بررسی چالشها و فرصتهای صادرات فرش دستباف در گفت وگو با کارشناس صنعت نساجی:
مشتریان هنوز به فرش ایران وفادار هستند
کارشناس صنعت نساجی گفت: بخشی از مشکلات کنونی فرش کشور مربوط به تحریم است و میتوان گفت تنها 10 درصد ناشی از تحریم است و مابقی مشکلات مربوط به پیچیدهشدن فرایندها و بروکراسی است. تولیدکنندگان در هزارتوی مشکلات متعدد باقی میمانند به همین دلیل کشوری مانند ترکیه یا چین فرش تولید میکنند و در مواردی از نام فرش ایران سوءاستفاده میکنند.
به گزارش شمانیوز به نقل از صدای بانک، فرش دستباف کشور یک صنعت قدیمی و نوعی میراث برای ایران به حساب میآید که با وجود تمام مشکلاتی که در فرایند تولید و تهیه مواد اولیه و روابط تجاری و صادرات ایران، تاکنون سد راه این صنعت-هنر بوده است را یکی پس از دیگری کنار زده و با محبوبیت خود در بازارهای بینالمللی مورد تقاضا قرار گرفته است. آنگونه که کارشناس صنعت نساجی میگوید با توجه به تحریم شدید فرش ایران از سوی امریکا میتوانیم بر سایر بازارها از جمله آلمان، روسیه، ژاپن و حتی عمان و کویت متمرکز شویم.
مهدی ورسهای، کارشناس صنعت نساجی و رنگرزی اظهار کرد: ایران در تولید و صادرات فرش دستباف و ماشینی و سایر کفپوشها از جمله گلیم و گبه به دلیل قدمت و ارزشهای فرهنگی دارای مزیت نسبی بالایی است.
وی ادامه داد: ایران به عنوان یکی از پایگاههای خاص تولیدی در فرش دستباف است. مشتریان در نسلهای مختلف هنوز به فرش ایران وفادار هستند اما فرش ایران توسط برخی از کشورها در حال کپیبرداری است و متاسفانه گاهی با نام برند ایران به سایر کشورها صادر میکنند. اگرچه این کپیپرداری و کاهش کیفیت به زیان فرش ایران است اما نشان میدهد برند فرش ایران همچنان در جهان هواداران خود را دارد و میتوان از فرصتهای باقیمانده برای کسب سهم ازبازارهای صادراتی بهره برد.
ورسهای عنوان کرد: قوانین و ضوابطی بایدبرای صادرات فرش دستباف تعیین شود. عمده صادرات فرش دستباف در کذشته به کشور آمریکا و اروپا انجام میشد اما به دلیل تحریمها و مشکلات ناشی از انتقال ارز فرآیندهای متفاوتی پیشروی صادرکنندگان قرار دارد.
پیچیده شدن فرآیندها و بروکراسی مشکلات صادرات را افزایش داده است
کارشناس صنعت نساجی گفت: بخشی از مشکلات کنونی فرش کشور مربوط به تحریم است و میتوان گفت تنها 10 درصد ناشی از تحریم است و مابقی مشکلات مربوط به پیچیدهشدن فرایندها و بروکراسی است. تولیدکنندگان در هزارتوی مشکلات متعدد باقی میمانند به همین دلیل کشوری مانند ترکیه یا چین فرش تولید میکنند و در مواردی از نام فرش ایران سوءاستفاده میکنند.
وی ادامه داد: فرش ماشینی و دستباف ایران یکی از تولیدات ارزآور و صاحب برند در دنیا است و شاید برخی از تولیدات کالاهای صنعت نساجی مانند پوشاک در دنیا صاحب برند نباشد اما فرش ایران همچنان پرآوازه است و وفاداری مشتری همچنان در ذهنها باقی مانده است.
تصمیمگیران صنعت فرش به جای نگاه بخشی اهداف کلان را در دستور کار قرار دهند
ورسهای عنوان کرد: این امیدواری وجود دارد که تصمیمگیران کلان نگری کنند و به جای نگاههای بخشی هدف را افزایش صادرات قرار دهند و با تسهیل امور، روند صادرات فرش دستباف ایران را سرعت دهند.
کارشناس صنعت نساجی درباره انتقادهایی که به کاهش کیفیت برخی از تولیدات فرش دستباف ایران مطرح میشود، گفت: مرکز تحقیقات فرش و مرکز ملی فرش برنامههای توسعهای مناسبی برای کسب سهم در بازارهای هدف دارند اما اگر قرار باشد که تولیدکنندگان در بازارها موفق باشند باید کیفیت مناسبتر تولید کنند. صادرکنندگانی که کالای کیفی تولید نکنند به تدریج از گردونه رقابت حذف میشوند.
وی ادامه داد: اگر بحث افزایش کیفیت تولید به خود تولیدکنندگان سپرده شود به لحاظ طرح، بافت و رنگ کالایی تولید میکنند که در بازار هدف متقاضی و مشتری خود را داشته باشد.
ورسهای اظهار کرد: وضع قوانین سختگیرانه برای صادرکنندگان به نفع تولید و صادرات نخواهد بود بلکه این تولیدکنندگان هستند که باید این مهم را درک کنند که بدون کیفیسازی تولید توفیقی در بازار صادراتی نخواهند داشت.
وضع قوانین سختگیرانه برای بهبود کیفیت کمکی به صادرات فرش نمیکند
کارشناس صنعت نساجی عنوان کرد: وضع قوانین سختگیرانه برای کیفیت فرش دستباف کمکی به بهبود صادرات فرش دستباف نمیکند و در مواردی میتواند به ایجاد محدودیتها دامن بزند. حتی فرش درجه 2 و 3 ایران به مراتب کیفیتی بهتر از تولیدات چین و هند دارد و مشتریان در بازار صادراتی نیز این موضوع را به خوبی درک کردهاند.
ورسهای تصریح کرد: اگر تولیدکننده بداند صادرات مناسب دارد کیفیت محصول و طراحی براساس سلایق مشتریان را نیز در دستور کار قرار میدهد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم و تحقیقات اظهار کرد: هر چه به سمت خصوصیسازی و خارج شدن از سیستمهای دولتی حرکت شود توفیق بهتری در تولیدات حاصل میشود. در سیستمهای خصوصی افراد خود ذینفع هستند به همین دلیل تلاش میکنند بهرهوری بیشتری از عوامل داشته باشند بنابراین با عریض و طویل کردن بخشهای دولتی موافق نیستیم.
کارشناس صنعت نساجی گفت: در واگذاری بخشهای مربوط به بخش فرش نیز باید واگذاری به بخشهای خصوصی انجام شود.
کاهش قابل توجه صادرات فرش دستباف
وی در مورد میزان صادرات فرش دستباف گفت: درسالهایی نه چندان دور سالانه یک میلیارد دلار فرش دستباف به کشورهای مختلف جهان صادر میشد که عمده بازارهای هدف آن آمریکا، لبنان، آلمان و انگلستان بوده است اما درسالهای اخیر صادرات فرش دستباف به حدود 400 میلیون دلار در پایان سال 97 رسیده است.
ورسهای گفت: صادرات فرش دستباف در پایان سال 97 نسبت به سال 95 یا 18 درصد رشد همراه بوده است. آنچه که باید به آن توجه شود تسهیل فرآینده صادرات و بازگرداندن ارز حاصل از صادرات است. حجم ریالی صادرات نشان میدهد که با توجه به افزایش نرخ ارز میزان حجمی صادرات با کاهش همراه بوده است.
وی افزود: افزایش بروکراسی اداری به زیان تولید است و مرکز ملی فرش باید نمایشگاههای خارجی را در کشورهای هدف متناسب با مناسبتهای فرهنگی کشورها برگزار کند.
کارشناس صنعت نساجی تاکید کرد: تصدیگری دولت در فرش دستباف باید کاهش یابد تا توسعه بازارهای هدف صادارتی با استفاده از ظرفیتهای بخش خصوصی محقق شود. در صورتی که از این صنعت حمایت شود، قطعا میتواند همزمان با اشتغالزایی به حل مشکلات بیکاری در کشور کمک کند و ارزآوری نامحدودی را بههمراه داشته باشد.