حادثه مولوی روی میز بررسی اعضای شورای شهر
رییس کمیته عمران شورای شهر تهران و رییس کمیته فرهنگی شورای شهر تهران ضمن بازدید از محل فروریزش خاک در خیابان مولوی، نسبت به بررسی ابعاد مختلف این رخداد اقدام کردند.
حادثه ریزش تعدادی انبار در منطقه مولوی در روز شنبه که در پی عملیات حفاری متروی خط 7 در منطقه مولوی رخ داد، سبب شد صبح امروز اقبال شاکری رییس کمیته عمران شورای شهر تهران به محل حادثه رفته و ضمن بازدید از محل، با مدیر عامل شرکت مترو در مورد ابعاد این حادثه به گفت‌وگو بپردازند.
در ابتدای این جلسه صبحگاهی که رأس ساعت 7 امروز در محل کارگاه ساخت مترو در حوالی میدان محمدیه برگزار شد، هابیل درویش مدیرعامل مترو با بیان اینکه جنس خاک محدوده منطقه مولوی خاک رس، ریزدانه و آبرفتی است، گفت: وجود حفره و مقاره‌های ناشناخته در عمق خاک سبب بروز مشکلاتی شده است.
وی با بیان اینکه در مجاور محل حادثه روز شنبه، یک ساختمان نوساز قرار دارد که پس از فرونشست زمین در ارتفاع 7 متری عمق ساختمان دو آب انبار کشف شد، گفت: به دلیل خاک این منطقه علاوه بر مطالعات ژئوفیزیکی در ابتدای عملیات انجام شد، عملیات ژئوتکنیک نیز برای کل مسیر در نظر گرفته شده است اما واقعیت آن است که وجود مقاره و حفره‌های نامتوازن که در زیر خیابان مولوی به وفور یافت می‌شوند، کار را سخت کرده است.
مدیرعامل شرکت مترو با بیان اینکه کارشناسان برای حفر ایمن تونل و ساخت ایستگاه در محل‌های مختلف چاه‌های گمانی حفر می‌کنند، گفت: با این حال ما نمی‌توانیم در زیر خانه‌های مردم چاه‌هایی حفر کنیم و تنها می‌توانیم در طول مسیر به این مهم اقدام کنیم.
درویش با بیان اینکه این حادثه در حین ایجاد شفت هواکش مترو اتفاق افتاد، گفت: از آنجایی که جنس خاک این منطقه آبرفتی و سست است، پیش از برداشت خاک شفت هواکش، شمع‌های سازه‌ای به طول 20 متر در اطراف این شفت زده بودیم اما واقعیت این است که وجود حفره‌های پیش‌بینی نشده در زیر خانه‌های اطراف، سبب ریزش و فشار خاک به پایه شمع‌ها شده بود.
وی با بیان اینکه یکی دیگر از مشکلات منطقه مولوی وجود معارضان شهری است، گفت: متاسفانه تاسیسات و لوله‌های آبی در این منطقه وجود دارد که بسیار قدیمی هستند و حتی فرسودگی آنها بالای 50 سال قدمت دارد که حتی خود اداره آب یا گاز نیز از وجود این لوله‌ها بی‌خبر است به گونه‌ای که ما در حادثه میدان قیام و در حین حفاری، به لوله آب شکسته‌ای برخورد کردیم که خود سازمان آب نیز نمی‌دانست که این لوله به کجا می‌رسد!
مدیرعامل شرکت مترو با بیان اینکه در حفاری‌های بلوار قیام و خیابان مولوی، به حفره‌هایی با اندازه بیش از یک دستگاه کامیون برخورد کردیم، گفت: در خیابان 17 شهریور، خاک 3 متر ریزش کرد اما ما 50 متر مواد و بتن به این حفره تزریق کردیم که این نشان می‌دهد که حفره‌های متعددی در زیر آسفالت وجود دارد.
درویش در مورد حادثه میدان محمدیه نیز با بیان اینکه در روز حادثه 28 کارگر در محدوده شفت هواکش مشغول فعالیت بودند که با توجه به جنس خاک مطالعه تغییر رفتار خاک را در دستور کار قرار داده بودیم که در روز حادثه دستگاه‌های متعدد تغییر رفتار خاک را نشان دادند. برهمین اساس بلافاصله در عرض یک ربع 28 کارگر که مشغول به کار بودند و همچنین 86 نفر از اهالی را از محدوده خارج کردیم و برای اولین بار انشعابات آب و گاز نیز بسته شد تا حادثه ابعاد مختلفی پیدا نکنند و خوشبختانه تمهیدات لازم پیش از وقوع حادثه اندیشیده شد.
وی با اشاره به جنس خاک به طرح تحکیم‌سازی میدان قیام اشاره کرد و گفت: از خیابان 17 شهریور تا میدان محمدیه عمق خاک به سطح تزریق و ایجاد شمع‌های سازه تحکیم شده است.
مدیرعامل شرکت مترو با بیان اینکه از سال گذشته دستورالعمل تحکیم خیابان مولوی و میدان قیام در دستور کار قرار گرفت، گفت: در دو طرف خیابان در جلوی هر مغازه شمع‌های سازه‌ای زده شد و با استفاده از تزریق بتن در فاصله نیم متر به نیم‌متر کل دو لاین خیابان مولوی اعم از لاین بی‌آرتی و ماشین‌رو به روش تزریق تحکیم پیدا کرده است و همچنین سرتاسر پیاده‌رو را مشاهده کنید، ایجاد شمع قابل رویت است.
درویش با بیان اینکه تمام امکانات بسیج شده است تا مترو از این منطقه پیچیده عبور کند، گفت: خوشحال هستیم که حفر تونل به اتمام رسیده و ساخت ایستگاه‌ها نیز تقریبا روبه اتمام است و تنها ساخت شفت‌های هواکش مانده است که اگر این حادثه دیرتر اتفاق می‌افتاد قطعا از این مرحله نیز عبور می‌کردیم.
مدیرعامل شرکت مترو با اشاره مجدد به جنس ناپایدار خاک این منطقه گفت: ما در ایجاد متروی این خیابان با خانه‌های قدیمی با ستون‌های چوبی مواجه هستیم که به دلیل بافت شهری این منطقه تنها 1.5 متر با پروژه ما فاصله دارند که درصدد هستیم نسبت به تملک این خانه‌ها که می‌تواند تاثیر زیادی بر روی پروژه ما داشته باشد، اقدام کنیم.
درویش با بیان اینکه دور تا دور پروژه مترو ساختمان‌هایی است که نمی‌دانیم بستر چه حفره و آب‌انبارهایی هستند، گفت: در حد مقدورات و امکانات خود سعی کرده‌ایم سانت به سانت و بادقت زیاد این پروژه ساخت مترو در خیابان مولوی را پیش ببریم اما به دلیل جنس خاک ما با حفره‌ها و مقاره‌هایی روبه‌رو هستیم که به دلیل تعدد حفره‌ها مجبور هستیم کار را با دقت بیشتری پیش ببریم تا با نشست روبه‌رو نشویم.
مدیرعامل شرکت مترو با بیان اینکه واقعیت این است که خیابان مولوی یکی از قدیمی‌ترین محلات تهران و دارای خاک رس، ریزدانه و ریزشی است که تاسیسات آن به بیش از 50 سال پیش برمی‌گردد، ادامه داد: تجهیزات فرسوده و بی‌صاحب سبب شده است که ما با یک پیچیدگی خاصی در این منطقه روبه‌رو باشیم اما با کمک شهرداری تهران علاوه بر ساخت مترو، سعی داریم تا با عملیات کارهای عمرانی ایمن‌سازی و تحکیم‌سازی این محدوده را نیز در دستور کار قرار دهیم.
به گفته درویش، بررسی‌ها برای تعیین علت دقیق این حادثه ادامه دارد.
در این جلسه صبحگاهی اقبال شاکری رییس کمیته عمران شورای شهر تهران نیز با بیان اینکه قبلا مطالعات ژئوفیزیک احداث این خط مترو انجام شده بود، گفت: باید حالا با روش‌های جدید همچون ژئوتکنیک نسبت به بازبینی و مطالعات اقدام شود. هرچند که مشاور پروژه عنوان داشته از روش‌های جدید برای بازبینی مطالعات استفاده کرده اما جنس خاک و وجود حفره و مقاره‌های ناشناخته کار را در این میدان سخت‌تر می‌کند. برهمین اساس باید با استفاده از دستگاه‌های پیشرفته تغییر رفتار خاک را مطالعه کرد تا از بروز هرگونه حوادث پیشگیری کرد.
وی با اشاره به تخلیه زودهنگام سکنه و کارگران از محل فروریزش خاک در میدان محمدیه گفت: این اتفاق مبارک و بزرگی است که توانسته‌ایم قبل از بروز حادثه نسبت به تخلیه افراد و کارگران اقدام کنیم تا مانع از بروز فجایع بیشتر باشیم که باید مطالعات برای رویت تغییر رفتار خاک بیشتر استفاده شود.
رییس کمیته عمران شورای شهر تهران با بیان اینکه عملیات حفر مترو در زیر خاک انجام می‌شود و امکان بروز هر حادثه‌ای وجود دارد، گفت: ولی باید با انجام مطالعات دقیق‌تر و به روز، از بروز حوادث بیشتر و عمیق‌تر جلوگیری کرد.
شاکری با تاکید مجدد از استفاده از مطالعات ژئوتکنیک اظهار کرد: با مطالعات جدید از جمله ژئوتکنیک می‌توان نسبت به بازبینی مطالعات استفاده کرد و اگر کمبود مطالعاتی صورت گرفته نیز در این زمینه جبران شود.
رییس کمیته عمران شورای شهر تهران با اشاره به دل نگرانی کسبه که در این حادثه دچار خسارت شدند، گفت: با اینکه شهرداری و پیمانکار پیگیر پرداخت خسارت این کسبه است، اما پیشنهاد می‌شود مترو و شهرداری یک نماینده مشخص را برای رایزنی و دلگرمی کسبه و اهالی مشخص کند تا پیگیر خواسته‌های آنها نیز باشد.
مجتبی شاکری رییس کمیته فرهنگی شورای شهر تهران نیز که در این جلسه حضور داشت، افزود: سال گذشته مدیرعامل مترو در صحن علنی شورا گزارشی ارائه کرد که در آن گزارش قید شده بود که مقاره‌هایی به اندازه یک زمین فوتبال در زیر خاک مولوی کشف شده است. که باید حواس مسوولان نسبت به خطرات این مقاره و حفره‌های و ناشناخته جمع شود.
رییس کمیته فرهنگی شورای شهر تهران با بیان اینکه باید این مقاره‌ها از قبل شناسایی شود تا حادثه بزرگی رخ ندهد، گفت: اگر یک مقاره ریزش کند، یک محله را می‌بلعد و باید قبل از آنکه این اتفاق رخ دهد، مطالعات بیشتری صورت گیرد، چراکه حیثیت شهرداری در هر حادثه زیر سوال می‌رود و به حیثیت کار جهادی لطمه وارد می‌شود.
اعضای شورای شهر تهران پس از بازدید از محل فرونشست زمین در خیابان مولوی به گفت‌وگو با اهالی و کسبه پرداخته و به آنها قول دادند که در اسرع وقت نسبت به جبران خسارات آنها اقدام خواهد شد و مدیرعامل مترو به کسبه قول داد که پس از پر کردن این فروریزش زمین نسبت به بازسازی مغازه‌ها و پرداخت خسارات، اقدام خواهند کرد.
