آنتولول چیست؟ + عوارض و نحوه مصرف

قرص آتنولول ( Atenolol ) با نام تجاری ترنورمین در درمان فشارخون بالا و کنترل فشار خون استفاده می شود. که با کاهش فشار خون بالا از مواردی مثل سکته مغزی ، حملات قلبی و کلیه کمک می کند این دارا برای درمان آنژین صدری مزمن و پیشگیری از انفارکتوس مجدد میوکارد  تجویز می شود. آتنولول (تنورمین) در گروهی از داروها بنام بتا بلاکرها طبقه بندی می شود. بتا بلاکرها روی قلب و جریان گردش خون از طریق سرخرگ ها و وریدها تاثیر می گذارد.

حدود 60-50 درصد دارو از مجرای گوارش جذب می شود. پیوند این دارو به پروتئین های پلاسما اندک است. متابولیسم دارو به مقدار کم در کبد صورت می گیرد. نیمه عمر دارو 7-6 ساعت و زمان لازم برای رسیدن به اوج اثر 4-2 ساعت می باشد. 100-85 درصد دارو به صورت تغییر نیافته از راه کلیه دفع می شود.

مکانیسم اثر آتنولول

آتنولول یک داروی مسدد گیرنده های بتا-آدرنرژیک می باشد که بصورت انتخابی روی رسپتور بتا-1 اثر می گذارد. یا سمپاتومتیک ذاتی (آگونیست جزئی) است. این اثر ترجیحی است نه مطلق ، با این حال در دوزهای بالاتر آتنولول رسپتورهای بتا-2 را مهار می کند که عمدتا در عضلات عروقی و ریوی قرار گرفته است

نحوه مصرف آتنولول و دوز مصرفی

آتنولول را بصورت خوراکی با غذا یا بدون غذا طبق دستور پزشک خود مصرف کنید.

در درمان آنژین صدری – خوراکی: در ابتدا 50 میلی گرم یک بار در روز، در صورت ضرورت و تحمل پس از یک هفته دوز دارو به تدریج افزایش خواهد یافت. برخی از بیماران ممکن است به بیش از 200 میلی گرم در روز نیاز داشته باشند.

در درمان فشار خون – خوراکی: در ابتدا 25 تا 50 میلی گرم یک بار در روز، در صورت ضرورت و تحمل پس از دو هفته دوز به 50 تا 100 میلی گرم در روز افزایش خواهد یافت.

سکته قلبی: در بیمارانی که کل دوز داخل وریدی را تحمل نمایند: به صورت خوراکی، در ابتدا 50 میلی گرم 10 دقیقه پس از آخرین دوز داخل وریدی دارو تجویز می گردد و با 50 میلی گرم 12 ساعت بعد، ادامه می یابد.

درمان با یک دوز 100 میلی گرم در روز یا 50 میلی گرم دو بار در روز به مدت 6 تا 9 روز و یا تا زمان ترخیص از بیمارستان ادامه می یابد.

بیماران سالخورده ممکن است حساسیت کمتر و یا بیشتری به اثرات دوز معمول بزرگسالان نشان دهند.

در بیماران مبتلا به نقص شدید عملکرد کلیه، دوزهای زیر توصیه می گردد:

Creatine Clearance                  Maximum dose

(ml/min/1.73)

15-35                                          50mg per day

15                                             50mg every second day

دوز معمول کودکان : دوز مشخص نشده است.

عوارض جانبی آتنولول

تهوع , گیجی , خستگی مفرط , برادی کاردی , سردی دست و پاها , پادرد , سرگیجه , تنگی تنفس , خس خس سینه

اگر هر کدام از حالت ها تشدید شد یا بهبود نیافت با پزشک یا دکتر داروخانه مشورت کنید. برای کاهش خطر سرگیجه و سبکی سر موقع بیدار شدن یا شروع به حرکت به آرامی حرکت کنید. این دارو ممکن است جریان خون در دست ها و پاها را کاهش دهد و احساس سردی بکنید. سیگار کشیدن این حالت را بدتر می کند لذا موقع مصرف این دارو لباس گرم بپوشید و از مصرف تنباکو اجتناب کنید.

درصورتی که پزشک داروی آتنولول را برای شما تجویز کرده است مطمئن باشید فوائد آن بیش از مضراتش بوده است. همچنین لازم است بدانید اکثر افرادی که داروی آتنولول را مصرف کرده اند، عوارض جدی این دارو را تجربه نکرده اند. چنانچه با عوارضی نظیر کاهش تپش قلب، گیجی مفرط، غش کردن، مشکلات تنفسی، انگشتان کبود، تغییر خلق (مثل گیجی و افسردگی) مواجه شدید، سریعا به پزشک خود اطلاع دهید.

تداخلات دارویی آتنولول

تداخلات دارویی ممکن است عملکرد و تاثیر داروی آتنولول را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آن شود. این مقاله شامل تمامی تداخلات دارویی ممکن نیست، لذا لیست تمامی داروهای مصرفی تان را باپزشک یا دکتر داروخانه در میان بگذارید و بدون صلاحدید پزشک شروع به مصرف، قطع یا تغییر دوز داروی آتنولول نفرمایید.

داروهای زیر ممکن است با داروی آتنولول تداخل داشته باشد. در صورت مصرف این داروها، پزشک خود را مطلع سازید.

آمپی سیلین , ایبوپروفن , پروپیل تیواوراسیل , پیروکسیکام , تئوفیلین , سالبوتامول , نبیوولول , ریواروکسابان , ریتودرین , پیندولول , دوکسازوسین , دوتارم (گادوترات مگلومین) , لیپیودول , یوهمبین , آزلاستین , انسولین گلارژین , انسولین آسپارت , بیزوپرولول , دیلتیژل , فینگولیمود , گادوپنتتات دی مگلومین , گادودیامید ( امنی اسکن) , نئوستیگمین , هیدرالازین , وراپامیل , آملودیپین , آمیودارون , ایندومتاسین , دیلتیازم

توصیه های مهم مصرف آتنولول:

    دارو را طبق دستور پزشک مصرف نمایید اگر یک نوبت مصرف دارو را فراموش کردید به محض به یاد آوردن، آن را مصرف نمایید. چنانچه کمتر از 8 ساعت تا زمان مصرف دوز بعدی باقی مانده است از مصرف آن خودداری نمایید و مقدار مصرف بعدی را دو برابر نکنید.

    — دارو را بیش از مقدار تجویز شده مصرف ننمایید.

    — از مصرف همزمان آن با دارو های دیگر بدون توصیه پزشک خودداری نمایید.

    — بدون توصیه پزشک مصرف دارو را قطع نکنید.

    مصرف این دارو در موارد زیر باید با احتیاط فراوان صورت گیرد: سابقه آلرژی، آسم نایژه ای، آمفیزم یا برونشیت غیر آلرژیک، نارسایی احتقانی قلب، دیابت، پرکاری تیروئید، افسردگی روانی یا سابقه ابتلاء به آن.

    در بیماران مبتلا به عیب کار کلیه، مقادیر مصرف آتنولول باید کاهش یابد

    در صورت بروز افسردگی ناشی از این دارو، مصرف آن باید قطع شود

منع مصرف آتنولول

این دارو در شوک قلبی، نارسایی آشکار قلب، بلوک قلبی درجه دو یا سه دهلیزی - بطنی، برادی کاردی سینوسی و کاهش فشار خون سیستولیک به کمتر از 100 میلی لیتر جیوه ( برای پیشگیری از انفارکتوس مجدد میوکارد ) نباید مصرف شود.

آتنولول در شیردهی و دوران بارداری:

آتنولول در شیر ترشح می گردد. طبقه بندی FDA برای مصرف در دوران بارداری D می باشد. از این رو دارو را در این دوران با نظر پزشک مصرف نمایید.

— کارایی و سلامت دارو در کودکان به اثبات نرسیده است.

منابع: ویکی پدیا ، درمان سرا