کارشناسان و مدیران بازارسرمایه؛ بورس کالا ویترین شفاف اقتصاد است

به گزارش شمانیوز:صاحب نظران اقتصادی بخش مهمی از عملکرد منفی اقتصادی کشور‌ها را محصول عدم وجود شفافیت می‌دانند و به اعتقاد آنها، بسیاری از مشکلات فعلی کشور ما از جمله رانت به نبود شفافیت در فعالیت‌ها باز می‌گردد. اما به گفته کارشناسان و مدیران بازار سرمایه بورس کالا از این پدیده منفی اقتصادی مصون مانده و با بهره گیری از شفافیت آن می‌توان مانع فساد و سوء استفاده در قیمت گذاری کالا‌ها شد و رشد بازار سرمایه را نیز رقم زد. علی سعیدی، مشاور رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در خصوص شفافیت و عملکرد بورس کالا گفت: بورس کالا مولد شفافیت است و فساد را کاهش می‌دهد و به هر میزانی این بورس را تقویت کنیم و تولیدکنندگان هم محصول بیشتری در آن عرضه کنند، فضای شفاف‌تری به وجود خواهد آمد. مشاور رییس سازمان بورس و اوراق بهادار می‌گوید در فضای شفاف بورس کالا، فساد و رانت از میان می‌رود و این امر چه برای مصرف کننده و چه برای تولیدکننده موهبتی بزرگ محسوب می‌شود و از سوی دیگر با ثبت دقیق اطلاعات، آمار واقعی میزان عرضه و تقاضای محصول به دست می‌آید و از طریق آن می‌توان برنامه ریزی‌های کلان اقتصادی جامع تری انجام داد. سعیدی تاکید کرد: پس از عرضه کالا‌ها در بورس کالا، معاملات بدون ضابطه و غیر شفاف به بستری شفاف و قانونی انتقال یافت و اکنون آمارمعاملات به طور شفاف در دسترس است. حسین فهیمی، مدیر عامل شرکت سپرده گذاری مرکزی نیز معتقد است در بورس کالا نخستین اتفاق، تعیین قیمت بر اساس واقعیت‌ها است و سازوکار شفاف و مناسبی برای کشف واقعی قیمت‌ها در آن ایجاد شده است و باید از کارکرد بورس کالا برای شکل گیری معاملات شفاف و براساس واقعیت‌های اقتصاد استفاده کرد تا شاهد شکل گیری رانت و سوء استفاده ناشی از قیمت گذاری نباشیم. به گفته مدیر عامل شرکت سپرده گذاری مرکزی معامله در بورس کالا بازار را شفاف می‌کند و تعیین قیمت در آن از رانت جلوگیری می‌کند و امکان نظارت همگانی در این بازار سازمان یافته باعث شده در صورت بروز سو استفاده، به سرعت جلوی آن گرفته شود. حجت الاسلام غلامرضا مصباحی مقدم، رئیس کمیته فقهی سازمان بورس با بیان اینکه بورس کالا برای اقتصاد ایران یک نعمت است، گفت: در اقتصاد ضروری است تمام تولید کنندگان برای کشف قیمت عادلانه محصولات خود را در یک بازار شفاف و بروز عرضه کنند و بورس کالا به عنوان یک بازار کارآمد در ایران این نقش را ایفا کرد. عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام تصریح کرد: بورس کالا طی سال‌های گذشته نقش موثری در تنظیم بازار و شفافیت ایفا کرده و بازاری کارآمد و پر رونق است و اگر بخواهیم بازاری شفاف با قیمت تعادلی داشته باشیم باید بورس کالا را تقویت کنیم. بورس کالا بهترین مکانی است که می‌تواند جلوی نفوذ و رانت را بگیرد. رئیس کمیته فقهی سازمان بورس با تاکید بر اینکه آنچه تاکنون در بورس کالا شکل گرفته از نظر کمیته فقهی بورس بدون اشکال است، گفت: هر کالایی که در بورس کالا عرضه می‌شود رونق صنعت را به همراه دارد. به عنوان نمونه از زمانی که محصولات پتروشیمی در بورس کالا عرضه شد کل صنعت وابسته به آن رونق پیدا کرد. با وجود اینکه برخی پتروشیمی‌ها برای ورود به بورس کالا مقاومت می‌کردند و این تصور را داشتند که منافع آن‌ها محدود می‌شود، اما دیدیم که حضور در بورس کالا به نفع آن‌ها تمام شد و مکانیسم بورس کالا توانسته شفافیت مطلوبی را برای این حوزه به ارمغان بیاورد. محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس می‌گوید حضور پتروشیمی ها، عرضه محصولات کشاورزی و کامودیتی‌ها در بورس کالا باعث پدیدار شدن شفافیت در شیوه کارکرد این حوزه‌ها شده و این بورس به عنوان یکی از ارکان بازار سرمایه، نماد شفافیت است، اما عده‌ای هنوز از کارکرد بورس کالا به عنوان یک بستر معاملاتی شفاف و قانونمند اطلاعی ندارند. به گفته نماینده مردم کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی اگر محصولات پتروشیمی یا فولاد خارج از بورس کالا انجام شود، به هیچ عنوان شفافیت کنونی در آمار‌های عرضه و تقاضا و قیمت‌ها مشخص نمی‌شود و دولت و متولیان امر برای تنظیم بازار و قیمت‌ها ابزاری ندارند و قیمت‌های سلیقه‌ای جای نرخ‌های واقعی را خواهد گرفت. مصطفی صفاری، مدیرعامل شرکت سبدگردان سرمایه ایرانیان با تاکید بر اینکه بورس کالا شفاف‌ترین نهاد اقتصادی است گفت: این بورس دست دلال‌ها را از بازار کوتاه کرده و مهمترین کارویژه آن قیمت گذاری منصفانه است. بورس کالا در تنظیم بازار سهام نیز تاثیرگذار است و محصولات بسیاری از ناشران بورسی اکنون در این بازار عرضه می‌شود و این بورس اکنون نیروی محرکه‌ای برای رشد بازار سرمایه است. وی با اشاره به اینکه هرگاه در اقتصاد قیمت‌ها بر اساس عرضه و تقاضا تعیین شود شاهد سیگنال صحیح تخصیص منابع خواهیم بود، تاکید کرد: در ماه‌های گذشته با هدف کنترل بازار ما شاهد قیمت گذاری دستوری در بورس کالا بودیم و این موضوع با ذات این بازار در تضاد بود و اتفاقا از زمانی که سقف رقابت حذف و نرخ ارز نیمایی مبنای داد و ستد بورس کالا شد قیمت‌ها به ثبات و تعادل رسید و بعضا کاهش هم داشت و همین موضوع نشان دهنده کارایی و اثر بخشی بورس کالا است. محمدرضا عربی مزرعه شاهی، مدیرعامل موسسه رتبه بندی پارس کیان در پاسخ به این پرسش که آیا امکان دست کاری قیمت‌ها در بورس کالا وجود دارد به سنا گفت: بورس کالا از بالاترین درجه استاندارد شفافیت برخوردار است. این بورس محلی است که در آن فروشنده و خریدار به صورت کاملا شفاف با قیمت عادلانه و تعادلی داد و ستد می‌کنند و تمام بازیگران آن در یک ساختار با مکانیزم شفاف فعالیت می‌کنند، بنابراین امکان تباتی، دست کاری قیمت یا مسایلی از این دست به هیچ عنوان در بورس کالاوجود ندارد. به گفته مدیر عامل موسسه رتبه بندی پارس کیان ساختار و مکانیزم بورس کالا به شکلی است که در آن عملا رفتار غیر عادلانه، قیمت گذاری غیر متعارف و رانت شکل نمی‌گیرد و شفافیت در آن حداکثری است. عربی مزرعه شاهی تاکید کرد: بورس کالا افزایش شفافیت شرکت ها، عملکرد نظام مالیاتی و همچنین اقتصاد ملی را به همراه داشته و باید از ظرفیت آن بیش از گذشته بهره برداری کنیم. علی اسلامی بیدگلی، رییس هیات مدیره شرکت آرمان آتی شفافیت، کاهش ریسک بنگاه‌های اقتصادی، حذف قابل توجه سوء استفاده‌ها و کاهش فساد را از مهمترین ویژگی‌های بورس کالا دانست و به سنا گفت: علیرغم وجود تمام محدودیت‌ها و مقاومت‌هایی که توسط بازیگران واسطه‌ای در مقاطع مختلف برای بورس کالا ایجاد شد، اما این نهاد اقتصادی تا کنون عملکرد موفقی را ثبت کرده است. به گفته رییس هیات مدیره شرکت آرمان آتی با بورس کالا شاهد ساماندهی، شفافیت، و حذف قابل توجه فساد در مبادلات کالا‌های فلزی، کشاورزی و پتروشیمی هستیم و این بورس در تمام زمینه‌ها منجر به حذف واسطه گران و کاهش بهای تمام شده تولید بسیاری از بنگاه‌ها و کارخانجات شد. اسلامی بیدگلی با تاکید بر اینکه بورس کالا از دوران راه اندازی خود تاکنون اقدامات قابل توجهی را انجام داده است، افزود: می‌توان انتظار داشت که توسعه بازار مالی کشور به ویژه بورس کالا می‌تواند موتور محرک رشد و توسعه اقتصادی باشد. علی تیموری شنیدی، مدیرعامل تامین سرمایه لوتوس پارسیان گفت: بورس کالا، مانعی برای سوء استفاده است و مسوولان باید تلاش بیشتری کنند تا از مزیت مهم این بورس برای افزایش شفافیت و سلامت بازار‌ها نهایت بهره را ببرند و اگر قرار است در کشور از تولید حمایت شود، باید زمینه افزایش شفافیت را به واسطه تقویت بورس کالا فراهم کنیم. به گفته مدیرعامل تامین سرمایه لوتوس پارسیان بورس کالا همواره با مشکلات بیرونی زیادی مواجه بوده و انواع موانع بر سر راه پیشرفت آن قرار داشته، اما پس از حل چالش‌های مقطعی دوباره در مسیر توسعه خود قرار گرفته و با ایجاد فضای رقابتی سالم و حذف واسطه‌های غیر ضروری نظام قیمت‌گذاری عادلانه‌ای ایجاد کرده است. شهاب الدین شمس، مدیرعامل سرمایه گذاری دانایان پارس گفت: بورس کالا از یک سو ضامن شفافیت داد و ستد محصولات کشاورزی، کامودیتی‌ها و تولیدات پتروشیمی است و از سوی دیگر با انتشار ابزار مشتقه می‌تواند به مدیریت ریسک شرکت‌ها کمک کند. شهاب الدین شمس ادامه داد: با توسعه سبد کالایی و پوشش بخش‌های بیتشری از زنجیره تولید کالا در این بورس می‌توان از ایجاد رانت جلوگیری کرد و شفافیت را بالا برد و با انتشار انواع مشتقات به وبژه فیوچر‌ها و آپشن‌ها ریسک شرکت‌ها را مدیریت کرد و قطعا هر دو موضوع یاد شده در رشد بازار سرمایه موثر است. مهدی تقوی، اقتصاددان و استاد دانشگاه علامه طباطبایی بورس کالا را بازاری متشکل، متمرکز و نظام‌یافته می‌داند که از قواعد و قوانین خاصی پیروی می‌کند و بسیاری از بی‌قانونی‌های موجود در بازار خارج از خود را پوشش داده و انجام معاملات و نظارت بر بازار‌های کالایی را تسهیل کرده است. به گفته استاد دانشگاه علامه طباطبایی تنها بازاری که در حوزه معاملات کالا‌ها قابل رصد و نظارت است، بورس کالا است و این بازار سازمان یافته، دارای مزایا و جایگاه بسیار بالایی است و دولت باید از ویترین شفاف و شیشه‌ای بورس کالا برای تنظیم و ایجاد ثبات در بازار استفاده کند. محمد علی احمدزاده اصل، کارشناس ارشد بازار سرمایه با تاکید بر اینکه شفافیت و کشف واقعی قیمت ها، از مهمترین مزایای بورس کالا به شمار می‌رود، تاکید کرد: وقتی قیمت‌ها براساس مولفه‌های اقتصادی کشف می‌شود، طرفین معامله اعم از تولیدکننده و مصرف کننده امکان برنامه ریزی و پیش بینی بازار را خواهند داشت. احمدزاده اصل معتقد است، شفافیت بالای معاملات و آمار‌های بورس کالا باعث می‌شود تا امکان نظارت نهاد‌های مرتبط وجود داشته باشد این در حالی است که از بازار‌های غیر رسمی، تصویر روشنی وجود ندارد و به طور حتم نمی‌توان سرمایه را به مسیر تولید هدایت کرد. این کارشناس ارشد بازار سرمایه همچنین به اهمیت نقش آمار‌های بورس کالا در تحلیل‌های سهام شرکت‌ها اشاره کرد و گفت: در خصوص شرکت‌هایی که سهامشان در بازار سهام و کالاهایشان در بورس کالا معامله می‌شود، به طور حتم ارتباط معناداری میان بهای کالا و سهام آن‌ها وجود دارد به این ترتیب شفافیت آماری بورس کالا، خوراک مناسبی برای تحلیلگران است. امیر تقی خان تجریشی، مدیرعامل سرمایه گذاری صنعت و معدن در خصوص نقش بورس کالا در شفافیت اقتصادی به سنا گفت: یکی از مهمترین پارامتر‌های اقتصادی موضوع واقعی سازی قیمت‌ها است و بورس کالا در این مسیر از مکانیزم بسیار خوبی برخوردار است. مدیرعامل سرمایه گذاری صنعت و معدن با اشاره به اینکه یکی از راه‌های ایجاد تعادل و آرامش در بازار کالاها، متمرکز کردن عرضه و تقاضای مواد اولیه در بورس کالا است گفت: بورس کالا با هدف ایجاد شفافیت و کشف عادلانه قیمت‌ها تأسیس شده و تا امروز هم در این مسیر به خوبی حرکت کرده است.

منبع:سمات