اتوکلاو چیست و چه کاربردی دارد؟

اتوکلاو چیست و چه کاربردی دارد؟

اتوکلاو دستگاهی است که با از بین بردن باکتری ها، ویروس ها و حتی هاگ موجود در مواد را با استفاده از بخار تحت فشار، پاکسازی می کند. اگر شما قصد خرید اتوکلاو را دارید یا حتی می خواهید فروش اتوکلاو را شروع کنید، باید بدانید که اتوکلاو با حرارت دادن به مواد تا دمای خاص، برای مدت زمان مشخص، آنها را ضدعفونی می کند. اتو کلاو یک دستگاه ضدعفونی کننده بخاری نیز نامیده می شود و معمولاً در مراکز درمانی و صنعتی برای اهداف مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.

اجزای تشکیل دهنده اتوکلاو

ممکن است شما در محل کار خود نیاز به خرید اتوکلاو پیدا کنید و یا حتی تصمیم به فروش اتوکلاو بگیرید؛ برای این امر بهتر است با اجزای مختلف آن آشنایی پیدا کنید تا دستگاه ها را به صورت حرفه ای تری بشناسید.

• اتاق فشار

یکی از اجزای اصلی اتوکلاو مخزن فشار آن است که محفظه داخلی و خارجی دارد. محفظه داخلی از فولاد ضد زنگ ساخته شده و حجم آن 100 تا 3000 لیتر است.

• درب

جز مهم بعدی اتوکلاو درب آن است. درب دارای اجزای مختلف و ضروری است که هنگام خرید اتوکلاو باید اطمینان حاصل کنید، تمامی بخش های آن سالم هستند. هدف دریچه این است که به خوبی درب دستگاه را پلمپ کرده و اجازه ندهد هوا از خارج، به داخل دستگاه جریان پیدا کند. یکی از بخش های مهم درب فشار سنج است که وظیفه دارد فشار داخل دستگاه را نشان دهد. سالم بودن فشار سنج بسیار مهم است زیرا ایمنی اتوکلاو و شرایط کار با آن را تضمین می کنند. یکی دیگر از اجزای درب، هشدار دهنده ای با صدای سوت مانند است که با آزاد کردن مقدار مشخصی بخار، فشار داخل محفظه را کنترل می کند؛ یک شیر اطمینان هم بر روی درب قرار دارد تا فشار داخل به طور غیر قابل کنترل افزایش پیدا نکند. دریچه دارای یک لایه لاستیک نازک است که کارایی آن برای آزاد شدن فشار و جلوگیری از خطر انفجار است.

• ژنراتور بخار

یک ژنراتور بخار یا دیگ بخار در زیر محفظه اتوکلاو وجود دارد که از سیستم گرمایش الکتریکی برای گرم کردن آب و تولید بخار در محفظه داخلی و خارجی استفاده می کند. سطح آب موجود در محفظه داخلی بسیار حیاتی است، زیرا اگر آب کم باشد احتمال سوختن سیستم گرمایشی وجود دارد و اگر آب زیاد باشد، در عملکرد دستگاه اختلال ایجاد می کند.

• ژنراتور خلا

 در بعضی از انواع اتوکلاوها، یک مولد خلا جداگانه وجود دارد که هوا را از داخل محفظه بیرون می کشد تا در داخل محفظه خلا ایجاد شود، زیرا وجود هوا در داخل محفظه ممکن است باعث ایجاد و رشد میکروارگانیسم های مختلف شود. به همین دلیل محفظه خلا یکی از اجزای مهم اتوکلاو است و هنگام فروش اتوکلاو باید از سلامت ژنراتور خلا آن اطمینان داشته باشید، تا مشکلی برای پاکسازی مواد به وجود نیاید.

از اتوکلاو چگونه استفاده کنیم؟

 شما ممکن است قبل از خرید اتوکلاو یا حتی فروش اتوکلاو نیاز داشته باشید دستگاه را تست کنید. به طور کلی، اتوکلاو با استفاده از بخار اشباع شده تحت دمای 121 درجه سانتیگراد حداقل 30 دقیقه کار می کند. مراحل زیر مراحل استفاده از دستگاه هستند.

• قبل از شروع استفاده از اتوکلاو، باید بررسی شود که از دفعات قبلی موادی داخل دستگاه باقی نمانده باشد.
• مقدار کافی آب درون محفظه قرار دهید.
• موادی که در نظر دارید برای ضدعفونی شدن استفاده کنید را در داخل محفظه قرار دهید.
• درب دستگاه را ببندید و پیچ های آن را محکم کنید.
• شیرهای اطمینان برای حفظ فشار مورد نیاز محفظه را تنظیم کنید.
• به محض جوش آمدن آب داخل محفظه، مخلوط آب و هوا از طریق لوله تخلیه خارج می شود. هنگامی که مشاهده کردید دیگر هوایی از لوله عبور نمی کند، می توانید مطمئن شوید جا به جایی به صورت کامل انجام شده است.
• هنگامی که فشار داخل به مقدار مطلوب رسید، هشدار دهنده روی درب شروع به تولید صدایی مانند سوت می کند.
• بعد از شنیدن صدای سوت، اتوکلاو برای یک دوره 15 دقیقه ای شروع به پاکسازی می کند.
• بعد از آن بخاری برقی خاموش شده و اجازه می دهد اتوکلاو خنک شود تا جایی که فشار سنج نشان دهد، فشار داخل دستگاه به فشار جو کاهش یافته است.
• سپس لوله تخلیه باز می شود تا ورود هوا از خارج به اتوکلاو امکان پذیر شود.
• سرانجام درب آن را باز کنید و مواد استریل شده از محفظه را خارج کنید.

انواع مختلف اتوکلاو

برای خرید اتوکلاو باید بدانید که چه نوع دستگاهی لازم دارید. اشخاصی که کار فروش اتوکلاو انجام می دهند، می توانند شما را راهنمایی کنند. انواع مختلف اتوکلاو در بازار وجود دارد که یکی از آنها تیپN  این دستگاه است. نوع مدرن آن دارای یک محفظه فلزی با یک درب فلزی ایمن است که می توان آن را محکم بست و با یک واشر لاستیکی مهر و موم کرد. این نوع از اتوکلاو دارای شیر تخلیه هوا و بخار، فشار سنج و شیر اطمینان است.

نوع دیگر اتوکلاو جاذبه ای است. این نوع متداول اتوکلاو، در آزمایشگاه ها کاربرد دارد. باید بدانید که این نوع اتوکلاو نسبتا ارزان تر از انواع دیگر است.

 مدل دیگر اتوکلاو تیپ B است که بخار در یک مولد جداگانه تولید و سپس به اتوکلا منتقل می شود. و این اتوکلاو از سرعت بالایی برخوردار است.

نوع دیگر تیپ S است که یک مولد بخار و یک مولد خلا دارد. در این دستگاه هنگامی که مولد بخار تولید می کند، مولد دیگر همزمان هوا را از داخل اتوکلاو خارج کرده تا خلا ایجاد کند، سپس بخار وارد دستگاه می شود. این نوع اتوکلاو توصیه شده ترین نوع آن است؛ زیرا در پاکسازی مواد بسیار دقیق و مطمئن است، اما قیمت بالاتری نسبت به مدل های دیگر دارد.

موارد استفاده از اتوکلاو ها

اتوکلاو ها دستگاه های مهمی در ضدعفونی کردن مواد هستند. این دستگاه ها در استریل ابزار ها و وسایل آزمایشگاهی، زباله های پزشکی که ممکن است حاوی باکتری و ویروس و سایر مواد بیولوژیکی دیگر باشد، استریل تجهیزات پزشکی، ظروف شیشه ای، تجهیزات جراحی، لوله های پلاستیکی و نوک پیپت و موارد مشابه استفاده می شوند.

موارد احتیاط در هنگام کار با دستگاه اتوکلاو

اگرچه استفاده از اتوکلاو بسیار ساده است، اما در هنگام کار با اتوکلاو قوانین خاصی برای رعایت احتیاط وجود دارد. مواردی که بررسی می کنیم برای جلوگیری از بروز خطر حتما به یاد داشته باشید. دستگاه نباید بیش از حد پر شود. چینش شما باید به گونه ای صورت بگیرد که بخار، فضای کافی برای نفوذ داشته باشد. مواردی که در داخل محفظه قرار می گیرد، نباید با کناره ها یا قسمت بالای محفظه تماس داشته باشد. هرگز سعی نکنید درب دستگاه را به اجبار باز کنید. از سینی یا ظروف پلاستیکی یا پلی اتیلنی نباید استفاده شود، زیرا ممکن است در اتوکلاو ذوب شده و به آن آسیب برساند. علاوه بر این، هرگز مواد قابل اشتعال، واکنش پذیر، خورنده، سمی یا رادیواکتیو، سفید کننده خانگی یا مواد پارچه ای در دستگاه قرار ندهید تا با خیالی آسوده از دستگاه استفاده کنید.