آیا واشنگتن، بغداد را رها می کند؟

به گزارش خبرنگارشمانیوز و به نقل از خبرانلاین : مهسا مژدهی: عراقی ها عزم خود را جزم کرده اند تا نیروهای نظامی آمریکایی را به خانه شان بفرستند. بعد از حوادث ده روز گذشته در این کشور، عصبانیت ها از اقدامات نظامی و تروریستی ایالات متحده که به دستور ترامپ انجام گرفته، به شکل چشم گیری افزایش یافته است. در پارلمان عراق بد از کش و قوس های فراوان بلاخره نمایندگان حاضر، به خروج نظامیان آمریکایی از عراق رای دادند. این اتفاق در حالی افتاد که آمریکایی ها تلاش کردند تا هر طور شده جلوی این روند را بگیرند. پیش از آنکه پارلمان عراق دست به رای گیری برای ماندن یا نماندن آمریکایی ها در این کشور بزند، برخی فراکسیون کردها و برخی از فراکسیون های سنی گفته بودند که در رای گیری شرکت نخواهند کرد. برخی از رسانه ها هم مدعی شده بودند که پمپئو با حلبوسی تماس گرفته تا مانع از برگزاری جلسه پارلمان شود. با عقب افتادن یک ساعته موعد رای گیری هم دیگر به نظر می رسید اعضای پارلمان عراق برای ارائه اراء به حد نصاب نرسد. اما سرانجام گروه های عراقی دور یک دیگر جمع شدند و رای گیری انجام شده و عصر روز یکشنبه خروج نیروهای امریکایی از عراق رای آورد.

مفاد تصمیم عراقی ها چه بود؟

 ساعتی پیش از رای گیری برخی رسانه های داخل عراق پیشنویس طرح خروج آمریکا را اعلام کردند. پارلمان این کشور به دو ماده قانون اساسی عراق استناد کرده و بر اساس آن تصمیمات زیر را گرفت:

۱: الزام دولت عراق به لغو درخواست کمک ارائه شده به ائتلاف بین‌المللی ضد داعش، چرا که عملیات نظامی و جنگی در عراق به پایان رسیده و پیروزی علیه گروه تروریستی داعش به حاصل شده است لذا دولت عراق باید برای پایان دادن به حضور هر گونه نیروهای خارجی در اراضی کشور و ممانعت از به کارگیری آسمان عراق، فعالیت کند.

۲: دولت عراق و فرمانده کل نیروهای مسلح باید شمار نیروی آموزش دهنده خارجی را که نیاز دارد به همراه مکان‌های حضور، مسئولیت و مدت قراردادشان اعلام کند.

۳: دولت عراق به نمایندگی وزیر امور خارجه باید برای ارائه شکایت علیه ایالات متحده امریکا به علت ارتکاب موارد نقض پرمخاطره حاکمیت و امنیت عراق، به سازمان ملل و شورای امنیت برود.

۴:این طرح از زمان تصویب، قابل اجراست.

در عراق بحث های زیادی بر سر اینکه این تصمیم چه ضمانت اجرایی دارد در گرفته است. برخی می گویند که بعد از این ماجرا دیگر ماندن امریکایی ها در عراق به شکل سابق، قانونی نیست و برخی دیگر می گویند مصوبه مجلس عراق با توجه به قراردادهایی که میان امریکا و ارتش این کشور بسته شده، چندان ضمانت اجرایی ندارد. موضوع الزام آور بودن یا نبودن این تصمیم هم مطرح است. با همه این شک و شبهه هایی که وجود دارد، اتفاقی که در عراق افتاد، عزم عراقی ها را برای بیرون راندن نیروهای نظامی امریکایی را نشان داد.  از این پس ماندن امریکایی ها در پایگاه های نظامی این کشور در حالی که قانون گذاران و بخش مهمی از جامعه علیه آن هستند، با توجه به شرایط ویژه عراق برای نیروهای امریکایی دشوار خواهد بود و حتی اگر قرار نباشد که این نیروها فردا کشور عراق را ترک کنند، اما ماندن آنها هم هزینه های زیادی برای ایالات متحده خواهد تراشید.

علت امتناع کردها و برخی گروه های سنی چه بود؟

نخست وزیر عراق معتقد است که خروج 5000 نیروی آمریکایی از عراق به نفع دو کشور است. اما در عراق برخی از نمایندگان پارلمان رویکرد دیگری اختیار کردند و گفتند که حاضر نیستند در رای گیری بر سر ماندن یا نماندن امریکایی ها شرکت کنند. این در حالیست که در عراق افکار عمومی از تجاوز نظامی به خاک این کشور عصبانی است و نخست وزیر هم طرف معترضان به اقدامات تروریستی آمریکا را گرفته است.

پیش از برگزاری رای گیری، شیخ قیس الخزعلی دبیرکل جنبش عصائب اهل الحق در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشته بود اگر پارلمان تصمیم مناسب و مقتضی را در برابر تجاوزات آمریکا به حاکمیت و تعدی به جان عراقیها اتخاذ نکند، دیگر جلسات و  تصمیماتی که این مجلس بگیرد، هیچ ارزشی نخواهد داشت. نمایندگانی که قصد شرکت در در رای گیری پارلمان را نداشتند، مدعی شدند حزب الله عراق در پیام هایش لحن تهدید امیزی داشته و به همین دلیل اعضای کرد و برخی از سنی ها تن به رای گیری نخواهند داد.

با اینحال جلسه پارلمان با کمی تاخیر از سوی الحلبوسی با همه گروه ها اغاز شد و گروه های سنی و کرد نیز در رای گیری شرکت کردند.

با وجود اینکه این طرح رای آورده، دو دستگی میان نمایندگان پارلمان برخی ناظران را نگران کرد. آنها معتقدبوند  که این دو دستگی میتواند در فضای خارج از پارلمان برای عراقی ها مشکل ساز باشد و در شرایط فعلی که ثبات در دچار تزلزل شده، مشکلات قومی را در این کشور که گسل های قومی آن اغلب فعالند، ایجاد کند. اما با توجه به رویکرد عراقی ها و خشم آنها نسبت به اقدامات تروریستی دولت آمریکا در خاک این کشور، امکان  چند دستگی کاهش یافته است.

ماجرای مشکوک یک نامه

دوشنبه شب تلویزیون فرانسه خبر از نامه ای داد که از سوی مقامات امریکایی برای عراقی ها فرستاده شده بود . دراین نامه امده که نیروهای ائتلاف علیه داعش، در پی احترام به رای پارلمان عراق، ظرف روزها و هفته های اینده از این کشورخارج خواهند شد. ساعتی بعد مقامات امریکایی در صدد تکذیب نامه و محتوای آن برآمدند. اسپر، وزیردفاع امریکا با اعلام اینکه نامه منتشر شده دقیق نبوده است گفت که ایالات متحده قصد خروج از عراق را ندارد.

اما مارک میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا تاکید کرد که این نامه یک پیش‌نویس برای هماهنگی بوده و انتشار آن یک "اشتباه محض" بود و نباید منتشر می‌شد.

بعد خبر رسید که ترامپ به شدت از نامه ای که به بیرون درز کرده عصبانی است. تلاش مقامات نظامی امریکایی برای سرپوش گذاشتن بر روی این افشاگری هم راه به جایی نبرد و سرانجام مشخص شد که واقعا نامه ای در کار بوده است اما بحث بر سر محتوای آن هم چنان باقی ماند. انتشار این نامه، تمام معادلات ترامپ را که تا چند ساعت قبل از انتشار آن، دست به تهدید عراق به تحریم زده بود، بهم زد. امریکا دوشنبه تلاش کرد تا عراقی ها را با تهدید به تحریم از اخراج نیروهای امریکایی منصرف کند. اما بعد مشخص شد که حداقل در بخشی از قدرت در ایالات متحده عزمی برای خروج از عراق وجود دارد. همزمان با این نامه البته نظامیان آمریکایی به منطقه فرستاده شدند و بمب افکن های این کشور عازم اقیانوس هند شدند، اما آلمان و کانادا گفتند که بخشی از نیروهایشان را از عراق بیرون می کشند و ناتو هم ساز خروج موفقت از عراق را کوک کرده است.

بعد از گذشت 24 ساعت از چانه زنی بر سر اینکه اصل نامه امریکا به عراقی ها چه بوده است؟ عادل عبدالمهدی نخست وزیر عراق نظر پارلمان برای خروج نظامیان امریکایی را تهدید کرد. اما گفت که متن نامه به عربی با متن انگلیسی آن تفاوت ها داشته است. او در مورد این اختلاف متن ها توضیح زیادی نداد و موضوع فعلا از سوی دو طرف مسکوت مانده است.

ائتلاف ضد داعش فعالیت هایش را در عراق تعلیق کرد

دولت عراق خشمگین است

شواهد نشان می دهد که مقامات دولت عراق به شدت از حوادثی که ایالات متحده در خاک این کشور به وجود آورده خشمگینند. عبدالمهدی وقتی در پارلمان و پیش از رای گیری سخنرانی می کرد، گفت که سردار قاسم سلیمانی در روزی که به شهادت رسید، با او قرار داشته و بنا بوده نامه‌ای از مقامات ایرانی که پاسخ ایران به نامه سعودی‌ها بود که به دست  نخست وزیر عراق برای آنها ارسال شده بود، را تحویل بدهد. این موضوع موجی از گمانه زنی ها را برانگیخت. برخی از ناظران معتقد بودند که امریکا از یک عملیات فریب استفاده کرده و برخی معتقد بودند که دست عربستان هم در این وضعیت در کار است. هنوز ابعاد ماجرایی که عبدالمهدی روایت کرده است، مشخص نیست اما آنچه به نظر می رسد خشم دولت عراق از امریکایی هاست که می تواند برای ایالات متحده گران تمام شود. تهدید به تحریم از سوی ترامپ برای عراق به عنوان کشوری که سال ها درگیر اثرات سوء تحریم ها بوده، وضعیت دشواری را به وجود خواهد اورد، اما نباید فراموش کرد که عراقی ها در میان سال های 2003 تا 2011 روزگار امریکایی ها را برای مجبور کردن آنها به خروج از عراق سیاه کرده بودند.

امریکا بعد از رای گیری در پارلمان از تصمیم گرفته شده از سوی عراقی ها، ابراز نا امیدی کرد و بعد با تهدیدهایی که علیه عراق اتفاق افتاد، مشخص شد که امریکایی ها با حرف نخست وزیر عراق که گفته بود خروج آمریکایی ها به نفع دو کشور است موافق نیستند و به بازی بی قاعده و قانون خود در زمین عراق سخت چسبید اند.