مناطق گردشگری شیراز / از شهر راز چه می دانید؟

به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج فارس، شیراز، مهد شعر ایران، یکی از پنج شهر بزرگ و کهن کشور است که فرهنگ در آن رواج بسیاری دارد. شهر شعر، ادب و‌ عشق که نامش با فرهنگ و هنر گره خورده‌‌ است‌. آرامگاه حافظ و سعدی، جاذبه های طبیعی، تاریخی، مذهبی و فرهنگی، همگی گویای قدمت شهر شیراز بوده و نشان از تاریخ غنی و فرهنگ قوی آن دارند. تاریخ دوران زندیه در شیراز، تاریخی تکرار نشدنی و ماندگار است.

مردم خوش مشرب و مهمان نواز، مکان های دیدنی، غذاهای سنتی، صنایع دستی بی نظیر و آب و هوای لطیف و‌ دلچسب و‌... همگی باعث انگیزه بسیاری از مردم، برای سفر به این شهر می شود و هر ساله پذیرای گردشگرانی از سراسر دنیا می باشد. تنوع مکانهای دیدنی شیراز بسیار گسترده است.

آرامگاه حافظ شیرازی

اغلب ایرانیان، شیراز را با حافظیه می شناسند و به گونه ای نماد اصلی شهر شیراز را از آن خود کرده است.‌ نام کامل این شاعر، خواجه شمس الدین محمد بن بهاءالدین حافظ شیرازی است که به اختصار حافظ خوانده می شود و القاب دیگری همچون لسان الغیب، ترجمان الاسرار، لسان‌العرفا و ناظم‌الاولیا نیز دارد.

حافظ شیرازی شاعر قرن هشتم، یکی از مشهورترین شاعران ایران است که در سال ۷۲۶ هجری قمری در شیراز متولد شد و ۶۵ سال بعد درگذشت. آرامگاه حافظ معروف به حافظیه در شمال شیراز واقع شده است. این بنا یکی از بهترین جاذبه های گردشگری شیراز است.

شیراز و آب رکنی و این باد خوش نسیم 

عیبش مکن که خال رخ هفت کشورست 

حافظیه در شب حال‌ و ‌هوای دیگری دارد؛ فال حافظ، چایخانه‌ سنتی، و فضای آرام باغ همه از دیدنی‌های حافظیه است. نورپردازی این مکان فوق‌العاده بوده و وجود طاق هشت ضلعی بر روی آرامگاه حافظ بسیار تماشایی است.

آرامگاه شیخ اجل سعدی شیرازی

آرامگاه سعدی یا سعدیه یکی دیگر از جاذبه های گردشگری شیراز است. این بنا، آرامگاه و مقبره‌ای است که به شاعر پارسی سعدی در شهر شیراز اختصاص داده شده است. سعدی در پایان عمر در خانقاه در محل کنونی به خاک سپرده شد و در قرن سیزدهم آرامگاهی توسط شمس الدین جوینی، برای سعدی ساخته شد.

ساختمان فعلی با طراحی معمار، محسن فروغی و با الهام از چهل ستون با تلفیقی از عناصر معماری قدیمی و جدید ساخته شده است. در اطراف بقعه روی دیوارها هفت بیت از اشعار سعدی قرار دارد. 

تخت جمشید (بزرگ ترین اثر تمدن ایرانی)

شیراز علاوه بر شهر شعر و ادب به عنوان یکی از مهم ترین شهرها با ریشه تمدن در ایران نیز مشهور است. دلیل این تمدن مهم، وجود بزرگ ترین و منحصر به فرد ترین آثار اصیل ایرانی در نزدیکی این شهر می باشد. این اثر تمدن، تخت جمشید است که آن را پایتخت تمدن کشور نیز می دانند.

تخت جمشید زمانی پایتخت امپراتوری‌ هخامنشی بود. و یکی از شگفتی‌های جهان باستان است. پادشاهان هخامنشی با ساختن قصرها، تراس‌ها و بناهای باشکوه دیگر تلاش کردند تا قدرت خود را جاودانه کنند. امروزه در ویرانه‌های بکر و دست نخورده تخت جمشید، عظمت شهر باستانی پرسپولیس کاملاً مشهود است. این جاذبه دیدنی در  ۱۰ کیلومتری شمال مرودشت و ۶۰ کیلومتری شمال شرقی شیراز واقع شده است.

آرامگاه خواجوی کرمانی

قطعا همه ما با خواجوی کرمانی، شاعر پر آوازه قرن هفتم و هشتم هجری قمری آشنایی داریم. بسیاری از افراد به خاطر نام این شاعر گران‌قدر، تصور می‌کنند که آرامگاه او نیز در کرمان قرار دارد. اما اینطور نیست. او در کرمان متولد شد و بسیاری از عمر خود را در سفر بود و نهایتا در شیراز در گذشت. به همین دلیل آرامگاه او در شیراز قرار دارد. آرامگاه خواجوی کرمانی، که توسط حکومت پهلوی ساخته شده، یکی از جاهای دیدنی شیراز محسوب می‌‌شود که حالت روحانی خاصی دارد. این آرامگاه در سال ۱۳۱۵ هجری شمسی بنا شد و جزء جاذبه‌های دیدنی شیراز به شمار می‌آید. کمی بالاتر از آرامگاه خواجوی کرمانی، سه غار به چشم می‌خورد که محل عبادت دراویش بوده. خواجوی کرمانی نیز در این غارها به عبادت و ریاضت می‌پرداخته.

آرامگاه خواجو کرمانی مشرف بر دروازه قرآن می‌باشد. آب چشمه معروف رکن آباد نیز از کنار مقبره خواجو می‌گذرد. 

محل آرامگاه در محوطه‌ای بدون سقف قرار دارد. در وسط صفه آن سنگ قبری است که بالای آن محدب و دارای برآمدگی است. روی این سنگ کتیبه‌ای که بیانگر قبر خواجو باشد وجود ندارد. 

ارگ کریم خان

ارگ کریم خان زند، واقع در مرکز شهر شیراز، یکی از برجسته‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان فارس است. این شهر به نام کریم خان نامگذاری شده و محل زندگی او بوده است. شکل آن مستطیل و شبیه یک قلعه قرون وسطایی است. در گذشته، گاهی از ارگ کریم خان بعنوان زندان استفاده می‌شد. اما امروزه موزه‌ای است که توسط سازمان میراث فرهنگی ایران اداره می‌شود. یک پارک عمومی اطراف آن را احاطه کرده است.

بازار وکیل

بازار وکیل یکی دیگر از جاذبه های گردشگری شیراز است که بدون شک دیدن آن لذت بخش خواهد بود. ساختار آن که از معماری صفوی الهام گرفته، واقعاً شگفت انگیز است.

بازار وکیل در حدود ۲۱۸۴۰ متر مربع وسعت دارد و این اولین عاملیست که در بدو ورود شما را خیره می‌کند. برای ساخت این بازار از مصالحی چون آجر، گچ و آهک استفاده شده است که همین دلیل مقاومت ساختمان در طول این چند دهه و مقاومت در برابر زلزله‌ها بوده است. این بازار، مانند هر بازار تاریخی دیگر از بخشهای مختلف و خاصی که شامل، بازار شیشه‌ای، بازار شمشیر سازی، بازار خیاطی و موارد دیگر تشکیل شده است.

حمام وکیل

حمام وکیل، بین حمام‌های تاریخی ایران سرشناس است. در این حمام از پیشرفته ‌ترین اصول معماری استفاده شده و به دستور کریم‌ خان زند، در مرکز شیراز بنا شده است. حمام وکیل فضاهای مختلفی از جمله گرم‌ خانه، خزینه، رخت‌کن و شاه ‌نشین دارد.

شاه ‌نشین مهم‌ترین بخش‌ حمام است؛ در این بخش ستون‌های رنگی سقف حمام را نگه می‌دارند که با نقاشی‌هایی از معراج پیامبر، نبرد‌های حضرت علی، دیدار عشاقی چون بیژن و منیژه و شیرین و فرهاد تزیین شده است.

باغ گیاه شناسی  ارم

یکی از زیباترین دیدنی های شیراز، باغ ارم می باشد که از باغ های قدیمی و بی نظیر محسوب می شود. این باغ زیبا حتی در لیست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. هنگامی که وارد این باغ زیبا می شوید و از مسیر گذرگاه آن و انبوهی از درختان بلند عبور می کنید، به قدری زیباست که احساس می کنید که در فضایی به مانند بهشت قدم برمی دارید. بوی عطر بهارنارنجی که درفضای باغ و حتی تمام سطح شیراز را پر می کند بر زیبایی های باغ افزوده است. تا امروز، اطلاعات دقیقی راجع به تاریخ و سازنده این بنا در دست نیست. اگر به کتب و نوشته های قرن دهم و یازدهم هجری مراجعه کنیم، از باغ ارم در آن ها یاد شده است.

همچنین برخی اسناد و مدارک نشان می دهند که باغ ارم شیراز در زمان حکومت سلجوقی و آل اینجو وجود داشته و بعدها در دوران حکومت کریم خان زند مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. ساختمان اصلی باغ دارای سه طبقه بوده و یکی دیگر از شاهکارهای معماری و هنر ایرانیان است که توسط کاشی کاری های ظریف و زیبا تزئین شده است.

در عمارت اصلی نیز موزه سنگ و گوهر دریای نور قرار گرفته است. این موزه هم از دیدنی های شیراز به شمار می رود. گردشگرانی که به بازدید از این باغ می روند می توانند از لباس های سنتی استفاده کنند و عکس های یادگاری بگیرند.

باغ عفیف آباد

باغ عفیف آباد نمونه‌ای کامل از هنر و معماری برجسته ایرانیان است. در این مجموعه پادشاهی، موزه و باغی جذاب وجود دارد. عفیف آباد را می‌توان در میان زیباترین و قدیمی‌ترین باغ‌های شیراز قرار داد. در این مجموعه، ویژگی‌های معماری سلسله‌هایی نظیر: هخامنشی، ساسانی و قاجار به نمایش گذاشته شده است.

این باغ در حدود ۱۲۷۰۰۰ متر مربع مساحت دارد. عفیف آباد در دوران صفویه اهمیت زیادی داشت و محل تفریح ​​پادشاه بود. عفیف آباد در آن زمان باغ گلشن نامیده می‌شد. ساختمان عمارت دارای دو طبقه است که نزدیک به ۳۰ سالن مجلسی در آن وجود دارد. این مجموعه از قهوه خانه سنتی، حمام سنتی و موزه تشکیل شده است.

باغ دلگشا

باغ دلگشا یکی از باغ‌های تاریخی شیراز که در نزدیکی آرامگاه سعدی قرار دارد و متعلق به دوران قبل از اسلام و زمان امپراتوری ساسانی است. در دوران صفویه، باغ دلگشا یکی از مشهورترین باغ‌های شیراز بود. برخی از بناهای این باغ در دوره قاجار ساخته شده است. بیشتر درختان این باغ ۷.۵ هکتاری درخت مرکباتی مانند پرتقال هستند. بنای اصلی که دارای سه طبقه با دو ورودی، در دو طرف و ایوانی در طبقه وسط با نمای استخر، نشانه روزهای باشکوهی است. کانال آرامگاه سعدی، از این باغ می گذرد.

باغ جهان نما

باغ جهان‌ نما یکی از قدیمی‌ ترین باغهای شیراز و در خیابان حافظ، با مساحت ۲/۸ هکتار دارای ۳۵۰۰ متر مربع فضای سبز واقع شده است. عمده‌ی فضای سبز جهان‌نما را درخت‌های تنومند و کهن سرو و نارنج، شمشاد سبز، رز هفت‌ رنگ، بنفشه، اطلسی و گل‌های داوودی تشکیل می‌دهد.

این عمارت هشت ضلعی دارای ۴ شاه‌نشین و اتاق‌های دو طبقه‌ای است که در میان شاه نشین‌ها واقع شده است. پنجره‌های چوبی این باغ بعد از مرمت و بازسازی توسط مالک خصوصی آن جای خود را به پنجره‌های آهنی داده است. عمارت وسط این باغ مربوط به دوره‌ی زند است. خیابان کشی‌های اطراف عمارت ذکر شده به همراه درختکاری‌های زیبا در سال ۱۱۸۵ هجری قمری به دستور کریم خان زند انجام گرفت. نمای عمارت این باغ باشکوه بدون هیچ نقاشی و کاشی‌کاری بنا شده است.

سرای مشیر

یکی از مکان های تفریحی شیراز که جز آثار باستانی و تاریخی این شهر نیز به شمار می رود سرای مشیر است. سرای مشیر یا سرای گلشن مربوط به دوره قاجاریه و شخص فتحعلی شاه می شود. این بنا در نزدیکی بازار وکیل است. سرای مشیر یا سرای گلشن بازاری برای ارائه محصولات صنایع دستی مانند خاتم کاری، قلم زنی، معرق کاری و مینا کاری و یکی از بهترین مکان های تفریحی شیراز برای وقت گذرانی همین سرای مشیر با غرفه های زیبا،‌ درختان نارنج و حوض معروف آن است.

نارنجستان قوام

 یکی از بهترین مکان های تفریحی شیراز باغ موزه نارنجستان قوام به همراه عمارت تاریخی که در دل خود دارد، است. ساخت این باغ به دوران قاجار برمی گردد و حاکم آن زمان شیراز یعنی قوام الملک دستور به ساخت آن داده است. زمانی که به باغ نارنجستان می روید عطر بهار نارنجی که در هوا آکنده شده است شما را به دنیای دیگری می برد. معماری و فضای سبز باغ نارنجستان قوام خیره کننده است. علاوه بر گشت و گذار درون باغ می توانید از موزه ای که درون باغ برپا شده است نیز دیدن کنید. در این موزه اشیا قدیمی و باستانی را می توانید مشاهده کنید که توسط پروفسور آرتور پوپ جمع آوری شده و به این موزه اهدا گردیده است.

آبشار مارگون

 آبشار مارگون مرتفع‌ترین آبشار چشمه‌ای جهان است و در روستای به همین نام، در ۴۸ کیلومتری شهر اردکان در استان فارس واقع شده است. نام آن در فارسی به معنی «مانند مار» است. ارتفاع آبشار ۷۰ متر و عرض آن ۱۰۰ متر است. منطقه مارگون کوهستانی است و ارتفاع آن از سطح دریا به بیش از ۲۲۰۰ متر می‌رسد. در فصل زمستان که هوا به شدت سرد است، این آبشار کاملاً یخ می‌زند. فاصله این آبشار تا یاسوج ۶۵ کیلومتر و فاصله آن تا اردکان فارس ۴۸ کیلومتر است.

آب جاری در آبشار زیبای مارگون از چشمه‌هایی در بالای کوه تامین می‌شود. این مساله باعث شده تا به مارگون، آبشار چشمه‌ای بگویند.

دریاچه مهارلو (دریاچه صورتی)

مهارلو دریاچه نمکی فصلی است که حدود یک ساعت با شیراز فاصله دارد و زیستگاه بسیاری از پرندگان مهاجر و غیر مهاجر به شمار می رود. حواصیل (مرغ حوصله)، لک لک، پلیکان، کشیم، باکلان، اگرت، فلامینگو، اردک، خوتکا، سارگپه و … از جمله پرندگانی هستند که در این دریاچه به چشم می‌خورند.

این دریاچه غنی از پتاسیم و سایر نمک هاست و به دلیل درصد بالای جلبک‌های صورتی به دریاچه صورتی نیز معروف است.

این دریاچه دارای آب شور می باشد که بر اثر خشک شدن قسمت هایی از دریاچه و بستر بعضی از نقاط آن از نمک پوشیده شده است که از این طریق، نمک مورد نیاز شهر شیراز تامین می شود.

این دریاچه در همسایگی یک روستای قدیمی به همین نام قرار گرفته است. روستای مهارلو یک روستای بسیار قدیمی است به طوری که قدمت آن به دوران صفویه می‌رسد. در گذشته به روستای مهارلو روستای دشت گل می‌گفته‌اند.

از دیگر جاذبه های دیدنی شیراز :

رصد خانه ابوریحان بیرونی

مدرسه ی خان

 موزه هنر مشکین فام

موزه هفت تنان

موزه پارس

خانه زینت الملک

خانه منطقی نژاد

خانه سنتی پرهامی

عمارت کلاه فرنگی

عمارت شاهپوری

باغ جنت

باغ ملی

بهشت گمشده

دریاچه هفت برم

نقش رستم و نقش رجب

پارک کوهستانی دراک

روستای قلات

و.....  می باشد.

غذاهای خوش رنگ و بوی شیراز

در میان غذاهای سنتی شیراز، کلم پلو از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است؛ اما غذاهای سنتی این شهر، تنوع گسترده‌ای دارد که تجربه متفاوت و دلچسبی را، در خاطر باقی می‌گذارند. از دیگر غذاهای سنتی، می توان به یخنی نخود، قنبرپلو، شکر پلو، هویج پلو، دمپختک، آش ماست، آش سبزی، آش دوغ، دو پیازه آلو، اشکنه شیرازی(آب پیازک) کوفته سبزی و..... اشاره کرد. دسرهایی مانند فالوده شیرازی، سالاد آبغوره، حلوای کاسه و مسقطی از جمله خوراکی های خوشمزه و خوش طعم شیراز هستند.

سوغات شیراز

از اصلی ترین سوغات شیراز، دیوان حافظ و سعدی، صنایع دستی، ادویه های محلی، پارچه های سنتی، فرش های دستباف، گلیم و جاجیم، گبه های دست دوز، خاتم کاری، قلم‌زنی، مینا کاری، نقره کاری، بوریا و حصیر بافی، نمد، گیوه بافی، سفال گری، شیشه گری وسرامیک می باشد و همینطور خوراکی های لذیذ و خوشمزه ای مانند عرقیجات، نان یوخه، رنگینک، کلوچه شیرازی، مسقطی، ترشیجات و طعم دهنده هایی مانند آب نارنج، آبلیمو، آبغوره  گزینه های مناسبی برای سوغات به‌ شمار می‌آیند.

سخن پایانی

شیرازی ‌ها مردمانی خونگرم، اهل صلح و شادی اند و از گذشته به مهمان نوازی و خوشگذران بودن مشهور بودند. کمتر کسی خاطره تلخی از مهمان نوازی شیرازی ها دارد و هر کسی که یکبار هم به این شهر سفر کرده باشد مهمان نوازی خالص مردم شیراز را درک می کند. شاید به همین دلیل سعدی بعد از سفرهای زیاد سروده که:

در اقصای عالم بگشتم بسی     *     به سر بردم ایام با هر کسی

چو پاکان شیراز خاکی نهاد       *      ندیدم که رحمت براین خاک باد