علی باقری کنی کیست + رابطه او با سعید جلیلی چیست؟

 تغییر معاون امور بین الملل قوه قضائیه و کنار گذاشتن جواد لاریجانی ادامه روند پوست اندازی و تغییرات گسترده در قوه قضائیه است که با حضور ابراهیم رئیسی آغاز شده و به نظر می‌رسد همچنان ادامه یابد.

محمدجواد لاریجانی از سال ۱۳۸۴ در دوران ریاست آیت الله محمود هاشمی شاهرودی، صادق لاریجانی و ابراهیم رئیسی بر قوه قضائیه، سمت دبیری ستاد حقوق بشر را برعهده داشت.

علی باقری کنی دانش‌آموختهٔ رشتهٔ اقتصاد است و پیشینهٔ تدریس اقتصاد در دانشگاه را نیز دارد. او در دانشگاه امام صادق درس خوانده‌است. در زمانی که جلیلی معاونت اروپا و آمریکا وزارت امور خارجه را برعهده داشت، باقری کنی مدیرکل اروپای مرکزی و شمالی این معاونت بود و پس از سعید جلیلی مدتی به عنوان معاون اروپای وزیر امور خارجه فعالیت کرد.

علی باقری پس از آنکه سعید جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی در دولت محمود احمدی نژاد شد، به عنوان معاون او منصوب شد. در جریان مذاکرات هسته‌ای در زمان جلیلی باقری دست راست او از مذاره کنندگان ارشد ایران بود.

در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ علی باقری به عنوان رییس ستاد انتخاباتی جلیلی فعالیت کرد. او پس از پیروزی حسن روحانی در آن انتخابات در کنار سعید جلیلی به یکی از منتقدان جدی مذاکرات هسته‌ای در دولت روحانی بدل شد.

او پس از توافق ژنو در سال ۹۳ که پیش درآمد توافق برجام بود در مجلس حضور یافت محتوای مذاکرات و توافقات را نقد کرد. باقری در مقاطع دیگری نیز از هر فرصتی برای نقد عملکرد تیم سیاست خارجی دولت استفاده کرد.

حالا علی باقری فرصت تازه‌ای برای ورود به گود مسائل و چالش‌های وسیع دیپلماسی ایران دارد. باید دید او به عنوان معاون بین الملل قوه قضائیه دربرابر فشار‌های گسترده به این نهاد چگونه عمل خواهد کرد.

۱- علی باقری هیچ سابقه‌ای در فعالیت‌های حقوقی و قضایی ندارد، از این منظر انتصاب او به عنوان معاون قوه قضائیه تعجب برانگیز است. از سوی دیگر تفکرات باقری و نزدیکی او به بخشی از اصولگرایان که متهم به تندروی هستند نگرانی‌هایی هم ایجاد کرده است. با این حال عده‌ای معتقدند حضور او در قوه قضائیه می‌تواند روح تازه‌ای در معاونت بین المللی این نهاد بدمد و به افزایش فعالیت‌ها و بهبود عملکرد آن نسبت به دوره لاریجانی منجر شود.

۲- انتصاب علی باقری به عنوان معاون امور بین الملل و دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضائیه در شرایطی اتفاق افتاده که هفته پیش ایالات متحده آمریکا تحریم‌ها علیه ایران را وارد فاز تازه‌ای کرد و دو قاضی شناخته شده (صلواتی و مقیسه) را تحریم کرد. این اقدام آمریکا احتمالا در آینده نیز تداوم خواهد داشت و این هشداری برای قوه قضائیه است که ممکن است تحریم‌ها علیه این نهاد شدت گیرد. از طرف دیگر فشار‌های حقوق بشری به ایران نیز در ماه‌های اخیر دو چندان شده است، شاید همین وضعیت باعث شده که ابراهیم رئیسی از علی باقری در این سمت استفاده کند.

۳- تغییر محمد جواد لاریجانی نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. کنار گذاشتن او به کاهش نفوذ آیت الله آملی لاریجانی در قوه قضائیه و همچنین کاهش نفوذ کلی خانواده لاریجانی در ساختار قدرت منجر خواهد شد. باید دید اصلاحات رئیسی تا کجا ادامه خواهد یافت. آیا تغییر و تحولات به دادستان کل کشور و معاون اول قوه قضائیه یعنی منتظری و اژه‌ای هم می‌رسد یا نه.

۴- علی باقری از نزدیک‌ترین سیاستمداران به سعید جلیلی است، همین ارتباط با جلیلی باعث شده است که انتصاب او به عنوان معاون رئیسی اهمیتی دو چندان پیدا کند. بسیاری معتقدند این انتصاب نشانه‌ای مهم در سپهر سیاست کشور است. این تحلیل وجود دارد که ممکن است این آغاز یک اتحاد استراتژیک میان رئیسی و جلیلی باشد. سعید جلیلی در انتخابات سال ۹۶ نامزد نشد و از همان ابتدا از رئیسی حمایت کرد. شاید اگر رئیسی کاندیدا نشده بود جلیلی وارد رقابت می‌شد.

۵- در روز‌های اخیر محمدمهاجری روزنامه نگار شناخته شده اصولگرا در گفت وگویی تاکید کرده بود "به جد معتقدم آقای رئیسی در انتخابات ۱۴۰۰ مجدداً کاندیدا خواهد شد. نشانه‌هایش هم از همین الان مشخص است. بعضی کار‌هایی که آقای رئیسی می‌کند اصلاً کار رئیس قوه قضائیه نیست؛ مثلاً بازدید از کارخانه و... " این سخنان بازتاب وسیعی یافت، حالا پس از انتصاب علی باقری به عنوان معاون رئیسی عده‌ای آن را آغاز یک مسیر انتخاباتی برای جلیلی و رئیسی ارزیابی می‌کنند و می‌گویند او از هم اکنون به دنبال کادرسازی است.