شناسایی مولکول ارتباط بین استرس و چربیسوزی
ممکن است در نظر افراد اضطراب و چربی سوزی اصلا به یکدیگر مرتبط نباشند اما تحقیقات اخیر یکی از موسسات پژوهشی ایالات متحده آمریکا نشان میدهد یک ملکول خاصی در مغز وجود دارد که سبب مرتبط شدن این دو به یکدیگر میشود.
به گزارش گیزمگ، پژوهشگران "موسسه تحقیقات اسکریپس" (Scripps Research Institute) که یکی از بزرگترین و معتبرترین موسسات تحقیقاتی خصوصی در ایالات متحده آمریکا است در مطالعه اخیرشان موفق به کشف عملکرد خاص یک ملکول در مغز شدهاند که سبب ارتباط اضطراب و کاهش وزن میشود. در این مطالعه پژوهشگران بر روی یک مولکول به نام "فاکتور نورونزایی مشتق شده از مغز" (BDNF) متمرکز بودند. این یک مولکول مهم شناخته شده برای ترویج رشد و عملکرد سلولهای مغز است و تحقیقات اخیر آن را به بیماری"اسکیزوفرنی" و آلزایمر مرتبط کرده است.
فاکتور نورونزایی مشتقشده از مغز (Brain-Derived Neurotrophic Factor) پروتئینی است که توسط ژنی به نام BDNF کد میشود. این فاکتور از خانوادهٔ نوروتروفینهاست که سبب گسترش شبکهٔ عصبی میشود. این پروتئین سبب رشد و توسعهٔ سیستم عصبی مرکزی و محیطی میشود. همچنین سبب راه اندازی سیناپسهای عصبی و برقراری ارتباطات نورونی نیز میشود. بیشترین فعالیت آن در هیپوکامپ و بخش رویی مغز میباشد. به طور کلی نوروترفینها دستهای از ترکیبات شیمیایی طبیعی بدن بنام عامل رشد هستند که توانایی تمایز یاختههای بنیادی به نورونها را دارا میباشند. این فعالیت نورون زایی نامیده میشود. فاکتور نورون زایی مشتق شده از مغز یکی از مهمترین اعضای این خانواده بوده و با اتصال به گیرندههای تیروزین کینازی خاصی سبب راه اندازی آبشارهای درون یاختهای و در نهایت تولید و تمایز نورونهای نو میشود. تولید این پروتئین در ماهیچه سبب ترمیم و تولید دوباره یاختههای ماهیچهای
میباشد. بیشترین تولید آن در مغز میباشد، اما در پروستات و کلیه و هیپوکامپوس و مخچه نیز یافت میشود. ژن تولید کننده فاکتور نورون زایی مشتق شده از مغز بر روی کروموزوم ۱۱ انسانی قرار دارد. پژوهشگران طی تحقیقات بلندمدت بر روی این ملکول و آزمایش بر روی موشها دریافتند که ملکول مذکور علاوه بر اسکیزوفرنی و آلزایمر در زمانهایی که افراد اضطراب و استرس دارند، سبب کاهش وزن آنها نیز میشود. "بائوجی زو" (Baoji Xu) یکی از پژوهشگران این مطالعه گفت: ما طی مطالعه و بررسی موشها متوجه شدیم هنگامیکه موشها اضطراب و استرس داشتند حتی با داشتن رژیم غذایی با چربی بالا، این موشها لاغر بودند. پس از این موضوع به این فکر کردیم که آیا چنین چیزی در بدن انسان نیز رخ میدهد؟ به همین دلیل در گام بعدی پژوهشگران ژن "فاکتور نورونزایی مشتقشده از مغز" را از قشر مغز، هیپوکامپ و آمیگدال حذف کردند و متوجه شدند که باز هم علائم اضطراب در موشها وجود دارد. بررسیهای بیشتر نشان داد که فقدان "فاکتور نورونزایی مشتقشده از مغز" باعث آسیب به فعالیت یک انتقال دهنده عصبی به نام ملکول "GABA" میشود و این ملکول نیز سبب کاهش سیگنالهای مغزی و آرامش
میشود. در جستجوی پاسخ به اینکه چرا این موشهای عصبی با محدودیت "فاکتور نورونزایی مشتقشده از مغز" همچنان آرام بودند، تیم متوجه شد که آنها دارای میزان متابولیسم پایه بالا هستند. آنها همچنین دریافتند که موشها چربی قهوهای بیشتری تولید میکنند و این نوع چربی نیز به راحتی با سوزاندن انرژی، بدن را گرم میکند. پژوهشگران در این مطالعه طی آزمایش بر روی موشها دریافتند که این مکانیزم مشترک میتواند مسیرهای جدیدی برای توسعه داروها برای کمک به کنترل اختلالات اضطرابی و چاقی در انسانها ایجاد کند. زو در انتها افزود: ما در این مطالعه ارتباط بین اضطراب و کاهش وزن را پیدا کردیم. این پژوهش میتواند درمانهای جدید برای اضطراب را ارائه دهد و به محققان در درمان چاقی نیز کمک کند. یافتههای این مطالعه در مجله "Cell Metabolism" منتشر شد.