جزییاتی از یک دیدار تاریخی

رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه در اولین سفر خارجی خود پس از کودتای نافرجام به روسیه سفر کرد و روز سه شنبه با پوتین دیدار کرد. اردوغان در این دیدار گفت که می‌خواهد فصل جدیدی را در روابط با روسیه بگشاید. در این دیدار، اردوغان از ولادیمیر پوتین تشکر کرد و از "تماس بلافاصله" رئیس‌جمهوری روسیه پس از تلاش برای کودتا استقبال کرد. اردوغان پیش از ترک کشورش، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه را دوست خود توصیف کرد. به گزارش بی بی سی، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه هم در این دیدار اظهار کرد که کشورش آماده از سرگیری همکاری‌ها با ترکیه است. پوتین گفت که مهمان او در هنگام وضعیت بسیار دشواری در سیاست داخلی ترکیه دست به این سفر زده است. پوتین افزود "عادی سازی روابط دوجانبه و مبارزه با تروریسم و نیز مساله سوریه را بررسی خواهیم کرد." اردوغان هم تاکید کرد که روابط دو کشور وارد "فاز بسیار متفاوتی" شده است. روابط میان روسیه و ترکیه پس از آن که ترکیه جت جنگی روسیه را در مرز سوریه سرنگون کرد، وخیم شد. دو خلبان روسی این جنگنده کشته شدند. اردوغان پیشتر به طور رسمی به خاطر سرنگون کردن جنگنده روسیه از این کشور عذرخواهی کرده بود. اما امروز روزنامه حریت ترکیه درباره دیدار پوتین و اردوغان نوشت که اردوغان در سفر امروز خود به سن پترزبورگ، دوباره از پوتین عذرخواهی کرده است. سفر رئیس‌جمهوری ترکیه به روسیه زمانی انجام می‌شود که متحدان غربی ترکیه، واکنش دولت به کودتای نافرجام را "نامتناسب" و بیش از اندازه شدید توصیف کرده‌اند. در پی این کودتا، ده‌ها هزار نفر به ظن ارتباط با کودتاگران از کار برکنار یا تعلیق شده و هزاران نفر بازداشت شده‌اند. در مقابل، ترکیه متحدان غربی خود را متهم می‌کند که در برابر تلاش کودتاگران برای سرنگونی دولت واکنش مناسبی نشان نداده‌اند. اردوغان از انتقادهای مطرح شده توسط کشورهای غربی به شدت خشمگین است. تغییر رویکرد ترکیه نسبت به روسیه در روزهای قبل از کودتا انجام شد اما همان طور که رخدادهای پس از این حادثه بر همه جنبه‌های زندگی و سیاستگذاری در ترکیه تاثیر گذاشته، بر شکل گرفتن فصل تازه روابط میان مسکو و آنکارا هم تاثیرگذار خواهد بود. تغییر در رویکرد ترکیه در قبال سوریه الجزیره به نقل از تحلیلگران می‌نویسد در دوران پساکودتا روابط روسیه- ترکیه ممکن است به سوی عمیق‌تر شدن برود چرا که ترکیه در فردای کودتا از موضع‌گیری غرب دل خوشی ندارد. برخی معتقدند ترکیه بار دیگر به «نگاه به شرق» روی آورده و در این راستا بهبود رابطه با روسیه نوعی دهن‌کجی به غرب تلقی می‌شود. در همین رابطه، روسیه در زمره اولین کشورهایی بود که نه تنها کودتا را محکوم کرد بلکه گفته می‌شود روس‌ها سخنان کودتاگران را شنود کرده و آن را در اختیار ترکیه قرار داده بودند. «ارهان ارهان»، متخصص مسائل روسیه در دانشگاه مرمره به الجزیره می‌گوید: سوریه در دستور کار دیدار طرفین خواهد بود. او می‌گوید؛ «ترکیه نمی‌تواند وارد سوریه شود زیرا اکنون نیروهای روسی در شامات حضور دارند و امکان حضور نیروهای ترکیه در سوریه نیست.» او بر این باور است که موضع‌گیری‌های مقام‌های روسیه و سوریه که کودتا را محکوم کردند می‌تواند موازنه قوا در سوریه را تغییر دهد. ارهان معتقد است: «روسیه و ترکیه به دنبال نزدیک کردن مواضع‌شان به یکدیگر در قضایای سوریه هستند. بی‌جهت نیست که اردوغان نسبت به این مساله رویکردی باز در پیش گرفته است. اردوغان می‌خواهد چارچوب جدیدی را در روابط با روسیه براساس تحولات سوریه شکل دهد.» رئیس جمهور ترکیه در آستانه دیدارش با ولادیمیر پوتین در گفت و گویی با خبرگزاری روسی ایتارتاس تاکید کرده بود که یک صفحه جدید در روابط روسیه با ترکیه گشود شده است و در دوران جدید همکاری‌های دو کشور در حوزه‌های نظامی، اقتصادی و حتی مبارزه با تروریسم صورت خواهد گرفت. نگاه رسانه های روسی به دیدار رسانه های روسیه از همان آغاز دیدار رجب طیب اردوغان و ولادیمیر پوتین روسای جمهور ترکیه و روسیه در شهر سن پترزبورگ، به این دیدار توجه داشته و گزارش های مربوطه و نشست خبری مشترک دو رئیس جمهور را با جزئیات کامل و به شکل گسترده در صفحات مجازی، شبکه های تلویزیونی، سایت های خبری و خبرگزاری ها منعکس کردند. خبرگزاری «تاس روسیه»، از خطاب اردوغان به پوتین " دوستم ولادیمیر" به عنوان سر خط گزارش های مربوط به نشست مذکور استفاده کرد. خبرگزاری «اینترفاکس» نیز با تاکید ویژه بر این خطاب، به ظرفیت عادی سازی روابط دو کشور اشاره کرد. در همین چارچوب، خبرگزاری «ریا نووستی»، گزارش نشست مشترک را با سرخط "جریان ترک، چارتر و سوریه: پوتین و اردوغان اهداف مشترکشان را اعلام کردند"، در اختیار مخاطبان خود قرار داد. سایت خبری «کوسمولسکایا پراودا» در گزارش مربوط به این دیدار، تمایل اردوغان و پوتین برای تجدید روند روابط ترکیه و روسیه را مورد تاکید قرار داد. روزنامه «روسیسکایا گازتا» پس از پایان نشست خبری سران دو کشور، از عنوان " پوتین، دیدار با اردوغان را مهم و سازنده ارزیابی کرد" برای گزارش خود در مورد این نشست استفاده کرد. خبرگزاری «اسپوتنیک» نیز این دیدار را با تیتر "نشست تاریخی سن پترزبورگ" در سایت رسمی خود منتشر کرد.