نماز لیله الدفن چیست؟ + برای سردار چگونه باید نماز لیله الدفن خواند
نماز لَیلَةُ الدّفن یا نماز شب اول قبر، از نمازهای مستحبی است. این نماز را، که نماز هدیه و نماز وحشت نیز نامیده میشود.
نماز لَیلَةُ الدّفن یا نماز شب اول قبر، از نمازهای مستحبی است. این نماز را، که نماز هدیه و نماز وحشت نیز نامیده میشود، برای میت در شب اول قبر (از اول شب تا صبح) میخوانند و بهترین وقت آن بعد از نماز عشا است.
این نماز با عناوین بسیاری از جمله نماز هدیه (صلاة الهدیه) ، نماز شب دفن (صلاة لیلة الدفن) و نماز وحشت (صلاة الوحشة) یاد می شود و به این سبب نماز وحشت نامیده شده که فردی که از دنیا رفته هنوز با عالم قبر انس ندارد و در خود احساس ترس و وحشت دارد و این نماز با فضل الهی وحشت را از او دور میکند. پس در واقع نماز رفع وحشت است نه نماز وحشت.
کیفیت ادای نماز شب اول قبر
بنابر منابع فقهی، نماز وحشت را به یکی از دو صورت ذیل میتوان خواند:
صورت اول: در رکعت اول یک مرتبه سوره حمد و دو مرتبه سوره توحید و در رکعت دوم یک مرتبه سوره حمد و ده مرتبه سوره تکاثر را خوانده و بعد از سلام نماز بگوید: « (اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحمّدٍ وَ آلِ مُحمّدٍ وَ ابْعَثْ ثَوابَها اِلی قَبرِ فلان بن فلان ) به جای فلان بن فلان، نام میت و پدرش را بگوید
صورت دوم: در رکعت اول بعد از حمد، یک مرتبه آیة الکرسی و در رکعت دوم بعد از حمد، ده مرتبه سوره قدر بخواند، و بعداز سلام نماز بگوید: اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحمدٍ وَ آلِ مُحمدٍ وَ ابْعَثْ ثَوابَها اِلی قَبرِ فلان بن فلان». به جای فلان بن فلان، نام میت و پدرش را ببرد»
احکام نماز
اگر نماز لیلة الدفن را به هر دو کیفیت بخواند، بهتر است.
نماز وحشت را در هر موقع از شب اول قبر (از اول شب تا صبح) میشود خواند، ولی بهتر است در اول شب بعداز نماز عشا خوانده شود.
اگر بخواهند میت را به شهر دوری ببرند، یا به جهت دیگر دفن او تأخیر بیفتد، باید نماز وحشت را تا شب اول قبر او تأخیر بیندازند.
میشود یک نفر چند مرتبه این نماز را به قصد اهداء ثواب به جا آورد.
هرگاه شخص نماز وحشت را سهواً به غیر کیفیتی که ذکر شد به جا آورد باید اعاده کند؛ اگر چه یک آیه از سوره قدر یا یک آیه از آیةالکرسی را فراموش کرده بود بخواند.
اجیر کردن و اجرت گرفتن برای خواندن نماز وحشت جایز است و احتیاط آن است که به عنوان بخشش و احسان به نمازگزار بذل نمایند و او هم نمازش را بدون در نظر گرفتن وجه مالی بخواند.
ثواب خواندن نماز وحشت
پیامبر(ص) درباره ثواب خواندن این نماز فرمود: «بر میت ساعتی سختتر از شب اول قبر نمیگذرد. پس بر مردگان خود رحم کنید و برایشان صدقه دهید و اگر نتوانستید، دو رکعت نماز برای شخص درگذشته بخوانید. پس همان لحظه حق تعالی هزار فرشته به سوی قبر او میفرستد که با هر فرشته جامهای و حلّهای است، و تنگی قبر او را تا روز نفخ صور وسعت میدهد و به نمازگزار به عدد آنچه آفتاب بر آن طلوع میکند، حسنه عطا میکند و او را چهل درجه بالا میبرد.»
عامل کاهش قبر
محدث نوری در کتاب دارالسلام نقل میکند: «استاد ما، ملا فتحعلی سلطان آبادی گفت: عادت من این بود که هرگاه فردی از دوستان خاندان رسالت از دنیا میرفت و خبر آن به من میرسید، دو رکعت نماز شب دفن (نماز وحشت) برای او میخواندم؛ خواه او را میشناختم یا نمیشناختم. و هیچکس از این عادت من آگاه نبود، تا روزی یکی از دوستان، در راهی من را ملاقات کرد و گفت: دیشب فلان شخص که به تازگی از دنیا رفته بود، را در عالم خواب دیدم و از چگونگی حال او بعد از مرگش پرسیدم، او گفت من بعد از مرگ در تنگنای سختی قرار گرفتم و هنگام حسابرسی، مرا به سوی عذاب بردند؛ تا اینکه فلانی (نام شما را برد) دو رکعت نماز برای من خواند؛ همان دو رکعت، مرا از عذاب نجات داد. خدا پدرش را رحمت کند که به من چنین احسانی نمود. آنگاه آن شخص، از من پرسید، آن دو رکعت نماز، چه نمازی بود. من طریقه خود را در مورد خواندن نماز شب دفن (نماز وحشت) برای او بیان کردم.»
شهدای فرمانده جبهه مقاومت سپهبد حاج قاسم سلیمانی، ابومهدی المهندس و دیگر شهدای این حادثه تروریستی آمریکا پس از تشییع در شهرهای مختلف پیکر مطهرشان امشب دفن میشود. یکی از اعمالی که در احادیث اهلبیت(ع) به آن اشاره شده است نماز "لیله الدفن" است و مردمان شهید پرور میتوانند این عمل را برای شهدای گرانقدر بجا آورند.
در ادامه نظر برخی از مراجع در مورد کیفیت نماز لیله الدفن آمده است.
نماز لَیلَةُ الدّفن یا نماز شب اول قبر، از نمازهای مستحبی که نماز هدیه و نماز وحشت نیز نامیده میشود، برای میت در شب اول قبر (از اول شب تا صبح) میخوانند.
نظر آیت الله خامنهای
مستحب است در شب اول قبر دو رکعت نماز وحشت براى میت بخوانند. و دستور آن این است که در رکعت اول بعد از حمد، یک مرتبه آیةالکرسى و در رکعت دوم بعد از حمد، ده مرتبه سوره "انا انزلناه" بخوانند، و بعداز سلام نماز بگویند: "اللهم صل على محمد و آل محمد و ابعث ثوابها الى قبر فلان" و به جاى کلمه فلان، اسم میت را بگویند.
نماز وحشت را در هر موقع از شب اول قبر مىشود خواند، ولى بهتر است در اول شب بعداز نماز عشا خوانده شود.
اگر بخواهند میت را به شهر دورى ببرند، یا به جهت دیگر دفن او تاخیر بیفتد، باید نماز وحشت را تا شب اول قبر او تاخیر بیندازند.
نظر آیت الله سیستانی
دو رکعت است، در رکعت اول بعد از حمد آیت الکرسی را تا « هم فیها خالدون » بنابر احتیاط واجب بخواند و در رکعت دوم بعد از حمد ده بار سوره قدر را بخواند و پس از اتمام نماز بگوید: «اللهم صل على محمد وآل محمد وابعث ثوابها إلى قبر فلان (به جای فلان نام شخص را بگوید)».
نظر آیت الله مکارم شیرازی
مستحب است در شب اوّل قبر، دو رکعت نماز وحشت براى میّت بخوانند، به این ترتیب که در رکعت اوّل بعد از حمد، یک مرتبه «آیة الکرسى» و در رکعت دوم بعد از حمد، ده مرتبه سوره «انّا انزلناه» و بعد از سلامِ نماز بگوید: «اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّـد وَ آلِ مُحَمَّـد، وَ ابْعَثْ ثَوابَهُما إلى قَبْرِ فُلان» خدایا درود فرست بر محمّد و آل محمّد و بفرست ثواب این نماز را به سوى قبر این مرده فلانى پسر فلانى، (و به جاى کلمه فلان، اسم میّت را ببرد).
«نماز وحشت» را در هر موقع از شب اوّل قبر مى توان بجا آورد، ولى مناسبت تر است در اوّل شب، بعد از نماز عشا باشد و اگر دفن میّت به علّتى تأخیر بیفتد، باید نماز وحشت را تا شب اوّل دفن او تأخیر اندازد.
لازم به ذکر است که نمازگزار در نماز لیله الدفن یا همان وحشت بجای کلمه "فلان" اسم شهید را ببرد. اسامی شهداهای جبهه مقاومت به شرح زیر است:
قاسم سلیمانی فرزند حسن (قاسم ابن حسن)
حسین پورجعفری فرزند محمد (حسین ابن محمد)
شهروز مظفری نیا فرزند حسین (شهروز ابن حسین)
هادی طارمی فرزند محمدرضا (هادی ابن محمدرضا)
وحید زمانینیا فرزند فریدون (وحید ابن فریدون)
ابو مهدی (جمال ابن جعفر)