صنعت و محیط زیست، قربانی اختلافات دستگاه‌های دولتی

به گزارش شمانیوز؛ غرفه‌های کم تعداد و کم رونق در یک سالن کوچک و عدم حضور نهادهای مهم و مراکز بزرگ صنعتی، تنها چیزی است که انتظار بازدیدکنندگان از نمایشگاه محیط زیست را می‌کشد. نمایشگاه خلوت است و خلوتی، با ماهیت نمایشگاه تضاد دارد، چراکه این شرایط، شرکت‌کنندگان را از تعامل با یکدیگر منع می‌کند. شرایطی که به نظر می‌رسد از تبعات جنگ قدرت در نهادهای مهم دولتی کشور باشد.  

برای بازدید از نوزدهمین نمایشگاه بین‌المللی محیط زیست، که امسال پس از چند سال تعطیلی و وقفه مجددا برگزار شده، به نمایشگاه بین‌المللی تهران آمده‌ام. نمایشگاهی که قرار است صنایع بزرگ، متولیان صنعت و مراکز صنعتی را گرد هم آورد تا دستاوردهای محیط زیستی خود را به نمایش گذاشته و برای تلاش بیشتر به منظور حفط محیط زیست کشور در کنار توسعه صنعتی و دستیابی به توسعه پایدار هم‌افزایی کنند. طبیعتا با توجه به اهمیت توسعه پایدار و ضرورت حفظ محیط زیست برای نسل‌های آینده، چنین نمایشگاهی باید پررونق باشد؛ چراکه از یک سو شرکت‌های صنعتی بسیاری جدای از الزام به رعایت ملاحظات زیست‌محیطی، حفظ محیط زیست را در زمره مسئولیت‌های اجتماعی خود قرار داده‌اند، و از سوی دیگر توسعه پایدار و حفظ محیط زیست، از جمله شعارهای اصلی همه دولت‌ها، از جمله دولت ایران است و به نظر می‌رسد که دولت باید از برگزاری این چنین نمایشگاه‌ها استقبال کند. اما واقعیت چیز دیگری است:

نوزدهمین نمایشگاه بین‌المللی محیط زیست، به چند غرفه در یک سالن کوچک محدود شده و نه خبری از اکثر شرکت‌های بزرگ صنعتی است و نه نشانه‌ای از مراکز و دفاتر دولتی متولی صنعت و محیط زیست. علت را که جویا می‌شوم، پاسخی عجیب می‌شنوم: دو سازمان مهم دولتی، معاونت وزارت صمت و معاونت ریاست جمهوری، یعنی سازمان نمایشگاه‌های بین‌المللی و سازمان حفاظت محیط زیست بر سر برگزاری این نمایشگاه با یکدیگر درگیر شده‌اند. ماجرا از این قرار است که سال‌ها سازمان حفاظت از محیط زیست از برگزاری این نمایگاه حمایت می‌کرده، اما این نمایشگاه چند سالی به دلیل شیوع کرونا و « پاره‌ای از مشکلات فنی و غیر فنی»!!! برگزار نشده است. اکنون که سازمان نمایشگاه‌ها پس از مدت‌ها تولی برگزاری نمایشگاه را بر عهده گرفته، سازمان حفاظت از محیط زیست ناراضی است و اعلام کرده است که از برگزاری نمایشگاه محیط زیست حمایت نمی‌کند.

اگر مساله تنها عدم حمایت بود، شاید آشکارترین نشانه را می‌شد در رفتار رییس سازمان حفاظت از محیط زیست یافت. اما گویا مداخله این سازمان در برگزاری نمایشگاه، به عدم حمایت محدود نشده و شامل سنگ‌اندازی در روند برگزاری نمایشگاه نیز شده است. آنطور که برخی از غرفه‌داران می‌گویند، شنیده شده که روابط عمومی سازمان محیط زیست، در تماس با شرکت‌های بزرگ صنعتی و مراکز دولتی متولی صنعت، از آن‌ها خواسته است که در این نمایشگاه شرکت نکنند. و به نظر می‌رسد که زور معاونت ریاست جمهور، به معاونت وزیر کابینه چربیده، چراکه امروز هیچکدام از این مراکز در نمایشگاه شرکت نکرده‌اند.

حال سوال اینجاست، که آیا دعوای دو نهاد قدرت، که هر دو زیر نظر دولت فعالیت می‌کنند، باید به ضرر صنعت و از آن مهم‌تر، محیط زیست کشور تمام شود؟ در حالی که مقام معظم رهبری، شعار امسال را «تولید، پشتیبانی‌ها، مانع‌زدایی‌ها» قرار داده‌اند، آیا عدم پشتیبانی‌ها و مانع‌زایی‌های نهاد‌های دولتی بر سر تعامل صنعت و محیط زیست، آن هم در دولتی که داعیه‌دار پیروی کامل از رهبری است، با این شعار همخوانی دارد؟  سوال مهم‌تر این است که آیا برگزاری این چنین نمایشگاه‌هایی برای صاحبان قدرت در نهادهای دولتی منفعت مالی دارد؟ و اگر نه، چه عاملی سبب شده که این نهادها به خود اجازه دهند با جنگ قدرت، این چنین منافع شرکت‌های بزرگ صنعتی و محیط زیست کشور را به خطر بی‌اندازند؟