جای خالی "شادی" در زندگی مردم کی پر می شود؟

به گزارش خبرنگار شبکه مردمی اطلاع رسانی(شمانیوز)، کمبود شادی در زندگی مردم، موضوعی است که در روزهای اخیر از سوی بسیاری از کارشناسان مطرح شد و حتی رئیس جمهور منتخب به صراحت از آن سخن گفت. مردم در روزهای اخیر در خیابان ها شادمانی کردند اما پشت تمام این فریاد ها، غمی بود که نشان می داد دل مردم ما چه قدر برای شادی تنگ است و امیدوارند کلیدی برای شاد بودنشان در زندگی پیدا شود. در این میان اما نکته قابل تامل در شاد بودن مردم، ایجاد زمینه ها و زیر ساخت هایی است که بتواند شادی و تفریح را بخشی از زندگی مردم کرده و تنها به حضورهای موردی در خیابان و بوق و جیغ زدن محدود نکند. سعید معیدفر، جامعه شناس و استاد بازنشسته دانشگاه تهران، معتقد است که رویکرد حکومت و دولت مردان ما در این خصوص، اشتباه است. به عقیده وی انسان ها در کنار جدیت و رسمی بودن و مسکوت ماندن، گاهی به شدت به جدی نگرفتن زندگی و تفریح نیاز دارند، به روز هایی که هیچ چیز و هیچ چیز در آن جای تفریح، شوخی و بی خیالی را پر نمی کند. گفت و گوی با این جامعه شناس را در زیر می خوانید: اختصاص اوقاتی از زندگی انسان به تفریح به عنوان لازمه زندگی، به نسبت سایر نقاط جهان در کشور ما چندان جدی گرفته نمی شود. سال هاست که نه زیرساخت و نه برنامه خاصی در این زمینه دیده نشده و اصولا تفریح به عنوان یک نیاز، به چشم کسی نمی آید. فقدان این نیاز ضروری را چطور می توان توجیه کرد؟ جدا از اینکه قبول داریم به این مقوله در کشور همیشه کم بها داده شده است، من فکر می کنم این همه مردم نیستند که از تفریح دور مانده اند. بخشی از جامعه ما خیلی هم به تفریح کردن بها می دهند و آمار ایران گردی و جهان گردی را در این سال ها بالا برده اند. شاید سرانه ها در این زمینه هنوز در مقایسه با کشور های توسعه یافته قابل قبول نیست اما با تغییر سبک زندگی، امواج آن به جامعه ما هم رسیده و نقش تفریح و اوقات فراغت پررنگ تر شده است. اصولا ما مردمی هستیم که از هر فرصتی حتی یک پارک رفتن ساده هم برای تفریح استفاده می کنیم. اما برخی معتقدند گرایش به داشتن تفریح و اوقات فراغت است که ایجاد شده نه خود تفریح. شرایط بهره مندی از این امکانات هنوز برای بخش اعظم جامعه فراهم نیست. پارک گردی و خیابان گردی، یا همین شادی های بی وقفه مردم در روزهای اخیر و به بهانه های مختلف در خیابان، نشان داد که مردم ما از انرژی های تخلیه نشده لبریز هستند. مردم با همه چیز حتی سینما و تئاتر و کنسرت، به خاطر هزینه های آن قهر کرده اند. بدیهی است که مشکلات اقتصادی در یکی دو سال اخیر در بهره مندی اقشار مختلف جامعه از تفریح ها تاثیر منفی گذاشته و طبیعی است که امروزه رفتن به تئاتر و کنسرت در استطاعت بسیاری از افراد نباشد یا سرانه سینما پایین آمده باشد، خصوصا در این سال ها که عرصه های عمومی بسته شده و انسان ها از فعالیت در فضای عمومی بازداشته شد ه اند. اما این را هم باید پذیرفت که فضای سینما این روزها فضای جذابی نیست که مردم سر و دست بشکنند و برایش پول خرج کنند. ترجیح می دهند کمی بیشتر منتظر بمانند و با خریدن سی دی های فیلم، آن را در یک محیط خانوادگی و راحت تماشا کنند. وسایل تفریحی همه ابزار هستند و در کنارشان باید گفت و گو و تعامل وجود داشته باشد که وجود ندارد. شب های شادی مردم را ببینید، پر است از تعامل و شاد بودن. گاهی شادی نیاز به موقعیت خاص و بهانه مناسب دارد. بهانه ای که منجر به لذت بردن انسان ها از کنار هم بودن بشود. به نظر شما چرا لذت در کنار هم شاد بودن، لذت تفریح کردن در کشور ما دست کم گرفته می شود؟ رویکرد حکومت ها و دولتمردان ما در این زمینه اشتباه است. اینکه می گویم مختص ما نیست، در همه انقلاب ها پس از پیروزی، انقلابیون فکر می کنند که همه مردم باید ساکت و جدی و رسمی باشند و خواهان یک رابطه خشک و جدی بین افراد هستند. در حالی که تصور و برداشت اشتباهی از واقعیت دارند. در همه جای دنیا روزهایی هست که مردم احتیاج به جدی نگرفتن زندگی دارند و احتیاج دارند همه چیز را شوخی بپندارند و خوش باشند و کارناوال راه بیندازند و به هم گوجه پرتاب کنند و آب بپاشند. اما این جا اگر مردم روی هم آب بریزند، نتیجه دیگری همراه می شود. دلیل آن این است که ما این جدی نگرفتن ها را بطالت تلقی می کنیم در حالی که این ها تخلیه انرژی های زاید است که در طول سال از فشار های کاری و خانوادگی حاصل شده است. این ها حکم سوپاپ اطمینانی را دارد که از انفجار جلوگیری می کند. این سوپاپ اطمینان برای ایجاد شدن در جامعه احتیاج به زیرساخت و برنامه دارد که تا به حال حاصل نشده است. چطور می توان آن را ایجاد کرد؟ باید در وهله اول بپذیریم که نیاز به اوقات فراغت و تفریح، برای عوض کردن شرایط زندگی لازم است. باید مثل خانواده ای که مدت ها از هم دور افتاده اند و با یک سفر، روابط سرد و بی احساسشان را مجددا روغن کاری می کنند. مردم را با در کنار هم بودن انس بدهیم. و رابطه مردم با تفریحاتی را که از زندگی کنار گذاشته اند را چه عاملی می تواند روغن کاری کند؟ آقای روحانی همین دو روز قبل از صدا و سیما و نیروی انتظامی قدردانی کردند و تلویحا از هر دو خواستند که آستانه تحملشان را بالا نگه دارند. نکته ظریفی در این قدردانی بود که می گفت شاد بودن مردم چه اشکالی دارد؟ چرا اجازه نمی دهید مردم شاد باشند؟ چرا با آب پاشیدن مردم روی هم در پارک ها، نیروی انتظامی فکر می کند که فاجعه انسانی رخ داده؟ یعنی دستگاه فکری حکومت باید تغییر کند و فکر نکنند که اگر جامعه از حالت جدی خارج شود، وضعیت غیر قابل کنترل خواهد بود. مردم دوست ندارند در روزهای تعطیل، شاهد فضای کنترل شده باشند. مردم با قرار گرفتن در این فضا می خشکند. چه اندازه می توان به ایجاد زیر ساخت های شادی در جامعه امیدوار بود؟ من از این جهت خوشبین هستم که این مردم و این کشور، همیشه فرهنگ و تاریخ خود را حفظ کرده و کسی نتوانسته آن را عوض کند. همه می دانیم که تلاش های بسیاری برای حذف نوروز و چهارشنبه سوری و دیگر آداب ما صورت گرفت اما بی نتیجه ماند. در زمینه های دیگر هم این اتفاق می افتد اما زمان آن مشخص نیست. امیدواریم که مدیران جامعه نیز این نیاز جامعه را درک کرده و زودتر به آن پاسخ دهند، در غیر این صورت عواقب خوبی در پیش نخواهد بود.