سیر تا پیاز ارسال رایگان نفت ایران به لبنان

۲۲ شهریورماه سال گذشته بود که اولین کشتی حامل سوخت ایران بعد از تخلیه در بندر بانیاس در سوریه، به لبنان رسید و روزهای بعد هم تانکرهای بیشتری وارد خاک لبنان شدند.

از همان زمان برخی رسانه‌ها با انتشار خبر و تصویر این تانکرهای سوخت مدعی شدند که لبنان شرایط اقتصادی خوبی ندارد و نمی‌تواند بابت ارسال سوخت به ایران هزینه‌ای پرداخت کند، بنابراین سوخت ایران به صورت رایگان به دست لبنانی‌ها رسیده است البته مصاحبه اخیر سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان نیز با شبکه المیادین که در اول مرداد ماه انجام شد، باردیگر به شایعه مفت فروشی نفت ایران به لبنان قوت بخشید.

روایت فارسی زبان‌ها

۲۵ شهریور سال گذشته بود که شبکه سعودی ایران اینترنشنال به نقل از رویترز نوشت که بیست عدد تانکر سوخت ایران در میان تبلیغات بسیار گسترده حزب‌الله وارد لبنان شد؛ رانندگان کامیون‌ها در طول مسیر بوق می‌زدند و حامیان این گروه در مسیر این کامیون‌ها شعارهایی در حمایت از جمهوری اسلامی، بشار اشد و سید حسن نصرالله سر دادند.

ایران اینترنشنال خبر داد که سید حسن نصرالله اعلام کرده که سوخت ارسال شده هدیه‌ای از طرف جمهوری اسلامی ایران و حزب‌الله است و با قیمتی پایین‌تر از قیمت واقعی به نیازمندان فروخته می‌شود. رادیو فردا نیز با تمسک به اظهارات جدید سیدحسن نصرالله در راستای سیاست های سایر شبکه های فارسی زبان تلاش کردن القا کند ایران سوخت رایگان به لبنان ارسال کرده است.

سوخت ارسالی سال گذشته به لبنان مجانی نبود

این ادعاها در حالی مطرح شد که نماینده حزب‌الله لبنان در ایران با تاکید درباره جزئیات توافق مالی ایران و لبنان برای ارسال سوخت به این کشور توضیحاتی داد و گفت که پول این نفتکش‌ها پرداخت شده است. عبدالله صفی‌الدین نماینده حزب‌الله لبنان در ایران، درباره ارسال سوخت از ایران به لبنان گفت: کشتی‌هایی که از اینجا حرکت کرده با پول حمل شده و این یعنی سوخت ایران رایگان نبوده است. ما هم اعلام کرده‌ایم مقداری از سوخت را رایگان به بعضی از سازمان‌های بشردوستانه در لبنان می‌دهیم و از بقیه مقدار معقولی پول گرفته و تخفیف به آن‌ها تخفیف می‌دهیم.

وی اظهار کرد: بالأخره خود این گازوئیل، نفت و بنزین نیاز مردم لبنان است و هیچ کس بدون دادن دلار نمی‌فروشد. مشکل این است که تعاملات ما با دلار است، اما الآن در لبنان دلار نیست. ما به جای این موضوع با ایرانی‌ها توافق کردیم که لیر لبنانی می‌گیریم و بعداً به آن‌ها دلار می‌دهیم. این محاسبات هست اما با پول خریداری شده است.

سایت نزدیک به شورای عالی امنیت ملی اعلام نیز در واکنش به این خبر اعلام کرد که محموله‌های ایرانی سوخت که سیدحسن نصرالله بدان اشاره کرد، تماماً از سوی گروهی از تجار شیعه لبنانی خریداری شده و از لحظه بارگیری به عنوان مایملک آن‌ها محسوب می‌شود. با همه این تفاسیر، شایعات پیرامون فروش نفت ایران از سوی برخی رسانه های داخلی و رسانه های خارجی ادامه دارد.

سید حسن نصرالله چه گفت؟

پس از مصاحبه سید حسن نصرالله دبیر کل حزب الله لبنان با شبکه المیادین، شایعات پیرامون مفت فروشی نفت ایران به لبنان دوباره قوت گرفت. در همین راستا، برخی مدعی شدند سید حسن نصرالله اظهار داشته که آماده‌ام سوخت ایران را رایگان به لبنان بیاورم. این در حالیست که بررسی دقیق اظهارات سیدحسن نصرالله نشان می‌دهد وی می‌گوید:«حزب‌الله، نفت ایران را به طور رایگان در اختیار دولت لبنان قرار می‌دهد». اما این مساله در فضای مجازی و به ویژه در رسانه‌های فارسی زبان طوری بازتاب پیدا کرد که انگاره ارسال سوخت رایگان ایران به لبنان تقویت شود.

هدف از انتشار شایعات در حوزه انرژی ایران چیست؟

به گزارش مرکز مقابله با شایعات سایبری سازمان فضای مجازی سراج، طی ماه‌های اخیر در فضای رسانه‌های اجتماعی و همچنین رسانه‌های معاند، طیف گسترده‌ای از شایعات و اطلاعات غلط درباره مسائل مرتبط با حوزه انرژی در کشور منتشر می‌گردد. تحلیل‌های کارشناسی شبکه‌های تلویزیونی فارسی زبان خارج از کشور نیز دائماً در حال ارسال سیگنال‌هایی در خصوص از بین رفتن بازارهای صادرات انرژی ایران، در صورت از بین رفتن فرصت مذاکرات احیای برجام میدانند.

شایعاتی مبنی صادرات رایگان انرژی به لبنان، ‌نیاز کشور به واردات بنزین، از بین رفتن فرصت‌های صادرات و ... از جمله مواردی است که در خصوص مسئله انرژی ایران در حال طرح شدن هستند؛ اما این ها در حالیست که بررسی بازارهای هدف ایران در حوزه نفت و گاز نشان می دهد آنچه که این رسانه‌ها از وضعیت انرژی ایران می‌گویند، صحت ندارد.

آمارها و البته اظهارات مسئولان حوزه انرژی، بازارهای صادراتی ایران در منطقه همچنان به همان قوت قبل فعال بوده و طبق قواعد فروش نفت، گاز و فرآورده‌های آن در حال انجام است. کشور ایران در حالی که ۴/۳۳ تریلیون متر مکعب ذخیره گاز طبیعی در اختیار دارد، رتبه دوم ذخایر گازی در جهان را داراست و همچنین سومین تولید کننده بزرگ جهان به شمار می‌آید که به علت مصرف بیش از حد داخلی، جهت گیری سیاسی، خرابکاری های رقبا در صادرات گاز و فقدان دانش و تجربه روزآمد مجریان با ناکامی های بزرگی برای صادرات گاز خود مواجه بوده است.

یکی از اصلی‌ترین مشکلات اصلی در این خصوص نیز مصرف بی رویه گاز در داخل کشور بخصوص فصول سرد سال است که تراز تولید و مصرف باعث شده در سال‌های گذشته تولید مازاد بر مصرف داخلی باری صادرات وجود نداشته است. بر اساس آمار و ارقام کشور ایران بعد از روسیه، آمریکا و چین، چهارمین مصرف کننده گاز جهان به شمار می آید.

با این تفاسیر، بررسی شیوه و بسترهای انتشاری این شایعات یک نکته را مشخص می‌کند و آن اینکه جریان خارج از کشور در تلاش است با انتشار این اطلاعات غلط القا کند ایران در حال از دست دادن بازارهای انرژی خود در منطقه که به عنوان منبع اصلی درآمدی آن محسوب می شود، است.

مرکز مقابله با شایعات سایبری سازمان فضای مجازی سراج