نظام توزیع کالا در فروشگاههای زنجیرهای و قطع دست واسطهگران
همواره یکی از موضوعاتی که از یکسو موجب برهم زدن توازن میان عرضه و تقاضا در ارائه محصول میشود و از سوی دیگر گلایه مصرف کنندگان را نیز به دنبال داشته، وجود دلالان و واسطه گران در نظام توزیع کالاها و خدمات است که موجب تاثیر نامتعارف بر بهای کالای تمام شده میشود.
از دیرباز مساله دخالت واسطه گران، به نوعی نظم حاکم بر نظام توزیع را بر هم زده و این در حالی است که هرچه نظارت بر این بخش افزایش یافته این سوداگران نیز هدف کالایی خود را تغییر داده و از راههای مختلفی در صدد رسیدن به مقاصد سوء خود بوده و هستند.
به دلیل آن که دلالان، کالایی را با پایینترین قیمت از تولیدکننده میخرند و آن را بعد از چند مرحله به مصرفکننده و با دو تا سه برابر قیمت واقعی عرضه میکنند، این امر آثار سویی بر وضعیت معیشت مردم در حوزههای گوناگون بر جای گذاشته است به طوری که می توان گفت حذف واسطهها به طور حتم بر قیمت تمام شده کالای عرضه شده تاثیر مطلوبی بر جای خواهد گذاشت.
یکی از دلایلی که متولیان امر بر ضرورت درج قیمت تولید کننده بر روی کالا تاکید و سرانجام آن را اجرایی کردند، حذف همین واسطه گرانی بود که مخل بازار شده بودند. البته که هنوز هم هستند افراد سودجویی که منفعت خود را در تلاطم بازار می بینند و از هر راهی برای نائل شدن به مقاصد شوم خود بهره می برند اما وجود شفافیت در نظام توزیع که یکی از آنها درج قیمت تولید کننده بر روی کالاست تا حد زیادی میتواند به کاهش آثار زیانبار وجود این دلالان منتهی شود.
البته که وجود رانت و تحریمها نیز مزید بر علت شده و نابسامانی در نرخ ارز نیز بیش از گذشته، مصرف کنندگان کالا را مورد آزار قرار داده اما باز هم میتوان با اتخاذ تصمیماتی از گسترش نابسامانی در بازار توزیع کالا جلوگیری و در وهله بعدی به ساماندهی آن پرداخت.
شاید بتوان گفت وجود فروشگاههای زنجیرهای و پخش و توزیع محصولات در آنها طی سالیان گذشته کمک شایانی به حذف یا لااقل کاهش چشمگیر تعداد دلالان کرده و به نظر میرسد هرچه بر تعداد فروشگاههای عرضه مستقیم کالا و فروشگاههای زنجیرهای افزوده شود میتوان امید بیشتری به ساماندهی چالشهای موجود داشت.
فروش کالا از طریق فروشگاههای زنجیرهای که تا حدودی منجر به حذف دلالی و واسطهگری شده است، فاصله قیمت تولیدکننده و مصرف کننده کاهش یافته و موجب گردیده تا کالاها با قیمت ارزانتری در اختیار مردم قرار یگیرد.
اگرچه وجود شرایط ناپایدار اقتصادی، بار منفی در کاهش نیافتن قیمت کالاها به ویژه کالاهای اساسی به شمار میرود اما بالطبع فروشندگان و فروشگاههای زنجیرهای که ارتباط مستقیم با مصرفکننده داشته اما نقش تعیین کننده در قیمتگذاری ندارند، بیشتر در معرض انتقاد و اعتراض قرار دارند اما وجود همین فروشگاهها در نظام توزیع کالا و ارائه محصولات با تخفیفهای گسترده، تا حدود زیادی توانسته آثار نامطلوب افزایش قیمت را از بین برده و امید به دریافت محصولات با کیفیت در کنار قیمت مناسب را همچنان زنده نگهدارد.
این در حالی است که فعالیت فروشگاههای زنجیرهای علاوه بر آن که موجب حمایت از قشر مصرف کننده میشود به نوعی به دلیل وجود سیستم توزیع مناسب و نیز تضمین فروش کالا برای مدتی طولانی از طریق آنها موجب افزایش اشتغالزایی شده و در واقع فعالیتی که از این طریق حاصل میشود به اشتغال غیر مسقتیم منتهی خواهد شد.
از اینرو امید میرود با فعالیت گستردهتر فروشگاههای زنجیرهای در راستای قطع دست واسطهگران، کالاها با قیمت تمام شده واقعی و البته مناسبتری به دست مصرف کنندگان واقعی رسیده و از طرف دیگر نرخ بیکاری در کشور کاهش یابد.
اقتصادتهران