ایدز چیست و چه علائمی دارد؟

طبق گفته ی یک متخصص بیماری های عفونی  علائم ابتلا به HIV ایدز، کاهش وزن بدن بیش از 10 درصد در ماه، تعریق شبانه، سرفه و تب، آفت های دهانی و تبخال بی علت و اسهال طولانی مدت و بیش از یک ماه است.

 اهمیت خودمراقبتی در زمینه پیشگیری از ابتلا به بیماری های عفونی و HIV ایدز بسیار مهم است و آموزش مهارت های خودآگاهی، عزت نفس، قدرت «نه» گفتن، توان حل مسئله و پر کردن اوقات فراغت به شیوه های جامعه پسند به افراد به ویژه کودکان و نوجوانان، نقش مؤثری در کاهش ابتلا به بیماری های عفونی دارد.

ضعف بسیاری از مبتلایان در گفتن «نه»  

 متأسفانه بسیاری از موارد ابتلا بر اثر عدم داشتن مهارت «نه» گفتن و قاطعیت ایجاد می شود که بر این اساس لازم است این مهارت به همه افراد به ویژه کودکان و نوجوانان، آموزش داده شود. این مدرس بین المللی ایدز گفت:آموزش مهارت های زندگی به ویژه خودآگاهی باید از دوران پیش دبستانی آغاز شود.

نحوه تعامل با دیگران را به کودکان خود آموزش دهید

یکی از موارد ابتلا به بیماری های عفونی به علت سوء استفاده جنسی از کودکان رخ می دهد. بر این اساس توصیه می شود والدین هرگز اجازه ندهند که کودکانشان توسط دیگران لمس شوند و علاوه بر آن باید به کودکان آموزش داد تا سوار خودروی افراد غریبه نشده و از آنها خوراکی نگیرند.

لزوم یادگیری مراحل رشد کودکی و نوجوانی و آموزش آن به فرزندان اهمیت زیادی دارد. از طرفی آموزش باید در فضای مناسب و دور از جمع باشد، همچنین محتوای آن باید به شیوه رسمی بیان شود تا کودک یا نوجوان بداند که موضوع جدی است.

به کودکان بگویید به سرنگ های آلوده دست نزنند

ایدز پرچمدار بیماری های عفونی رفتاری است بنابراین می توان از سنین دبستان نحوه مراقبت و پیشگیری از این بیماری را به فرزندان خود آموزش دهیم. یکی از آموزش های رایج این است که به کودکان بگوییم چنانچه سرنگی را در پارک و خیابان پیدا کردند به آن دست نزنند زیرا برخی کودکان عادت دارند برای بازی و آب پاشیدن از سرنگ های آلوده استفاده می کنند حتی می توان به آنها گفت که این کار می تواند موجب مرگ ما شود.

در گام بعدی باید به آنها آموزش دهیم چنانچه به بیماری مبتلا شدند باید چه شیوه ای را در پیش گیرند. لزوم آموزش خودمراقبتی در زمینه عدم ابتلا به بیماری های عفونی و HIV ایدز در سنین دوست یابی به ویژه در مورد پسران اهمیت زیادی دارد، همچنین لازم است راه های انتقال ایدز به آنها آموزش داده شود. متأسفانه هنوز برخی افراد معتقدند که رفتارهای پرخطر جنسی عامل ابتلا به HIV ایدز نیست.

اصول پیشگیری از ایدز کدام است؟

الفبای پیشگیری از ایدز با «پرهیز»، «پایبندی»، «استفاده از ابزار ایمن» و «درمان» است. وی افزود:در «پرهیز» باید به افراد یاد دهیم که از رفتارهای پرخطر جنسی بپرهیزند و پیش از ازدواج خویشتن داری کنند. مدرس بین المللی ایدز ادامه داد:لزوم «پایبندی» به ارزش های اخلاقی و اسلامی و آموزش به افراد مجرد و متأهل برای پایبندی به خانواده، جامعه و همسر نقش مؤثری در کاهش ابتلا به بیماری های عفونی و HIV ایدز دارد.

استفاده از ابزاری که مانع از ابتلا به ویرویس HIV ایدز می شود نیز اهمیت زیادی دارد. متأسفانه برخی فکر می کنند پیشنهاد در این خصوص به معنی این است که آموزشگران با رفتارهای جنسی مبتلایان موافقند در حالی که این روش برای عدم ابتلای سایر افراد پیشنهاد می شود.

 اهمیت درمان در 24 ساعت اول ورود ویروس به بدن

در گام آخر توصیه می شود افراد در 24 ساعت اولیه ورود ویروس به بدن که معمولا در پی تماس های جنسی، نامطمئن و تزریق خون و فرآورده های خونی آلوده اتفاق می افتد به درمانگاه های بیماری های رفتاری مراجعه کنند. وی افزود:این درمانگاه ها به مدت یک ماه داروهای «زیدوودین» و «لاموودین» را به صورت رایگان در اختیار مبتلایان می گذارند و مشخصات و نشانی فرد را نیز ثبت نمی کنند. این دارو به صورت قرص و کپسول وجود دارد و مبتلایان باید از هر کدام 3 عدد به صورت روزانه مصرف کنند.

مهم ترین علائم ابتلا به HIV ایدز چیست؟

علائم ابتلا به HIV ایدز، کاهش وزن بدن بیش از 10 درصد در ماه، تعریق شبانه، سرفه و تب، آفت های دهانی و تبخال بی علت و اسهال طولانی مدت و بیش از یک ماه است.

متأسفانه افراد زمانی متوجه ابتلا به HIV ایدز می شوند که ویروس وارد بدنشان شده است. ممکن است این ویروس تا 20سال علامتی نداشته باشد. این در حالی است که ویروس در مدت نهفتگی قابل انتقال به دیگران است حتی ممکن است نتیجه آزمایش پس از ورود ویروس تا یک ماه نیز منفی باشد. 

علایم ابتدایی ایدز(۲ تا ۶ هفته اولیه)

بیشتر افرادی که آلوده به ویروس اچ‌آی‌وی می‌شوند، دو تا شش هفته پس از گرفتن ویروس علایمی شبیه سرماخوردگی یا آنفلوآنزا را تجربه می‌کنند. تقریبا ۸۰ درصد افراد اچ‌آی‌وی مثبت، به مدت چند هفته این علایم را تجربه می‌کنند: «تب – گلودرد - خارش بدن» این علایم لزوما به معنای آلوده شدن به ویروس نیست زیرا چنین علایمی ممکن است بر اثر بیماری‌های دیگر نیز بروز کنند مگر آن که  فرددر فاصله کوتاهی پیش از آن رفتار پرخطر (مانند رابطه جنسی با ریسک بالا یا استفاده از سرنگ مشترک) انجام داده باشد. این علایم نشانه مبارزه سیستم ایمنی بدن با ویروس هستند، اما پس از یک دوره کوتاه چند هفته‌ای اچ‌آی‌وی دیگر تا سال‌ها هیچ علایمی برای بیمار ندارد.

دوران پنجره (۴ تا ۱۲هفته)

در بیماری های ویروسی مثل انواع هپاتیت و ایدز فاصله زمانی بین ورود عامل بیماری‌زا به بدن تا زمان توان تشخیص آن بیماری توسط آزمایشگاه (مثبت شدن آزمایش به دلیل وجود مقدار کافی پادتن ترشح شده در خون)  دوران پنجره گفته می شود که ممکن است تشخیص آن تا ۱۲ هفته بعد از آلوده شدن زمان ببرد. البته این دوره ممکن است در بیمارانی که مبتلا به هپاتیت یا بیماری های خودایمنی باشند طولانی تر باشد.

دوران نهفتگی(۳ تا ۲۰ سال )

پس از علایم اولیه، بیمار وارد مرحله‌ای به نام دوره نهفتگی ، HIV بی‌نشانه یا HIV مزمن می‌شود. این مرحله از HIV می‌تواند بدون هیچ گونه درمانی از حدود سه سال تا بیش از ۲۰ سال به طول بینجامد. اگرچه معمولاً در ابتدای بیماری هیچ علایمی مشاهده نمی‌شود یا علامت‌های خیلی کمی دیده می‌شود، اما در نزدیکی پایان این مرحله بسیاری از افراد دچار تب، کاهش وزن، مشکلات گوارشی و دردهای عضلانی می‌شوند.بر این اساس این که برخی در ماجرای لردگان ادعا می کنند این ابتلا بعد از استفاده بهورز از سرنگ آلوده به وجود آمده با شرایط بالینی بیماری همخوان نیست .

روزنه های درمان ایدز

شاید در یک یا دو دهه پیش ایدز یک بیماری هولناک غیر قابل درمان بود اما با پیشرفت علم پزشکی امروزه شاهد درمان اغلب بیماری ها هستیم و روزنه های امیدی برای درمان ایدز باز شده است. خوشبختانه داروهای این بیماری که بعضی از آن ها بسیار گران هم هستند در کشور ما رایگان است. یادتان باشد که روحیه بالا، امید به زندگی و بازگشت به جامعه از مهم ترین مولفه های کمک کننده به راه های درمان بیمار است.

بیماران مبتلا به ایدز نیاز به ترحم ندارند، نیاز به برخورد یکسان دارند و همه افراد جامعه می‌توانند در کنترل این بیماری موثر باشند. دیده تحقیر آمیز و بی اطلاعی از بیماری، منجر به پیشرفت بیماری می شود. با پیشرفت بیماری امکان درمان و درصد بهبود کاهش می یابد. بنابراین بهتر است با الگوسازی و روان درمانی مناسب همراه این بیماران باشیم و آن ها را در بهبود هر چه سریع تر و بازگشت به زندگی عادی یاری کنیم.

منبع: عصرایران ، سرپوش