نگرانی از کاهش نرخ جمعیت / آموزش علمی گامی در جهت نهادینه کردن فرزندآوری

براساس آخرین آمارهای موجود بیشتر از 6 میلیون نفر از جمعیت کشور را سالمندان 60 سال به بالا تشکیل می‌دهند ایران نیز مانند سایر کشورها در حال تغییر الگوی جمعیتی به سمت پیرشدن است و همچنین زنگ خطر کاهش نرخ باروری در ایران نواخته شده است به‌طوری‌که تا 30 سال آینده شاهد جمعیت میانسال در کشور هستیم.

امروزه کاهش ازدواج، بالا رفتن سن ازدواج، افزایش روز افزون امر طلاق در کشور می‌تواند زنگ خطری برای کاهش جمعیت محسوب شود. نداشتن شغل،مسکن مناسب،سطح بالای تحصیلات دختران و بالا رفتن سطح توقع دختران،تجملات و چشم و هم چشمی‌ها،مهریه‌های سنگین همه از جمله عواملی هستند که طی سالیان اخیر از سوی جوانان برای تاخیر در امر ازدواج مطرح و نتیجه کاهش زاد و ولد و زنگ خطر کاهش جمعیت با افزایش سن ازدواج نیز به صدا در می‌آید.

*علل کاهش نرخ باروری و فرزندآوری

مشکلات معیشتی،شرایط اقتصادی،فرهنگی ،عدم توانایی برای تامین هزینه‌های فرزند و تداخل فرزندآوری با علایق،تفریحات،برنامه‌های کاری و تحصیلی و نگرانی نسبت به آینده فرزندان،نداشتن مسکن همه از عواملی هستند که سبب می‌شود زوج‌ها تمایلی به تصمیم‌گیری برای بچه‌دار شدن نداشته باشند و آن را یا حتی بعداز 5یا 6 سال از زندگی مشترک به تاخیر می‌اندازند همچنین در این میان تعدادی زوج‌ها تحت تاثیر فرهنگ غرب،قبل از ازدواج توافق می‌کنند تا هیچ وقت بچه‌دار نشوند.

فائزه 32 ساله در این‌باره می‌گوید: با آنکه 6سال از زندگی مشترک من و همسرم می‌گذرد اما هنوز هم فکر می‌کنیم برای بچه‌دار شدن زود است زیرا بچه‌ مسئولیت سنگینی دارد و باعث می‌شود که تمام وقتم را بگیرد نمی‌توانم سرکار بروم،حتی مسافرت و تفریح‌مان ممکن است کمتر یا حتی تا مدتی از بین برود.

*عدم تمایل به فرزندآوری به دلیل عدم مسئولیت‌پذیری

عدم فرزندآوری در چند سال اول زندگی مشترک بدون هیچ دلیل قانع کننده‌ای و صرفا به علت این که فرزند را مخل آسایش و آرامش و تربیت آن را پر زحمت و کاری دشوار تلقی می‌کنند از این امر سرباز می‌زنند که می‌توان آن را مصداق عدم مسئولیت پذیری دانست، در این بین زنانی هستند که گاهی به دلیل خود خواهی،تحصیلات،پست‌های مهم دولتی و آسودگی از بچه‌دار شدن طفره می‌روند و از بالا رفتن سن،خطر بیماری‌های مادرزادی،کاهش توان فرزندآوری غافل‌اند و بعداز گذشت مدت زمانی وقتی تصمیم به بچه‌دار شدن می‌گیرند گاهی دچار ناباوری می‌شوند و مجبور به روی آوردن به روش‌های پر هزینه برای بچه‌دار شدن خواهند شد و فرزند متولد نیز از داشتن یک پدر و مادر جوان یک خانواده پرنشاط محروم خواهد ماند.

* اجرای طرح فرزندآوری در کشور

با توجه به اینکه فاصله فرزندآوری در ایران از ازدواج تا تولد فرزند بیش از 5 سال است و همچنین در سال 94 شاهد کاهش تولد در شش ماهه اول سال بوده‌ایم برای حفظ الگوی مناسب فرزندآوری و تحکیم خانواده به شیوه اصولی اعم از سن ازدواج، فاصله فرزند اول با دیگر فرزندان، اصول تربیتی صحیح فرزند باید آموزش‌هایی در قالب کارگاه‌هایی به زوج‌ها ارائه شود.

در جلسه کارگروه بانوان استان تهران که با حضور سید حسین هاشمی استاندار تهران برگزار شد، طرح فرزند پروری برای تقویت بنیان خانواده به طور پایلوت درتهران در دستور کار قرار گرفت. این طرح با همکاری آموزش و پرورش ، امور بانوان استانداری تهران و دانشگاه‌ تهران در مناطق 3، 16، 8، 6 در 10 مدرسه دخترانه و پسرانه پیش‌دبستانی و دبستان 1000 خانواده را به عنوان جامعه هدف انتخاب می‌کنند.

طرح فرزندپروری با هدف ارتقاء پویایی ،بالندگی و و جوان‌سازی جمعیت و افزایش نرخ باروری و تقویت بنیان خانواده در مدارس پایتخت اجرا خواهد شد.

زهرا ساعی مشاور امور بانوان استانداری تهران در این باره می‌گوید: طرح فرزندآوری الگوی مناسبی است برای تحکیم نظام خانواده که مسائل بهداشتی زنان را در قالب کارگاه‌های آموزشی و بسته‌های آموزشی در جهت افزایش نرخ باروری از نظر کیفی و کمی درحال تدوین است.

طرح فرزندآوری همکاری و حمایت تمام دستگاه‌های ذی‌ربط را در بخش بانوان می‌طلبد تا با ارائه جزئیات دستورالعمل آن به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی توسعه استان تهران برای اجرایی شدن این طرح که مدت زمان آن یک سال برآورده نشده است،اعتبارات لازم را کسب کند.