معرفی 6 روش تامین مالی جدید از سوی بانک شهر/ بهره‌گیری از ظرفیت صندوق‌های املاک و مستغلات

دکترسید محمدمهدی احمدی در اولین همایش نهضت تأمین مالی شهر که با حضور علیرضا زاکانی شهردار تهران، مهدی چمران رئیس شورای شهر تهران، مجید عشقی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار ایران و جمعی از شهرداران کلانشهرهای ایران با هدف ارایه راهکارهای اساسی برای جلب مشارکت مردم در تامین نهضت مالی اداره شهرها در برج میلاد تهران برگزار شد، تاکید کرد: تامین مالی شهر از روش های سنتی به سمت مدرن نیاز امروز کلانشهرهای کشور است.

دکتر احمدی با اشاره به ظرفیت های شهرداری و نحوه تأمین مالی با کنار گذاشتن سنت ها در این بخش طی سالهای اخیر، اظهار کرد: شهروندانی که در بخش های مختلف از جمله حمل و نقل عمومی و برنامه های فرهنگی و هنری با شهرداری سر و کار دارند، می دانند که شهرداری ویترینی است که خدمات گوناگونی به آنها ارائه می دهد و شاید این موضوع در نظر گرفته نشود که خط مقدمی که خدمات روزمره را تأمین می کند، خدمات شهری است و اگر این بخش ارتقاء یابد سطح کیفیت خدمات افزایش خواهد یافت.

دکتر احمدی با اشاره به ظرفیت شهرداری‌ها و نحوه تامین مالی آن‌ها مبتنی بر حذف روشهای سنتی گفت: هر شهروند، وقتی از منزل خارج می شود، در حوزه حمل و نقل عمومی و دیگر حوزه‌ها با شهرداری‌ها سروکار دارد. از تامین امنیت غذایی در میادین میوه و تره بار گرفته تا مراکز خرید و موضوعات فرهنگی همه با خدمات شهری پیوند خورده است.

وی با بیان اینکه مردم هر روز از مطالبات زیادی برای افزایش سطح زندگی خود صحبت می‌کنند و شاید از این بابت دوگانگی زیادی نیز ایجاد شود زیرا در انتخابات قول‌هایی از طرف نامزدهای شورای شهر داده می‌شود اما با محدودیت بودجه مواجه هستیم که اجازه نمی‌دهد وعده‌های انتخاباتی محقق شود. در این شرایط گاهی اوقات برخی از شهرداری‌ها به واگذاری‌هایی روی آوردند که مورد اعتراض نهادهایی قرار گرفته است و یا به سمت استفاده از خدمات کلاسیک مالی می‌روند مانند استفاده از تعهدات بانکی و غیره... در حال حاضر در کمک به بخش حوزه حمل و نقل عمومی مانند مترو، نوسازی ناوگان اتوبوسرانی و ساخت بزرگراه ها با محدودیت ظرفیت سیستم بانکی مواجه هستیم.

دکتر احمدی با بیان اینکه از طرف بانک مرکزی نیز با آیین نامه هایی مواجه هستیم که نمی توانیم بیشتر از حدی که انتظار داریم به ارایه خدمات و همکاری های بیشتر بپردازیم افزود: این نگاه باعث شده که به سمت دگردیسی برویم تا نحوه تامین مالی شهرداری را تغییر دهیم با زحماتی که شهرداران کشیدند هم اکنون به استفاده از اوراق مشارکت شهرداری ها رسیده ایم. یکسری از سیاست هایی که دولت داشت و عام‌المنفعه و سوده ده نبود برخی از هزینه‌های پروژه را جبران می کرد. با این پیگیری ها 50 درصد این اوراق توسط دولت بازپرداخت شد.

مدیر عامل بانک شهر با اشاره به اینکه در نگاه سنتی از دو ابزار تسهیلات سیستم بانکی و دیگری اوراق مشارکت مبتنی بر بازار سرمایه استفاده می کنیم، اظهار کرد: این موضوع باعث شد که نگاه خود را عوض کنیم و ما امروز با این نگاه از تامین مالی سنتی به تامین مالی جدید رسیده ایم. این همایش نیز برای تغییر نگاه است و باید این دوران گذار را طی کنیم. اگر این همایش باعث شود که برخی نهادها و مردم به قصد استفاده از ابزارهای نوین تامین مالی به بانک ها مراجعه کنند آن زمان می توان گفت که برگزاری این همایش موفق بوده است.

دکتر احمدی در ادامه خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم برای استفاده درست از این ابزارها یک اکوسیستم در نظر بگیریم، باید با سیاست‌های پولی و مالی دولت آشنا شویم. نگاه بانک مرکزی کنترل نقدینگی است. از طرفی سیاست ارزی کشور هم شناور و مدیریت شده است. اگر ما محیط کلان اقتصادی را در نظر بگیریم می‌بینیم که دولت از مالیات استفاده می‌کند، نظام بانکی از سیاست انقباضی استفاده می‌کند و نظام ارزی هم شناور و مدیریت شده است. در تمام مکاتب اقتصادی اگر از این سه ابزار با هم استفاده کنیم با رکود اقتصادی مواجه می‌شویم. اینجا استفاده از ابزارهای سنتی با تنگنای بیشتری مواجه می‌شود.

وی عنوان کرد: درهمین راستا شهرداری‌ها با چالش‌های اساسی مواجه خواهند شد. با توجه به محدودیت‌های قانونی نباید نگاه سنتی برای تامین مالی داشته باشیم. این جلسه برای این است که از ابزارهای جدید استفاده کنیم تا ابزارهای کلاسیک را کنار بگذاریم. با نگاهی که بورس به این همایش داشت امیدوارم که برای تامن مالی به شهرداری‌ها کمک کنند. چون این موضوع کمک باعث ارتقای زندگی مردم شهر خواهد شد. در ابزارهای تامین مالی شش ابزار پیش‌بینی کردیم. یکی از این ابزارهای بهره‌گیری از صندوق‌های املاک و مستغلات و صندوق‌های زمین و ساختمان است. اگر ما بتوانیم از این ابزار استفاده کنیم و املاک مازاد شهرها را مولد کنیم، از طرف شهروندان مورد پذیرش قرار می‌گیریم. چون از ارزش افزوده ناشی از افزایش تورم بهره گرفته‌ایم.

دکتر احمدی در خصوص لزوم اعتمادسازی برای سرمایه‌گذاری از طرف مردم را عامل مهمی برای پیشرفت پروژه‌ها عنوان کرد و افزود: پروژه‌های زیادی داریم که فقط در تهران با عنوان استفاده از هتل برای افزایش ظرفیت گردشگری در نظر گرفته شده است. اگر برای سرمایه‌گذاری این موضوع از طرفین بازار سرمایه استفاده شود، می‌توانیم از پول خرد مردم برای تجهیز منابع استفاده کنیم. با اعتمادی که مردم به نهادی مثل بانک شهر دارند می‌توانیم این پروژه‌ها را کلید بزنیم. مردم هم می‌توانند از بیزینس این نهاد استفاده کنند. استفاده از ظرفیت رمز ریال موضوعی است که اگر از آن استفاده نکنیم محکوم به شکست هستیم. شهرداری‌ها به دلیل دارایی های قابل وصولی که دارند می‌توانند در این موضوع کمک کننده باشند. ما خواهش داریم که این نگاه قانونی در مجلس حاکم شود و سازمان بورس هم از این موضوع استفاده کند.

وی گفت: در بحث محلات چون نگاه محله محور در بین شهرداران وجود دارد، می‌توانیم در پروژه‌های خرد آن را تعریف کنیم. با توجه به اینکه تورم در زندگی مردم حادث شده از آقای عشقی درخواست می‌کنیم که ظرفیت‌ها را بالا ببرند تا بتوانیم از پول خرد مردم برای تجهیز محلات استفاده کنیم. خیلی از پروژه‌ها طوری است که اگر مجاز به سرمایه‌گذاری در آن باشیم به سود می‌رسیم اما نباید پروژه‌هایی که در آن تردید داریم را معرفی کنیم چون ممکن است نتوانیم اعتماد مردم را جلب کنیم. اگر مردم به صحنه بیایند و بتوانیم اعتماد آنها را جلب کنیم بسیاری از مشکلات حل خواهد شد.

مدیرعامل بانک شهر با اشاره به اهمیت پروژه صندوق منفعت سوخت، خاطرنشان کرد: صندوق منفعت سوخت موضوعی است که سال گذشته در مشهد از آن رونمایی کردیم. اما هنوز نتوانستیم مجوزهای آن را بگیریم. در حال حاضر برای مصرف سوخت‌های فسیلی از واردات استفاده می‌کنیم. اما با این روش هم می‌توانیم به کشور ارز وارد کنیم هم حمل و نقل عمومی را نوسازی کنیم هم آلودگی هوا را کاهش دهیم. سال گذشته دکتر زاکانی با طرف‌های چینی در این خصوص موضوع موافقت کردند چون این مسیر، نوسازی حمل و نقل عمومی شهر تهران را تضمین می‌کند. در نظر داریم که این موضوع با اتکا به ظرفیت‌های داخلی صورت بگیرد. ما فقط از دولت انتظار تسهیلگیری در امور داریم. یکی از ظرفیت‌های ما استفاده از بازار پول است. اما ساده‌ترین راه بهترین راه نیست. نباید پول نقد را در اختیار بازیگران اقتصاد قرار دهیم چون باعث تورم می‌شود. بیشترین حجم پیمانکاران در حوزه‌های مختلف با شهرداری‌ها درگیر و مواجه هستند. پس زنجیره‌ای که الان داریم نیاز به جابجایی نقدینگی ندارد. ما توانستیم در شهرداری تهران استفاده از برات‌کارت را جا بیاندازیم. الان این موضوع می‌تواند بعنوان یک زنجیره بچرخد تا به جای اینکه پول نقد را بچرخانیم از اعتبارات استفاده کنیم.

وی افزود: در بازار پول ابزار جدیدی با عنوان گواهی سپرده سرمایه‌گذاری خاص وجود دارد که برای پروژه‌های رو به اتمامی که مثلا 80 درصد آن تمام شده، به صرفه و مناسب است. برای اینکه بتوانیم از نگاه سنتی به نگاه نوین حرکت کنیم، باید این ابزار رابشناسیم. هدف این جلسات این بود که آموزش اولیه‌ای برای دوستان داشته باشیم که این ابزارها را بشناسند و درست از آن‌ها استفاده کنند. ما باید به مردم اطمینان بدهیم که با سرمایه‌گذاری در پروژه‌های شهری سطح رفاه زندگی آن‌ها افزایش پیدا می‌کند و بازپرداخت اصل پول شما تضمین می‌شود. نباید فقط به تامین سرمایه خارجی فکر کنیم. بهره‌گیری از شتابنده‌های مالی در بانک شهر از دیگر شروط موفقیت است. اعتماد کارآفرینان و توسعه دهندگان حرفه‌ای شهری موضوعی است که باید در نظر داشته باشیم. چون عمر مدیریت شهرداران کوتاه است پس کارآفرینان شهری اعتماد ندارند که در پروژه‌های شهری سرمایه‌گذاری کنند.

دکتر احمدی در پایان افزود: ما به دنبال این هستیم که توسعه‌دهندگان حرفه‌ای را به شتاب دهندگان وصل کنیم تا شرکت‌های ابزاری بانک و توسعه‌دهندگان طرف حساب آن‌ها باشند. تسهیلگری دولت و مجلس به عنوان حاکمیت موضوع مهمی است. از دولت انتظار نداریم که با وجود مشکلاتی که با آن مواجه است فقط بودجه تزریق کند اما انتظار تسهیلگری داریم. نمی‌خواهیم آیین‌نامه‌ها مانع ارائه خدمات به شهرداری‌ها شود. انتظار داریم که این تناقضات حل شود و قوانین و مقرارت تسهیل شود. محدودیت بودجه دولت را می‌فهمیم اما انتظار تسهیل‌گری داریم. امیدوارم این جلسه باعث شود که بتوانیم تامین مالی جدید را به منصه ظهور برسانیم.