واکنش ظریف به اشغال سوریه توسط ارتش ترکیه

وزیر امور خارجه ایران در توئیتر نوشت: «مسئله ضروری در حال حاضر اتمام تهاجم به سوریه و رفع همه نگرانی‌ها از طریق "توافق آدانا" است. به علاوه ضروری است که اصول اصلی قانون حمایت از قربانیان جنگ ( jus in bello)، یعنی تمایز میان غیرنظامی و رزمندگان و جلوگیری از وارد آوردن رنج غیرضروری کاملاً رعایت شود.»

توافق «آدنا» که آقای ظریف از آن نام برده توافقی است که بین در سال ۱۹۹۸ بین سوریه و ترکیه منعقد شده است.

پیشینه این توافق به سلسله اختلافاتی بر می‌گردد که سوریه و ترکیه را در اواخر قرن بیستم به سمت جنگ پیش برد. فعالیت‌های سیاسی کُردها در قالب گروهک پ.ک.ک.، چگونگی تقسیم آب رود فرات و استان هاتای (اسکندرون) عمده مسائلی بود که دو کشور را رودرروی هم قرار داده بود.

حضور «عبدالله اوجالان» در شمال سوریه و پناه گرفتن وی در سوریه تا جایی پیش رفت که ترکیه به طور جد دمشق را به حمله نظامی تهدید و نیروهایش را در مرز با این کشور مستقر کرد و بیم شروع جنگ می‌رفت که با وساطت ایران، مصر و اتحادیه عرب، دو کشور در شهر «آدنا» رو در روی یکدیگر نشستند.

آدنا، پنجمین شهر پر جمعیت ترکیه و شهری در جنوب این کشور است.

طبق این توافق که در ۲۰ اکتبر ۱۹۹۸ و با نظارت ایران و مصر میان ترکیه و سوریه امضاء شد، دو کشور متعهد شدند که از ورود گروه‌های تروریستی به خاک یکدیگر جلوگیری کنند و ارتش ترکیه نیز اجازه یافت تا برای سرکوب گروههای تروریستی فقط تا عمق پنج کیلومتری وارد خاک سوریه شود و همزمان بتواند تدابیر امنیتی لازم را در صورت تهدید امنیت ملی خود را اتخاذ کند.

دولت سوریه هم در این توافق متعهد شده که با تروریستی دانستن حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) هیچ حمایتی از این گروهک نکند و مانع نفوذ عناصر آن به خاک ترکیه شود و بالعکس عناصر این گروهک را مورد تعقیب قرار داده و زندانی کند و همچنین هیچ ادعایی در خصوص استان هاتای نداشته باشد.

«رجب طیب اردوغان»، رئیس‌جمهور ترکیه چهارشنبه (۱۷ شهریورماه) از آغاز عملیات نظامی جدید این کشور در شمال سوریه خبر داد. وی اسم رمز این عملیات را «چشمه صلح» عنوان کرد و مدعی شد که مأموریت نیروهای مسلح ترکیه «ممانعت از ایجاد گذرگاه تروریستی در طول مرزهای جنوبی» است.

ترکیه از هفته‌ها پیش اعلام کرده بود که قصد دارد علیه مناطق کردنشین شمال سوریه عملیاتی نظامی انجام داده و در نوار مرز با سوریه یک «منطقه امن» ایجاد کند. آنکارا برای این کار آوارگان سوری را بهانه و ادعا کرده که قصد دارد آوارگان مقیم در ترکیه را در این منطقه امن اسکان دهد.

عملیات ترکیه با چراغ سبز آمریکا انجام می‌شود. «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا در روزهای گذشته در واکنش به انتقادات از راهبردش در سوریه و رها کردن شبه‌نظامیان کُرد، عملیات ترکیه را بخشی از «جنگ ۲۰۰ ساله» ترکیه با گروهی از کردها توصیف کرده و گفته که قصد ندارد آمریکا را وارد آن کند.