قصاص حق مردم است نه حق حکومت
دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه گفت: روز چهارشنبه طی مراسمی سومین جایزه حقوق بشر اسلامی اهدا می شود.
محمدجواد لاریجانی در نشست خبری روز یکشنبه خود با اهالی رسانه با اشاره به مراسمی که به مناسبت روز حقوق بشر اسلامی چهارشنبه هفته جاری برای ارایه جایزه برگزار میشود، اظهار کرد: حقوق بشر اسلامی روزی است که در سال 2008 میلادی سازمان همکاریهای اسلامی این روز را به عنوان حقوق بشر و کرامت انسانی تعیین کرد.
وی افزود: هدف از تاسیس ستاد حقوق بشر در سال 84 ، نظارت بر چارچوب اسلامی در حقوق شهروندان و دفاع از حقوق و حیثیت ملت ما در صحنه جهانی و تعمیق تفکر اسلامی به عنوان مبنای حقوق بشر در دنیاست.
وی ادامه داد: در مراسم روز چهارشنبه سومین جایزه حقوق بشر اسلامی اهدا میشود. فرمانده ناجا، رئیس سازمان زندانها، رئیس دیوان عالی قضائی، رئیس سازمان بازرسی کل کشور و تمام نهادهایی که در راستای رفتار نهاد حکومت باشند در این مراسم شرکت دارند. هدف از تأسیس ستاد حقوق بشر نظارت و تعمیق چارچوبهایی اسلام در حقوق شهروندان خودمان و دفاع از حقوق ملت در جامعه بینالمللی و تعمیق تفکر اسلامی در جهان است.
دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه افزود: باید چهره حقیقی حقوق بشر به دنیا عرضه شود و این در قالب حقوق بشر اسلامی ممکن است؛ چرا که اسلام دینی جامع و زنده است. اسلام یک دین جهانشمول و جامع است. همه رنگها و نژادها در اسلام جای دارند و این دین متعلق به همه است.
دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه به جایگاه حقوق بشر اسلامی در نظام جمهوری اسلامی اشاره کرد و گفت: ما به تجربه های دنیا ارزش مینهیم اما غرب در هفتاد سال اخیر نگاه خودمحوری به حقوق بشر داشته است و آن را تجربه سکولار-لیبرال میداند. تحمیل تفکر سکولار تحت عنوان حقوق بشر موضوع خودمحورانه و تحمیلگراست به طوری که اگر کسی نگاه آنها را قبول نداشته باشد تحت آماج اتهامات قرار میگیرد. موضع غرب در برابر حقوق بشر منافقانه است و در ارزیابی سایر کشورها هم رفتاری دوگانه دارند و امروز شاهدیم که در قالب حقوق بشر شهروندان خود و دیگر کشورها را در زندانهای مخوف نگاه میدارند.
وی ادامه داد: برخی کشورها در نقض حقوق بشر با هزینه کردن به دنبال تحقق اهداف غرب هستند که این مسئله هم بیانگر به افول رفتن حقوق بشر غربی است. بزرگ داشتی که برای حقوق بشر اسلامی تعیین میکنیم برای نشان دادن جایگاه والای حقوق بشر در اسلام و در نظام جمهوری اسلامی است.
وی در زمینه تدوین منشور حقوق شهروندی و همکاری ستاد حقوق بشر نیز گفت: هر حرکتی که سبب تقویت رفتارهای مبتنی بر تفکر اسلامی در راستای تحقق حقوق شهروندی باشد، ارزشمند میدانیم، البته این منشور باید در مجلس مطرح شود و ستاد حقوق بشر هم همکاری لازم را در این خصوص خواهد داشت.
دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه در پاسخ به سوال ایسنا مبنی بر اینکه با توجه به بحث حذف مجازات اعدام برای قاچاقچیان مواد مخدر، آیا ایران برای سایر محکومان در تغییر اجرای این مجازات شیوهای را اعمال خواهد کرد؟ گفت: قانون مربوط به این موضوع هنوز تغییر نکرده است و باید قانون ارزیابی شود. نبرد ما با مسئله مواد مخدر و جرائم آن بیامان است و ما نمیخواهیم ساده بگیریم ولی باید بهترین راهها را اعمال کنیم.
وی افزود: موضوعی که رییس قوه هم مطرح کردند لزوم بازنگری در رابطه با قانون و کارامدی آن بود. ما با کشور افغانستان هم مرزیم و در افغانستان بعد از حضور ناتو، کشت مواد مخدر 40 برابر شده است. میلیوندلاری در رابطه با مبارزه با مواد مخدر هزینه میشود. نیمی از تولیدات افغانستان به سایر کشورها سرریز میشود و این درحالی است که ما شهیدان بسیاری در این رابطه دادهایم.
وی با انتقاد از رفتار غربیها در رابطه با مجازات اعدام در جرائم مواد مخدر گفت: نگاه غربیها بیاساس است؛ میگویند اعدام بد است، مانند موضوع همجنسگرایی که تا 25 سال پیش جرم بود و لی اکنون میگویند خوب است و ما معتقدیم برای جرایم سنگین و جدی باید مجازات اعدام وجود داشته باشد.
لاریجانی افزود: ما در امر قصاص هم معتقدیم حیاتی برای بشر در آن وجود دارد و به نوعی التیام اجتماعی است. نزدیک به 50درصد از موارد قصاص منجر به رضایت میشود که یک فرآیند اجتماعی سالم است و قصاص حق مردم و شهروندان است نه حق حکومت.
وی در پاسخ به سوالی درباره اقدامات ستاد حقوق بشر قوه قضاییه برای رفع حصر موسوی و کروبی گفت: ستاد طرفدار کسانی است که محکوم هستند و آنهایی که محکومیت دارند زیر ذرهبین ستاد حقوق بشر هستند و ستاد محل تردد گروههای زیادی است و در، آن برای افراد و گروههای مختلف باز است. کسانی که در فتنه 88 بودند و عمل کودتا و شورش علیه نظام را انجام دادند تحت پیگردهای قانونی قرار گرفتند و آنچه که ستاد وظیفه خود میداند این است که باید مر قانون رعایت شود. در مورد سران فتنه نیز محدودیت خاصی در نظر گرفته شد و بر اساس قانون بعضی را با سلب حقوق اجتماعی تنبیه کردند؛ لذا باید مر قانون در مورد محکومین و متهمان انجام شود و قوه قضاییه مسول اجرا و صدور حکم است.
وی درباره برکناری احمدشهید و جایگزین وی نیز گفت: ما که وی را نصب نکرده بودیم که بخواهیم وی را عزل کنیم. ولی از دوران خدمت نامشروع وی یکسال دیگر باقی مانده است. نصب گزارشگر ویژه برای ایران یک عمل غیر موجه و غیر قانونی است. احمد شهید مرکبش خشک نشده بود که از یک کانال تلویزیون به کانال دیگر میرفت و علیه جمهوری اسلامی ایران موضع میگرفت. وی وارد حوزه فتوا هم شده بود.
لاریجانی درباره پرونده حقوق بشر ایران نیز گفت: پرونده ما در حقوق بشر افتخار آمیز است و این پرونده تهاجمنامه غرب علیه ماست. ما هم از هیچ تهاجمی هراس نداریم و در مقابل آن محکم میایستیم.
وی هم چنین در پاسخ به این سوال که ستاد حقوق بشر اسلامی چه میزان همکاری با نهادهای مربوط به ریاست جمهوری دارد؟ گفت: در ستاد حقوق بشر پنج وزیر وجود دارد؛ بنابراین ستاد مستمر با دولت در همکاری است. پیشنهادی که راجع به منشور حقوق شهروندی مطرح شد برای تبدیل شدن به قانون باید مسیری را طی کند. در جمهوری اسلامی ایران قانون مربوط به حقوق شهروندی را از زمان آیتالله شاهرودی - که از سوی قوه قضائیه به مجلس مطرح شد - داریم. در تمام مناطق کشورمان مراجعی هستند که در این رابطه به شکایات مردم رسیدگی میکنند. تعداد شکایات رسیدگی شده چندهزار است که بیش از نصف اینها به نفع شکایتکنندگان حاصل شده است. این باید در مجلس مطرح شود و ستاد در تعمیق منشور با دولت همکاری خواهد داشت.
وی در پاسخ به سوال خبرنگاری دیگر مبنی بر اینکه شرکت ایران در نشستهای UPR چقدر تأثیرگذار است در حالتی که ایران را محکوم میکنند؟ افزود: ایران در این نشستها دستاوردهایی را داشته است یا خیر؟ مکانیسمهای گزارشگری در حقوق بشر متعدد است. موضوعی ویژه و UPR یک مکانیسم گزارشگری است که خود جمهوری اسلامی ایران در ایجاد آن نقش فعالی داشته است و هدف آن این است که رفتار حقوق بشری تمام کشورها مورد بررسی قرار گیرد و در این نشست گزارشهایی مبنی بر آن ارائه کند. کشورهای غربی در ابتدا مخالف بودند مخصوصاً آمریکا. در اولین جلسهای که آمریکا در این نشست شرکت کرد در رابطه با رکوردهای نقض حقوق بشری محکوم شد و برای او بسیار سخت تمام شد که از طرف کشوری مثل ایران در رابطه با حقوق بشر اینگونه محکوم شود. UPR مکانیسم خوبی است، البته سازمان ملل مسیرهای مختلف فعالیت در آن وجود دارد و سازمان سالمی نیست و سلطه غرب در آن نفوذ کرده است و قطعنامهای که هر سال به نام کانادا مطرح میشد چون غرب در شورای حقوق بشر نتوانست کاری کند آن را به مجمع عمومی آورد و مجموعه وسیعی از اتهامات علیه ما مطرح شد.
وی تصریح کرد: ما ملت متعهد و شجاعی هستیم. علیرغم تمام فشارهای امروز جمهوری اسلامی ایران بزرگترین دموکراسی منطقه را رقم زده است. همچنین به دستاوردهای علمی و دفاعی بالایی رسیده است. در زمینه بینالملل هم همینطور است. ما در بحث حقوق بشر دو تز مهم داریم؛ یکی اصل مردمسالاری است که امکان ندارد در کشوری حقوق بشر بدون سازوکار دموکراتیک در کشوری پا بگیرد. مردم یمن برای یک رأی مجاهده میکنند. این نشانگر آن است که حقوق بشر در آن رعایت نمیشود و تز دوم این است که باید تنوع فرهنگی داشته باشیم. ملتها باید حق داشته باشند زندگی خود را بر اساس تمدن خود شکل دهند.
دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه ستا حقوق بشر چه کارهایی را در مقابل تحرکات منافقین انجام میدهد؟ اظهار کرد: کاری که غرب با منافقین میند از جهات مختلف نقض حقوق بشر است. ما در سازمان بینالملل اسناد زیادی را ارائه کردیم که این گروه تروریستی است و کشورهای حمایتکننده آن نقض وسیع نُرمهای حقوق بشری دارند. ما در بحث نقض حقوق بشر موضوع حمایت از تروریسم داریم. خوب اینها که مصداق کامل تروریسم هستند.
وی در اینباره تصریح کرد: ما 20 هزار مورد همه را با اسم، مشخصات کامل، زمان ترور، محل ترور و اسنادی که مبنی بر فعالیت تررویستی آنهاست ارائه کردیم. برای غرب نقض حقوق بشر مهم نیست. برای آنها صدمه زدن به جمهوری اسلامی ایران مهم است. سیاست ما مقابله با تروریسم در تمام جهات است و جمهوری اسلامی ایران از موفقترین کشورهای مقابلهکننده با تروریسم است. از دیگر سیاستهای ما پیگرد جنایت آنها در محاکم قضائی است. محاکم ما محلی برای طرح دعوای شهروندانی است که از طرف تروریسم مورد صدمه قرار گرفتهاند.
وی در پاسخ به سوال خبرنگار دیگری مبنی بر اینکه ستاد حقوق بشر در زمینه حقوق بشر در مقابل حقوق بشر غربی چه چیزی را ارائه کرده است؟ اظهار کرد: حقوق بشر اسلامی نُرم رفتاری است و برگرفته از تفکر اسلامی است. برای معرفی آن منشور مسأله مهم و خوبی است. ما دو تجربه را در رابطه با منشور حقوق بشر اسلامی داشتهایم. یک تجربه در رابطه با کشورهای اسلامی است که این منشور در کشور قاهره ایجاد شد. منشور قوی و تجربهای موفق نبود. تجربه دیگر در اجلاس سران قوه قضائیه کشورهای اسلامی بود که در تهران برگزار شد که در آن تشکیل چارچوب حقوق شهروندی اسلامی مطرح شد. ما بر اساس این تجارب نرمهای حقوق بشری اسلامی را به جهان معرفی میکنیم. امیدواریم در تعامل با شهروندان با نهادهای مختلف مدنی بر اساس عقلانیت اسلامی رفتار کنیم.
لاریجانی افزود: منشور حقوق شهروندی مربوط به داخل کشور است. ستاد حقوق بشر از فعالیت نهادهای دولتی در این زمینه نه تنها ابایی ندارد، بلکه ما مشوق آنها هم هستیم. هر فعالیت نهادهای حکومتی در زمینه حقوق بشر مورد حمایت ماست. قوت ستاد حقوق بشر آن است که ما نهادهای حکومتی را در بحث حقوق بشر فعال کنیم.
وی در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر آخرین بررسیهای کمیته فاجعه منا، پاسخ داد: در مورد بررسی فاجعه منا ابعاد وسیعی وجود دارد. در بخش دیپلماتیک آن که باید جبران حقوق آسیبدیدگان انجام شود و بخشی دیگر پیگیری قضایی است که آسیب دیدگان باید طرح دعوا کنند. بخشی دیگر مطرح کردن آن در جامعه جهانی است.
وی در اینباره خاطرنشان کرد: در صحنه جهانی گزارشات متعددی را در رابطه با فاجعه منا تهیه کردیم. متأسفانه عرصه جهانی گسترهای برای پیگیری آن ایجاد نکرد. ولی ما باید در این مورد به صورت مستمر پیگیر باشیم. همانگونه که آنها در جامعه بینالمللی 37 سال است ما را مورد پیگیری قرار دادهاند ما هم باید این موضوع را پیگیری کنیم. ما نتوانستیم آن را در جامعه بینالمللی در قالب قطعنامه دنبال کنیم. امروز مسلمانها در کشورهای غربی در انجام فرائض خود با مشکل روبرو هستند. مسجدها بسته میشود و هرگونه انجام فرائض ممکن است مورد پیگیری نیروهای امنیتی غربی قرار گیرد. مردم باید امروز با ترس و لرز به مساجد بروند و گروه عروسکی داعش که مساجد را خراب میکند نماد آشکار دشمنی صهیونیستی با اسلام است.
دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه در پاسخ به سوالی درباره اقدامات ستاد حقوق بشر در حوزه بینالملل برای شیخ زکزاکی نیز گفت: ما با یک نسلکشی وسیع شیعه مواجه هستیم. وی و خانواده اش ترور شدند که این موضوع نیاز به پیگیری وسیع دارد. ما در صحنه جهانی فرصتی را برای طرح مساله از دست نداده و نخواهیم داد. باید موضوع را پیگیری کنیم.حادثه غم انگیز است و در بحرین و عربستان سعودی نیز تکرار میشود.
وی با بیان اینکه «ما با اسلامهراسی وسیعی روبرو هستیم»، افزود: مساله دفاع از حقوق شیخ زکزاکی بسیار مهم است و باید نهادهای مختلف جمهوری اسلامی ایران با هدایت ستاد حقوق بشر بیش از گذشته فعال شوند. البته آنچه که انجام شده نسبت به جنایات آنها بسیار ناچیز است.
وی با طرح این سوال که «چرا کشت خشخاش در افغانستان بعد از ناتو چهل برابر شده است؟ » گفت: بخشی از پولی که صرف تروریست در امریکا میشود از پول این مواد افیونی تامین میشود. ملت افغانستان در چنگال ددمنشی غرب گرفتار شده است. البته تلاش ما برای جلوگیری از کشت خشخاش در افغانستان باید بینالمللی باشد.
لاریجانی درباره فساد در بخشهایی از دستگاه قضایی که سوال یکی دیگر از خبرنگاران بود نیز گفت: سیاست قاطع قوه قضاییه این است که با فساد در دستگاه قضایی برخورد کند ولی نباید این موضوع مستملک این شود که قضات ما که با سلامت در حل و فصل دعاوی کشور تلاش میکنند فاسد هستند. این رسانههای غربی هستند که میخواهند دستگاه قضایی را اینگونه جلوه دهند و محاکم ما را از اعتبار بیندازند.
وی در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه «جهاد اسلام، جهادی برای دفاع از حقوق شهروندان است» گفت: جهانشمولی حقوق بشر این نیست که تفکرات غربی به دنیا تحمیل شود، بلکه همه کشورها مشارکت دارند و مبنای ما در امر حقوق بشر یا مبنای غربی متفاوت است و ابن تفاوت در بحث کرامت انسانی است و در منطق ما کرامت انسانی خدادادی است و هبه هیچکس نیست و کسی نمیتواند آن را بردارد. در منطق غرب کرامت انسانی قرارداد و مصلحتی است.
وی در واکنش به منفی بودن مجازات شلاق از سوی غربیها گفت : غربیها می گویند مجازات شلاق را محدود کنید ولی خودشان تصویب کردند که روش های غیر متعارف برای اقرار مجاز است.
لاریجانی در خصوص تمهیدات ستاد حقوق بشر برای مقابله و خنثی کردن فشار های ضد حقوق بشری آمریکا و انگلیس علیه ایران در دوران پسا تحریم گفت: اینکه آمریکایی ها و غربی ها یک طرفه بحث می کنند تحمیل یک جانبه است و قرار نبوده که تحریم ها را با یک عنوان بردارند و یا عنوان دیگری اعمال کنند.
وی ادامه داد: اگر در منطقه کشوری توسریخور بودیم کسی در مورد ایران اظهار نظر نمیکرد اما باتوجه به وضعیت مطلوب ایران در منطقه اوضاع متفاوت شده است. بنا نبود که تحریمها را بایک عنوان بردارند و با یک عنوان بگذارند بلکه اساس این بود که تحریمها را کلا بردارند.
دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه با طرح این سوال که چه کسی امروز حرکت داعش در منطقه را متوقف کرده است؟ گفت: هنوز هم حمایتهای مالی و نظامی امریکا و غرب برای این گروه است. حالا یک گروه را جدا مینند و میگویند داعش خوش خیم. داعش خوش خیم و بدخیم یک بازی است؛ لذا ما باید تمام تلاش و همتمان را کنیم و پیشرفتمان در سایه اسلام باشد.
وی تصریح کرد: شاهد شکلگیری نسل سوم اسناد حقوق بشری هستیم که به تمام شئون زندگی افراد اشاره دارد. حقوق بشر نرمهای رفتاری است و معتقدیم همه رفتار ها را باید در نظر بگیرد که این امر در کشور باید طبق مبنای اسلامی باشد و این مبنا باید به مبنای کلی و جهانی تبدیل شود.
وی در پاسخ به سوالی درباره واکنش ستاد حقوق بشر قوه قضاییه به گزارش انگلیس درباره ایران گفت: این موضوع جدید نیست، ولی در بیانیهای که آنها ارائه دادند، مقداری خودشان را رسوا کردند و گفتند که نقش اساسی داشته اند و علیه جمهوری اسلامی ایران پرونده سازی کردهاند. تک تک این موضوعات ضد تعهدات حقوق بشری است و ستاد حقوق بشر بیانیه منظمی را تهیه کرده و گزارش مبسوطی را معاونت بینالملل نیز تهیه کرده که در روزهای آینده آماده و ارائه میشود.
لاریجانی افزود: ما تمام اشکالات را پاسخ دادهایم و دکتر حکیمی ( معاون لاریجانی) مسئولیت این پاسخگویی را برعهده دارند. اگر آنها هزار بار به ما اتهام بزنند ما برای هزار و یکمین بار نیز پاسخ آنها را میدهیم؛ زیرا کشور ایران در بحث حقوق بشر یکی از مهمترین کشورهای دنیا به حساب میآید.
وی تاکید کرد: مسأله حقوق بشر یک مسأله ای است که فقط به سیستم های حقوقی و نهادهای حکومتی مربوط نیست و فعال شدن سمن ها در کشور سیاست ماست. همچنین نهادهای تبلیغاتی و نهادهای ذهن ساز در دنیا در بحث حقوق بشر نقش مهمی را دارند و وظیفه رسانهها هم در این زمینه بسیار مهم است.