تداوم رشد آرام بازار سهام

به گزارش شمانیوز به نقل از پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، شرایط کلی اقتصاد ایران و متغیرهای کلان نظیر نرخ تورم و نرخ ارز در ماه‌های آتی،  تعیین کننده جهت حرکت بازار خواهند بود.

ارزش دلاری بازار نیز متاثر از افت مختصر ارزش ریالی و افزایش نسبی نرخ ارز در آبان‌ماه با کاهش مواجه شد. ارزش بورس تهران معادل ۹۶ میلیارد دلار است که این رقم معادل سطوح ارزش دلاری بازار در سال‌های ۹۵ و ۹۶ است لذا باقی ماندن ارزش بازار در سطوح فعلی یا حتی افزایش آن طی ماه‌های آتی محتمل‌ خواهد بود.

محاسبه نسبت قیمت به درآمد به تفکیک گروه‌های بزرگ بازار در ماه‌های اخیر نشان می‌دهد که این نسبت برای گروه‌های بزرگ یعنی کالاهای پایه، انرژی و خدمات در سطوح بسیار پایین قرار دارد و این مساله، پتانسیل بالای این گروه‌ها برای رشد بیشتر را نشان می‌دهد. شایان ذکر است که این سه گروه، مجموعا ۸۲ درصد از ارزش بازار را در اختیار دارند و به این ترتیب می‌توان گفت که شرایط سودآوری بیش از چهار-پنجم از بازار در شرایط مناسبی قرار دارد. با این وجود باید توجه داشت که چالش بزرگ این گروه‌ها که غالبا وابستگی زیادی به صادرات دارند، مشکلات و محدودیت‌های مربوط به صادرات و انتقال درآمدهای ارزی است.

بررسی شاخص قیمت کالاهای پایه نشان می‌دهد که در ماه‌های اخیر، روند این شاخص تقریبا ثابت بوده است و به نظر می‌رسد که این مساله مهمترین دلیل کند شدن روند صعودی قیمت سهام در گروه‌های بزرگ بازار بوده است. با توجه به آنکه قیمت‌های جهانی کالاهای پایه در حال حاضر در محدوده‌ کف‌های قیمتی قرار دارد، به نظر می‌رسد که احتمال افزایش قیمت بالاتر از احتمال کاهش قیمت است. بنابراین می‌توان انتظار داشت که رشد تدریجی قیمت کالاهای پایه، رشد شاخص قیمتی کالاهای پایه و در نهایت رشد آرام گروه‌های بزرگ بازار سهام، محتمل‌ترین سناریو بورس در سال جاری و سال آتی باشد.

بررسی تفکیکی رشد صنایع در آبان‌ماه نشان می‌دهد که در این ماه یازده صنعت (از مجموع ۳۹ صنعت) رشد منفی داشته‌اند و مابقی صنایع رشد مثبت را تجربه کرده اند. با این وجود به دلیل آنکه رشدهای منفی غالبا مربوط به صنایع بزرگ بوده، برآیند تغییرات بازار کاهشی بوده است. محاسبه سهم در رشد صنایع نشان می‌دهد که در آبان‌ماه بیشترین سهم در رشد مثبت مربوط به گروه خودرو بوده و ارزش بازار این گروه در آبان ماه بیش از ۷ درصد افزایش یافته که رقمی قابل ملاحظه است. در مورد دلایل احتمالی رشد این گروه به نظر می‌رسد که با توجه به افزایش قابل ملاحظه شکاف میان قیمت کارخانه و بازار محصولات خودروسازان در دو ماه اخیر از یکسو و عدم پوشش قیمت تمام شده محصولات با نرخ‌های فعلی فروش از سوی دیگر، فعالان بازار اعطای مجوز افزایش نرخ به خودروسازان را محتمل دانسته‌اند و به این ترتیب تقاضا برای این گروه افزایش یافته است. شایان ذکر است انتشار صورت‌های مالی شش‌ماهه خودروسازان در سال ۱۳۹۸ نشان می‌دهد که زیان عملیاتی (اختلاف فروش و بهای تمام‌شده) دو شرکت ایران خودرو و سایپا در نیمه اول سال به رقم ۳۵ هزار میلیارد ریال رسیده است که با احتساب سایر موارد نظیر هزینه‌های اداری، عمومی و فروش، رقم زیان حاصل از عملکرد دو شرکت به ۹۰ هزار میلیارد ریال بالغ می شود. به بیان دیگر، نتیجه مالی عملیات تولید این دو شرکت در شش ماهه نخست سال زیانی معادل ۹۰ میلیارد ریال بوده است که این رقم به زیان انباشته پیشین آن‌ها اضافه خواهد شد.

مقایسه قیمت بازار و کارخانه پراید

در مورد اثرات اختلال اینترنت بر کاهش میزان معاملات سهام، بررسی سهم معاملات آنلاین از مجموع معاملات نشان می‌دهد که در آبان‌ماه سهم این معاملات با کاهش مواجه نشده است.

محاسبه هزینه‌های ناشی از قطعی کامل اینترنت (بلک اوت) توسط موسسه نت‌بلاکس(netblocks) نشان می‌دهد که هزینه قطع شدن کامل اینترنت در ایران به صورت روزانه معادل ۶۱ میلیون دلار است که این رقم در مقایسه با رقبای منطقه‌ای نظیر امارات، عربستان و ترکیه بسیار کمتر است. به نظر می‌رسد که پایین بودن ارتباطات بین‌المللی در اقتصاد ایران، پایین بودن میزان ارتباطات آنلاین در روابط کسب‌وکارها (B۲B) و مواردی از این دست، از جمله دلایل هزینه نسبتا پایین قطع شدن اینترنت در ایران در مقایسه با سایر کشورهاست. به نظر می‌رسد که توسعه هر یک از این موارد  می‌تواند اثرات قابل ملاحظه‌ای بر رشد اقتصاد ایران داشته باشد.

در مورد شرایط سودآوری بازار، مجموع سود محقق‌شده شرکت‌ها تا پایان آبان‌ماه به بیش از ۱۱۰۰ میلیارد ریال رسیده است که این رقم نسبت به دوره مشابه سال قبل بیش از ۱۱۹ درصد رشد را نشان می‌دهد. با در نظر گرفتن برخی شرایط و مفروضات برای قیمت کالاهای پایه و نرخ ارز، انتظار می‌رود که مجموع سود محقق شده تا پایان سال جاری به محدوده ۱۲۵۰ هزار میلیارد ریال بالغ شود. به عنوان یک برآورد اولیه، برای سال آینده نیز ارقامی در همین محدوده می‌توان متصور بود.

با وجود رشد محسوس میزان سود بنگاه‌ها در سال جاری و عبور آن از محدوده ۱۰۰۰ هزار میلیارد ریال، باید توجه داشت که این ارقام تا حد زیادی ناشی از رشد نرخ ارز و نرخ تورم هستند و ارتباط زیادی با عملکرد واقعی بنگاه‌ها ندارند. محاسبه و مقایسه مجموع سود حقیقی سالانه بنگاه‌ها نشان می‌دهد که هنوز هم بیشترین رقم ثبت شده مربوط به سال ۱۳۹۳ است و عبور از این سطح برای سال جاری احتمال کمی دارد.

*تهیه کننده : شرکت سرمایه گذاری سامان مجد