قرص ریتالین Ritalin یا متیل فنیدیت Methylphenidate چیست و چه عوارضی دارد؟ داروی ریتالین Ritalin یا متیل فنیدیت Methylphenidate برای درمان اختلال بیش فعالی و نقص توجه یا ADHA استفاده می شود و مصرف آن بدون نسخه پزشک ممنوع می باشد. این دارو از طریق تغییر مقدار برخی مواد طبیعی در مغز کار می کند. ریتالین در گروه داروهای محرک قرار می گیرد. این دارو به افزایش توانایی شما برای توجه کردن، تمرکز بر روی یک فعالیت و کنترل مشکلات رفتاری کمک می کند. همچنین می تواند به سازماندهی وظایف و بهبود مهارت های گوش دادن کمک می کند. ریتالین همچنین برای درمان برخی اختلالات خواب، از جمله نارکولپسی یا حمله خواب Narcolpsy، استفاده می شود.
قرص ریتالین را چطور مصرف کنیم؟ قبل از شروع مصرف قرص ریتالین بهتر است راهنمای مصرف دارو را با دقت مطالعه کنید. اگر درباره نحوه مصرف دارو سوالی دارید، با پزشک مطرح کنید. قرص ریتالین خوراکی است و باید درست طبق دستور پزشک مصرف شود، معمولا 2 یا 3 بار در روز. بهترین زمان مصرف قرص ریتالین 30 تا 45 دقیقه قبل از وعده غذایی است. به هرحال اگر دچار ناراحتی معده هستید، می توانید آن را همراه با غذا یا میان وعده یا بعد از آن مصرف کنید.مصرف دیر هنگام قرص ریتالین در روز ممکن است باعث بی خوابی شود. قرص ریتالین را به طور منظم مصرف کنید تا بیشترین مزیت را از آن بگیرید. برای اینکه زمان مصرف را به خاطر داشته باشید، همیشه در یک زمان خاص در روز قرص ریتالین را مصرف کنید. میزان مصرف قرص ریتالین بر اساس شرایط بیماری و نوع واکنش بدن به دارو تعیین می شود. در زمان مصرف قرص ریتالین پزشک شما را راهنمایی خواهد کرد که میزان مصرف را افزایش یا کاهش دهید. به علاوه اگر برای
مدت زیادی است که قرص ریتالین مصرف می کنید، مصرف دارو را به طور ناگهانی و بدون مشورت با پزشک قطع نکنید. قطع ناگهانی مصرف قرص ریتالین ممکن است باعث بروز نشانه های ترک دارو شود، به ویژه اگر برای مدت طولانی و به طور منظم مصرف می شده است.نشانه های ترک دارو عبارتند از افسردگی، فکر به خودکشی یا دیگر مشکلات و تغییرات روحی. برای پیشگیری از بروز نشانه های ترک پزشک مصرف دارو را به تدریج کاهش می دهد. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید و در صورت بروز هر گونه نشانه به پزشک مراجعه کنید. زمانی که قرص ریتالین برای مدت زیادی مصرف می شود، اثربخشی خوبی مانند قبل نخواهد داشت، بنابراین اگر اثربخشی دارو تغییر کرد به پزشک خود اطلاع دهید. گرچه قرص ریتالین به خیلی ها کمک می کند، اما گاهی اعتیاد آور است. اگر مبتلا به نوعی اختلال سوء مصرف مواد مخدر باشید، احتمال اعتیاد به قرص ریتالین نیز بیشتر خواهد بود. داروی ریتالین را درست طبق دستور پزشک مصرف کنید تا احتمال بروز هر گونه خطر و اعتیاد را کاهش دهید. در زمان مصرف قرص ریتالین اگر شرایط بیماری شما بهبود پیدا نکرد یا بدتر شد، حتما به پزشک مراجعه کنید.
عوارض جانبی
ریتالین رایج ترین عوارض ریتالین عبارتند از: عصبی شدن مشکل در خوابیدن از دست دادن اشتها کاهش وزن سرگیجه تهوع استفراغ سردرد اگر هر یک از این نشانه ها ادامه داشته یا بدتر شدند، حتما به پزشک مراجعه کنید. به یاد داشته باشید که پزشک با در نظر گرفتن عوارض دارو، ریتالین را تجویز کرده و تشخیص داده است که مزیت های دارو برای شما بیشتر از عوارض آن است. ریتالین ممکن است باعث افزایش فشار خون شود. فشار خون خود را به طور منظم چک کنید، و در صورت بالا بودن نتیجه حتما به پزشک اطلاع دهید. در صورت مشاهده هر گونه عوارض جانبی جدی بلافاصله به پزشک مراجعه کنید، برخی عوارض جانبی جدی عبارتند از: - بروز علائم مشکل در گردش خون در انگشت های دست و پا (مانند سردی، بی حسی، درد یا تغییر در رنگ پوست) - زخم های غیرعادی بر روی انگشت های دست و پا - ضربان قلب سریع یا نامنظم - تغییر در روحیات، خلق و خو و رفتار (از قبیل تحریک پذیری، خشونت، نوسانات خلقی، بروز افکار غیر طبیعی و فکر به خودکشی)، حرکات غیرقابل کنترل عضلات، بیان ناگهانی و غیر قابل کنترل لغات و صداها، تغییرات بینایی (مانند تاری چشم). به ندرت رخ می دهد که ریتالین در پسران نوجوان
باعث بروز نعوظ دردناک و طولانی مدت شود، نعوظی که بیشتر از 4 ساعت طول می کشد. والدین باید مراقب بروز این عارضه جانبی جدی در پسرها باشند. در صورت نعوظ طولانی مدت یا دردناک مصرف ریتالین قطع شده و بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. برای جزئیات بیشتر با پزشک مشورت کنید. بروز واکنش های حساسیتی به ریتالین به ندرت بروز می کند، اما در صورت مشاهده هرگونه نشانه حساسیتی، مانند بثورات پوستی، خارش، التهاب (به ویژه در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکل تنفسی به پزشک مراجعه کنید. موارد اشاره شده لیست کامل عوارض ریتالین نبودند. اگر عوارض دیگری را مشاهده کردید که در این لیست به آنها اشاره نشده به پزشک مراجعه کنید.
اقدامات احتیاطی در زمان مصرف ریتالین قبل از شروع مصرف ریتالین اگر به این دارو یا هر داروی دیگری حساسیت دارید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید. قرص ریتالین ممکن است حاوی ترکیبات غیرفعال باشد که می توانند باعث بروز واکنش های حساسیتی یا مشکلات دیگر شوند. برای جزئیات بیشتر با پزشک مشورت کنید. قبل از مصرف ریتالین سوابق پزشکی خود را به پزشک اطلاع دهید، به ویژه اگر دچار هر یک از این مشکلات هستید: فشار خون
بالا، مشکل در گردش خون (مانند بیماری رینود* Raynaud s disease)، گلوکوم glaucoma یا آب سیاه، مشکلات قلبی (مانند ضربان نامنظم قلب، نارسایی قلبی، سابقه ابتلا به حمله قلبی، مشکل در ساختار قلب)، سابقه خانوادگی مشکلات قلبی، مانند مرگ ناگهانی به خاطر بیماری قلبی، ضربان نامنظم قلب)، شرایط روحی و روانی (مانند اختلال دو قطبی، افسردگی، روان پریشی و فکر به خودکشی)، سابقه خانوادگی یا شخصی ابتلا به حرکات غیرقابل کنترل عضلات (تیک های حرکتی و سندروم تورت یا توره* Tourette s syndrome)، پرکاری تیروئید و اختلال تشنج. * بیماری رینودRaynaud s disease : بیماری رینود شرایطی است که طی آن قسمت‌هایی از بدن مانند انگشتان دست و پا، نوک بینی و گوش‌ها بی‌حس و سرد می‌شوند. در رینود عروق خونی انگشتان دست و پا، بینی و گوش درگیر می‌شوند. استرس و سرما از جمله عوامل مستعد کننده بیماری هستند. *سندروم تورت یا تورهTourette s syndrome : سندروم توره یا سندروم تورت مشکلی مربوط به سیستم عصبی است که باعث می شود فرد حرکات یا صداهای ناگهانی تولید کند که تیک نامیده می شوند و قابل کنترل نیستند. ریتالین ممکن است باعث سرگیجه شود، بنابراین در زمان مصرف این
دارو رانندگی نکنید یا از ماشین هایی که نیاز به دقت بالایی دارند استفاده نکنید و از انجام فعالیت هایی که نیازمند هوشیاری هستند اجتناب کنید. قبل از انجام هرگونه جراحی به پزشک یا دندانپزشک اطلاع دهید که در حال مصرف داروی ریتالین یا داروهای با نسخه و بدون نسخه دیگر، مکمل ها و داروهای گیاهی هستید. مصرف طولانی مدت ریتالین بر روی میزان رشد و وزن کودک و قد نهایی وی در بزرگسالی تاثیر می گذارد. برای کاهش این تاثیر پزشک ممکن است برای کودک مصرف دارو را هر از گاهی متوقف کند. اگر کودک شما در حال مصرف ریتالین است، قد و وزن وی را به طور منظم بررسی کنید و برای جزئیات بیشتر با پزشک مشورت کنید. بزرگسالان نسبت به عوارض ریتالین آسیب پذیرتر هستند، به ویژه بروز اختلال خواب، کاهش وزن و درد قفسه سینه.
مصرف ریتالین در بارداری ریتالین در بارداری تنها در صورتی استفاده می شود که مصرف آن کاملا ضروری باشد. در مورد خطرات مصرف ریتالین و مزیت های آن در بارداری با پزشک مشورت کنید.
مصرف ریتالین در دوران شیردهی داروی ریتالین وارد شیر مادر می شود. بنابراین در مورد مصرف ریتالین در شیردهی با پزشک مشورت کنید.
تداخلات دارویی با ریتالین تداخلات دارویی ممکن است بر روی اثربخشی دارو تاثیر بگذارد و خطر بروز عوارض جانبی را افزایش دهد. لیستی از تمام داروهایی که مصرف می کنید، تهیه کنید (از جمله داروهای با نسخه، بدون نسخه و داروهای گیاهی) و این لیست را به پزشک خود ارائه دهید. مصرف دارو را به طور ناگهانی متوقف نکنید و میزان مصرف آن را بدون مشورت با پزشک قطع نکنید. به علاوه مصرف ریتالین بدون تجویز پزشک به هیچ عنوان توصیه نمی شود. مصرف داروهای مهارکننده مونوآمین اکسیداز Monoamine oxidase inhibitor یا MAO با ریتالین باعث بروز تداخل دارویی جدی و کشنده می شود. در دوران مصرف ریتالین از مصرف داروهای مهار کننده مونوآمین اکسیداز (از جمله ایزوکربوکسازید isocarboxazid، لینزولید linezolid، متیلن آبی methylene blue، موکلوبامید moclobemide، فنلزین phenelzine، پروکاربازین procarbazine، رازاگلین rasagiline، سافینامید safinamide، سلگیلین selegiline، ترانیلسیپرومین tranylcypromine) جدا اجتناب کنید. به علاوه بسیاری از داروهای مهار کننده مونوآمین اکسیداز دو هفته قبل از شروع مصرف ریتالین باید کنار گذاشته شوند. در مورد شروع و
قطع مصرف این داروها با پزشک مشورت کنید. ریتالین بر روی نتایج برخی آزمایش ها تاثیر می گذارد، از جمله اسکن مغز برای بیماری پارکینسون و در نتیجه نتایج آزمایش اشتباه خواهد بود. بنابراین قبل از اجام هر گونه آزمایش اطمینان حاصل کنید که پزشک و پرسنل آزمایشگاه در جریان مصرف ریتالین هستند.
اوردوز کردن ریتالین اگر کسی ریتالین را بیش از حد مصرف کرد یا به اصطلاح اوردوز کرد، بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید. نشانه های اوردوز ریتالین عبارتند از: استفراغ، آشفتگی، سردرگمی، عرق کردن، گرگرفتگی یا فلاشینگ، تکان های عضلانی، توهم، تشنج و از دست دادن هوشیاری. داروی ریتالین را با دیگران به اشتراک نگذارید. در زمان مصرف ریتالین برخی آزمایش ها، مانند فشار خون، تعیین تعداد سلول های خون و کنترل قد و وزن کودک، به صورت مرتب انجام می شود تا اثربخشی دارو و عوارض مربوط به آن بررسی شوند. سلامت نیوز
