مترونیدازول چیست؟
مترونیدازول یک آنتی بیوتیک پر مصرف است که در درمان و پیشگیری عفونت های متنوعی که عامل بیماری زای آنها یک باکتری بی هوازی یا پروتوزوآ باشد تجویز می شود.
به گزارش شمانیوز: مترونیدازول یک آنتی بیوتیک پر مصرف است که در درمان و پیشگیری عفونت های متنوعی که عامل بیماری زای آنها یک باکتری بی هوازی یا پروتوزوآ باشد تجویز می شود.
این باکتری ها معمولاً در فضای داخلی و بسته ی بدن که اکسیژن وجود ندارد (مانند لثه، حفره لگنی و شکمی مانند روده ها) ایجاد عفونت می کنند.
مترونیدازول معمولاً جهت درمان عفونت های تناسلی(واژینال) بانوان که ناشی از باکتری باشد تجویز می شود اما این بدین معنی که هر نوع عفونت در واژن با مترونیدازول قابل درمان می باشد نیست.
همچنین به عنوان پیشگیری از عفونت، پیش از جراحی های تناسلی و شکمی تجویز می شود.
از مزایای مترونیدازول مناسب بودن آن برای افرادی است که به پنی سیلین ها حساسیت دارند.
مترونیدازول به همراه آموکسی سیلین در رژیم های درمانی عفونت ناشی از هلیکوباکتر پیلوری کاربرد دارد.
این دارو در ایران به صورت قرص خوراکی و سوسپانسیون، ژل و شیاف واژینال، ویال تزریقی و کیسه آماده ی تزریق و ژل موضعی موجود است.
این داروی ارزان قیمت و پر کاربرد می تواند همراه با آموکسی سیلین در درمان و پیشگیری از عفونت های دهانی تجویز شود.
پیش از مصرف مترونیدازول
_در صورت بارداری یا قصد باردار شدن و شیردهی، مشکلات کبدی، خونی و سابقه ی حساسیت دارویی حتما پزشک خودرا مطلع کنید.
_مصرف الکل در مدت درمان با این دارو ممنوع می باشد.
-از آنجا که این دارو می تواند در عملکرد داروهای دیگر در بدن اختلال ایجاد کند لازم است پیش از شروع مصرف لیستی از کلیه ی داروهای مصرفی خود در اختیار پزشک یا داروسازتان قرار دهید.
نحوه ی مصرف مترونیدازول
-آنتی بیوتیک ها را دقیقا مطابق دستور پزشک مصرف کنید و دوره ی درمان را حتی اگر احساس بهبودی میکنید و علائمتان برطرف شده است کامل کنید زیرا در این زمان ممکن است هنوز باکتری بصورت کامل ریشه کن نشده باشد و این کار احتمال بروز مقاومت میکروبی را افزایش می دهد.
مقاومت میکروبی یکی از مشکلات جهانی می باشد که با سرعت زیادی رو به افزایش است ودر صورتی که مصرف بی رویه و نامناسب آنتی بیوتیک ها در دنیا ادامه یابد با مشکلات تهدید کننده ی حیات مواجه خواهیم شد.زمانی که این داروها بدون تجویزپزشک ،با مقدار نامناسب یا طول درمان نامناسب مصرف شوند،نه تنها اثرات مطلوب برای خود فرد ندارند بلکه منجر به عدم ریشه کن شدن باکتری های موجود در بدن آن فرد می شوند و علاوه بر این،باکتری هایی که در معرض دارو قرار گرفته اند اما از بین نرفته اند، نسبت به این دارو مقاومت پیدا می کنند.این مسأله منجر به ایجاد نسل جدید و مقاومی از میکروب ها می شود که دیگر به سادگی به داروهای آنتی بیوتیکی موجود ،پاسخ نمی دهند.
از آنجا که عموماً عفونت ها مسری می باشند مصرف بی رویه ی آنتی بیوتیک ها نه تنها برای خود فرد بیمار بلکه برای سایر افراد جامعه نیز مشکل آفرین می باشد.
-در صورتی که فرم سوسپانسیون خوراکی برای شما یا کودکتان تجویز شده است، به شرایط نگهداری و مصرف نوشته شده در برشور دارو توجه فرمایید.همچنین مقدار داروی مصرفی در هر نوبت را دقیقا اندازه گیری کنید.(با سرنگ یا پیمانه ی مخصوص)
_در صورت تجویز فرم خوراکی این دارو بصورت 2 تا 3 نوبت در روز تجویز می شود،مقدار دارو در هر نوبت برای اطفال با توجه به سن و وزن آنها توسط پزشک محاسبه می شود.لذا مصرف دارو را دقیقا مطابق مقدار و تعداد نوبتی که پزشک تجویز می کند تا انتهای دوره ی درمانی (معمولا دوره ی درمان با مترونیدازول بسته به عفونت حداکثر تا 14 روز می باشد و در برخی عفونت ها نیاز به مصرف مقدار زیادی از دارو تنها در یک نوبت میباشد) ادامه دهید.
_هر نوبت از دارو را همراه با میان وعده یا پس از غذا میل کنید .قرص را به صورت کامل با یک لیوان آب ببلعید و از خرد کردن یا جویدن آن خودداری کنید.
-در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف دارو، به محض یادآوری دارو را مصرف نمایید مگر اینکه تا زمان مصرف بعدی کمتر از 4 ساعت باقی مانده باشد.از دوبرابر کردن مقدار دارو در یک نوبت خودداری نمایید.
_در صورتی که شیاف واژینال مترونیدازول برای شما تجویز شده،شیاف را از پوشش آن خارج نمایید و به پشت دراز بکشید و زانوهای خود را خم نمایید با انگشت با کمی فشار داخل واژن قرار دهیدو چند دقیقه در همین وضعیت بمانید تا دارو کاملا در محل مناسب قرار بگیرد.
درمان عفونت واژن با مترونیدازول
یکی از عفونت های شایع در زنان و بانوان عفونتهای واژینال است که به دلیل باکتری های بی هوازی ایجاد می شود و به دلیل اینکه مترونیدازول یک داروی موثر بر میکروب‌های بی‌هوازی است نقش مهمی در درمان عفونتهای واژینال دارد. نکته مهم در خصوص مصرف این دارو کامل کردن دوره درمان و استفاده به موقع طبق تجویز پزشک می باشد
قرص متروماکس
یکی از برندهای معروف قرص مترونیدازول متروماکس میباشد که محصول شرکت داروسازی تهران شیمی است که موارد کاربرد بسیار متنوعی دارد
مترونیدازول برای عفونت کلیه
اصولاً مترونیدازول کاربرد چندانی برای عفونت کلیه ندارد و بیشتر آنتی بیوتیکهای سیپروفلوکساسین افلوکساسین و لووفلوکساسین در این خصوص کاربرد دارد و چنانچه عفونت شدید باشد ممکن است از جنتامایسین یا سایر داروهای تزریقی استفاده شود
توصیه ها ی مترونیدازول
با توجه به اشکال مختلف مترونیدازول توصیه های مربوط به این دارو به تفکیک بیان می شود:
قرص مترونیدازول
-دارو را میتوانید قبل یا بعد غذا مصرف کنید و در صورت مشکل در بلع میتوانید دارو را خرد کرده یا بجوید.
-تا ۲ ساعت پس از مصرف دارو از رانندگی و سایر فعالیتهایی که به تمرکز و هوشیاری کامل نیاز دارند خودداری کنید.
-مصرف این دارو ممکن است باعث احساس طعم تلخ یا فلزی در دهان شما شود.
-مصرف این دارو ممکن است باعث تغییر رنگ ادرار به قرمز یا آجری شود.
-شیردهی به کودک درحین مصرف این دارو توصیه نمی شود.
قرص واژینال مترونیدازول
-دارو را طبق روش آموزش داده شده توسط پزشک و با اپلیکاتور مناسب دارو استعمال کنید.
-درصورت تجویز یک نوع داروی واژینال بهترین زمان مصرف شب ها پیش از خواب می باشد.در صورت تجویز همزمان دو داروی واژینال ، یکی را شب و دیگری را صبح مصرف کنید و تا نیم ساعت پس از مصرف در حالت درازکش باقی بمانید.
-دارو را مطابق دستور پزشک حتی در دوران قاعدگی مصرف نمایید.
-از مصرف دوش واژینال بدون مشورت با پزشک خودداری کنید.
-در صورتی که دارو برای عفونت شما تجویز شده است طی درمان با این دارو از تماس جنسی با همسر خود پرهیز نموده و یا حتما از کاندوم استفاده نمایید.ممکن است همزمان همسرتان هم نیاز به دارودرمانی داشته باشد.
ویال مترونیدازول
-این دارو بیمارستانی می باشد لذا نگهداری و تزریق آن حتما در مرکز درمانی و زیرنظر پزشک صورت گیرد.
-در صورت نیاز به نگهداری و تزریق در خانه ،آموزش های لازم را از پزشک خود دریافت کنید.
-در صورتی که محلول تزریقی دچار کدورت یا تغییر رنگ خاصی شده بود، از تزریق دارو خودداری کنید.
-تا ۲ ساعت پس از مصرف دارو از رانندگی و سایر فعالیتهایی که به تمرکز و هوشیاری کامل نیاز دارند خودداری کنید.
-مصرف این دارو ممکن است باعث احساس طعم تلخ یا فلزی در دهان شما شود.
-مصرف این دارو ممکن است باعث تغییر رنگ ادرار به قرمز یا آجری شود.
-شیردهی به کودک درحین مصرف این دارو توصیه نمی شود.
سوسپانسیون مترونیدازول
-دارو را میتوانید قبل یا بعد غذا مصرف کنید.
-قبل از مصرف ظرف دارو را خوب تکان دهید.
-تا ۲ ساعت پس از مصرف دارو از رانندگی و سایر فعالیتهایی که به تمرکز و هوشیاری کامل نیاز دارند خودداری کنید.
-مصرف این دارو ممکن است باعث احساس طعم تلخ در دهان شما شود.
-مصرف این دارو ممکن است باعث تغییر رنگ ادرار به قرمز یا آجری شود.
-شیردهی به کودک درحین مصرف این دارو توصیه نمی شود.
ژل مترونیدازول
-قبل و بعد از مصرف دارو دست های خود را بشویید و یا از دستکش مناسب استفاده کنید.
-مصرف این دارو تنها بر روی پوست مجاز است لذا از استعمال آن در ناحیه ی دهان، بینی، چشم، گوش و واژن خودداری کنید.
-دارو را برروی پوست خشک و تمیز استعمال کنید.
-از پانسمان و پوشاندن ناحیه ی مصرف بدون تجویز پزشک خودداری کنید.
-از قرار دادن ژل ها در کنار مواد آتش زا خودداری کنید . و دارو را در کنار شعله یا حین سیگار کشیدن مصرف ننمایید.
ژل واژینال مترونیدازول
-دارو را طبق روش آموزش داده شده توسط پزشک و با اپلیکاتور مناسب دارو استعمال کنید.
-درصورت تجویز یک نوع داروی واژینال بهترین زمان مصرف شب ها پیش از خواب می باشد.در صورت تجویز همزمان دو داروی واژینال ، یکی را شب و دیگری را صبح مصرف کنید و تا نیم ساعت پس از مصرف در حالت درازکش باقی بمانید.
-دارو را مطابق دستور پزشک حتی در دوران قاعدگی مصرف نمایید.
-از مصرف دوش واژینال بدون مشورت با پزشک خودداری کنید.
-در صورتی که دارو برای عفونت شما تجویز شده است طی درمان با این دارو از تماس جنسی با همسر خود پرهیز نموده و یا حتما از کاندوم استفاده نمایید.ممکن است همزمان همسرتان هم نیاز به دارودرمانی داشته باشد.
-از قرار دادن ژل ها در کنار مواد آتش زا خودداری کنید .
توصیه های عمومی مترونیدازول
_از مصرف الکل در مدت درمان با مترونیدازول و حداقل تا 48 ساعت پس از اتمام دوره ی درمان با آن خودداری کنید زیرا مصرف الکل با مترونیدازول عوارض بسیار بدی نظیر تپش قلب شدید ،گرگرفتگی و سردرد شدید به همراه دارد.
در مدت درمان با این دارو رنگ ادرار شما به قرمز یا آجری تیره تغییر می یابد که طبیعی می باشد و با پایان درمان برطرف میگردد.
در صورتی که مترونیدازول به مدت طولانی برای شما تجویز شده است،آزمایشات و بررسی های لازم توسط پزشک را انجام دهید .
عوارض شایع مترونیدازول
احساس خستگی، تهوع و استفراغ از عوارض شایع دارو می باشد که با مصرف غذاهای ساده و سبک و مصرف دارو همراه میان وعده ی سبک یا پس از غذا کمتر می شود.
این دارو باعث احساس تغییر مزه ها در دهان، تیره شدن زبان و احساس طعم فلزی در دهان و زخم دهانی می شود که با اتمام دوره ی درمان دارو برطرف می شوند.با این حال می توانید از دهان شویه های غیر الکلی برای کاهش این علائم استفاده نمایید.
کاهش اشتها نیز یکی از علائم این دارو می باشد.
نگهداری شربت مترونیدازول
- در صورتی که فرم سوسپانسیون برای شما تجویز شده است، دارو را طبق دستورالعمل موجود در بسته ی دارو، با آب جوشیده ی سرد شده تهیه کنید و دارو را قبل از مصرف خوب تکان دهید و حداکثر تا 14 روز در یخچال نگهداری کنید.
موارد مصرف مترونیدازول
مترونیدازول در درمان عفونت های بی هوازی ( از جمله عفونت های دندان ) ریشه کنی هلیکوباکترپیلوری و عفونت های تک یاخته ای مصرف می شود. این دارو در درمان واژینوز باکتریایی ناشی از هموفیلوس یا گاردنلا یا کورینه باکتریوم، واژینیت غیر اختصاصی و واژینوز بی هوازی مصرف می شود.
مکانیسم اثر مترونیدازول
مترونیدازول، پس از جذب توسط میکروارگانیسم ها احیا و به یک ترکیب سمی تبدیل می شود. که با پیوند یافتن به DNA موجب توقف ساخت آن و مرگ سلول می شود.
فارماکوکینتیک مترونیدازول
این دارو از راه خوراکی به خوبی جذب می شود و در اغلب مایعات و ترشحات بدن منتشر می شود. غلظت سرمی دارو 2-1 ساعت پس از مصرف خوراکی به اوج خود می رسد. نیمه عمر مترونیدازول در بزرگسالان 12-6 ساعت است که در صورت عیب کار کبد به 29-10 ساعت افزایش می یابد. دفع این دارو عمدتاً کلیوی است و تا 15 در صد از دارو ممکن است از راه مدفوع دفع شود. 20% از دارو بعد از مصرف واژینال به صورت سیستمیک جذب می شود.
منع مصرف مترونیدازول
مصرف این دارو در سه ماهه اول بارداری اکیدا ممنوع است و جزء گروه X طبقه بندی می شود. ممکن است باعث مرگ یا نقص عضو جنین گردد.
عوارض جانبی مترونیدازول
تهوع، استفراغ، طعم بد دهان،زبری زبان، اختلالات گوارشی، بثورات جلدی، کهیر و آنژیوادم، به ندرت خواب آلودگی، سردرد، سرگیجه، آتاکسی، تیره شدن ادرار، خارش، درد هنگام آمیزش، ترشحات غلیظ سفید رنگ از عوارض جانبی دارو هستند.
تداخلات دارویی مترونیدازول
اثر وارفارین در صورت مصرف همزمان با این دارو ممکن است افزایش یابد. مترونیدازول متابولیسم فنی توئین را مهار می کنند و غلظت پلاسمایی این دارو را افزایش می دهند. فنوباربیتال، متابولیسم مترونیدازول را افزایش وغلظت پلاسمایی آن را کاهش می دهد. مترونیدازول متابولیسم فلوئورواوراسیل را مهار می کند و احتمال مسمومیت با لتیم با مصرف همزمان مترونیدازول گزارش شده است . واکنش شبه دی سولفیرام با مصرف همزمان مترونیدازول و فراورده های حاوی الکل ممکن است بروز کند.
هشدار ها مترونیدازول
در صورت وجود عیب کار کبد و آناسفالوپاتی کبدی، مصرف این دارو باید با احتیاط فراوان صورت گیرد.
توصیه های دارویی مترونیدازول
1- پیگیری وضعیت بالینی و آزمایشگاهی بیمار در صورتی که طول درمان از 10 روز تجاوز کند، توصیه می شود.
2- در صورت بروز تحریک گوارشی، مترونیدازول را می توان با غذا مصرف کرد.
3- مترونیدازول تزریقی فقط باید به صورت انفوزیون آهسته وریدی مصرف شود. که در این صورت انفوزیون محلول ها یا سرم های دیگر باید قطع شود.
4- شستن دست ها قبل و بعد از استعمال واژینال دارو توصیه می شود. همچنین رعایت اصول بهداشتی برای جلوگیری از بروز مجدد عفونت ضروری است.
5- در صورت بروز حساسیت یا تحریک، مصرف دارو باید قطع شود.
6- در صورت مصرف شکل واژینال این دارو در درمان تریکوموناز، استفاده از کاندوم به منظور پیشگیری از بروز مجدد عفونت ضروری است. ممکن است به طور همزمان مردان نیز به مصرف این دارو نیاز داشته باشند.
7- در صورت بروز سر گیجه یا منگی با مصرف این داروباید احتیاط نمود.
8- در طول مصرف شکل واژینال این دارو، به منظور پیشگیری از عفونت متقاطع، عفونت مجدد یا رقیق شدن دوز دارو، باید از مقاربت جنسی خودداری نمود.
دارو های هم گروه مترونیدازول
نیتازوکسانید
پنتامدین ایزوتیونات
تینیدازول
