قرعه کشی فروش خودرو غیرقانونی نیست؟
طبق قانون فروش کالا از طریق قرعه کشی ممنوع است، اما در صنعت خودرو به دلیل محدودیت عرضه، قرعه‌کشی انجام می‌شود.
طبق قانون (ماده ۶۹) «فروش کالا از طریق قرعه‌کشی ممنوع است و مرتکبان علاوه بـر جبران خسارت وارده، به جریمه‌ای معادل سه برابر مبالغ دریافتی محکـوم خواهند شد»، اما در روزهای اخیر دو خودرو ساز بزرگ دولتی اقدام به فروش محصول خود از طریق قرعه‌کشی کرده‌اند!
با توجه به اختلاف بالای قیمت خودرو ها در کارخانه و بازار، تولید ناکافی و عدم پاسخگویی به تقاضا، موجب برهم خوردن بازار شده است. با افزایش خرید خودرو، خودروسازان هم از این بازار داغ بهره برده و هر از چندگاهی اقدام به فروش اینترنتی خودرو می‌کنند، بنابراین طرح فروش فوق‌العاده محصولات پرتیراژ ایران خودرو و سایپا به منظور پاسخگویی به نیاز مشتریان و با هدف کنترل بازار، حذف سوداگری و عرضه عادلانه خودرو با موعد تحویل حداکثر سه ماه به اجرا گذاشته شده است.
نکته قابل توجه این است که نداشتن خودرو و داشتن گواهینامه، معیار شرکت در قرعه‌کشی قرار گرفته است، سیاست‌گذار خودرویی ادعا دارد که این روش خودرو را به‌دست مشتری واقعی می‌رساند و دست دلالان را از بازار خودرو کوتاه می‌کند.
قرعه کشی خودرو حکایت امروز و دیروز نیست
قرعه‌کشی برای خرید خودرو مسبوق به سابقه است و پیش از این نیز مسئولان صنعتی کشور برای پاسخگویی به تقاضای موجود در بازار اقدام به قرعه‌کشی کرده‌اند، ماجرای قرعه‌کشی خودرو در کشور از جایی شروع شد که همراه با توقف واردات خودرو، خودروسازان داخلی پاسخگوی تقاضای بازار نبودند و نهاد متولی وقت، یعنی وزارت صنایع سنگین برای حل گرفتاری‌های بازار، کمیته توزیع عادلانه خودرو را تشکیل داد و سازوکاری درنظر گرفت تا مردم بتوانند با قرعه‌کشی ، خودرو بخرند.
اما شیوه قرعه کشی، انتقادات زیادی را برانگیخته و برخی کارشناسان با بیان اینکه این شیوه شانس برخورداری متقاضیان واقعی خودرو را بیش از پیش کاهش می‌دهد، خواهان برچیده شدن آن هستند، همچنین برخی دیگر هم ادعا دارند که طبق قانون (ماده ۶۹) «فروش کالا از طریق قرعه‌کشی ممنوع است و این اقدام خودروسازان غیر قانونی است.»
حجت‌الاسلام‌سیدجواد حسینی‌کیا، عضو سابق کمیسیون صنایع و معادن مجلس دهم درباره غیرقانونی بودن یا نبودن فروش خودرو از طریق قرعه‌کشی گفت: در برخی حوزه‌ها قرعه‌کشی‌ها از باب جذب مشتری است و در برخی حوزه‌های دیگر به دلیل محدودیت عرضه، این کار انجام می‌شود، اما در صنعت خودرو نمی‌توان اولویت‌بندی برای فروش خودرو در نظر گرفت، بنابراین ناچار هستیم با قرعه‌کشی مشکل را حل کنیم، البته در حوزه‌های دیگر به نوعی قرعه‌کشی تشوق به حساب می‌آید، اما در این خصوص از باب ضرورت است.
در شرایط کنونی چه راهکاری برای فروش کالای دولتی وجود دارد؟
حجت‌الاسلام حسینی‌کیا در پاسخ به اینکه آیا نفس کار قرعه‌کشی برای فروش خودرو غیرقانونی است، تأکید کرد: خیر، در صنعت خودرو محدودیتی پیش آمده است، بنابراین راهی جز قرعه‌کشی برای فروش خودرو وجود ندارد و منظور قانون‌گذار ممنوعیت قرعه‌کشی در کالا‌هایی است که جاذبه بیشتری برای خریدار داشته و موجب افزایش درآمد می‌شود.
رمضانعلی سبحانی فر عضو سابق کمیسیون صنایع و معادن مجلس مجلس دهم هم از دیگر افرادی بود که فروش خودرو از طریق قرعه‌کشی را غیرقانونی ندانست و تأکید کرد که با توجه به شرایط فعلی کشورمان و محدودیت‌ها برای ارائه و تحویل خودرو بر اساس آمار ثبت نام، شاید هیچ راه بهتری جز قرعه کشی به نظر نمی‌رسید.
او همچنین با ذکر مثالی ادامه داد: برای مثال ۵۰۰ هزار نفر برای ۵۰ هزار خودرو ثبت نام می‌کنند، در چنین شرایطی تولیدکننده چاره‌ای جز قرعه‌کشی برای ارائه به موقع کالای خود ندارد، چراکه برای این تعداد از افراد نمی‌تواند خودرو‌های لازم را تأمین کند، بنابراین راهکار مناسب‌تری وجود ندارد.
این عضو سابق کمیسیون صنایع و معادن مجلس دهم تأکید می‌کند که اگر به اندازه نیاز کشور تولید داشته باشیم، ضرورتی برای قرعه‌کشی وجود ندارد و متقاضی با مراجعه به نمایشگاه‌های خودرو خیلی فوری کالای خود را خریداری می‌کند، بنابراین اگر تولید به اندازه نیاز باشد به پیش ثبت نام و قرعه کشی نیازی نیست.
حال سوال این است که در موقعیت و شرایط کنونی کشور که میزان تولید با میزان تقاضا برای خودرو مطابقت ندارد چه راهکار بهتری جز قرعه‌کشی برای خرید خودروی دولتی وجود دارد؟ شما به این سوال پاسخ دهید.
منبع : باشگاه خبرنگاران جوان
