نقدی بر شراکت خودروسازی با چینی‌ها
بعد از گزارش روز ۱۹ فروردین روزنامه تحت عنوان «خودروسازی چینی‌ها در جاده مخصوص» یکی از روزنامه‌نگاران در یادداشتی انتقادی در خصوص گزارش «جوان»، ایده شراکت با شرکت‌های چینی را مورد نقد قرار داده است. روزنامه «جوان» به جهت تضارب دیدگاه‌ها خلاصه‌ای از این یادداشت وارده را منتشر می‌کند.
در سه سخنرانی رهبری از اول سال جاری تا پانزدهم فروردین در موضوع شعار سال ۲۵ بار کلمه مردم استفاده شده‌است و در هر سه سخنرانی مشارکت مردم کلید رونق اقتصادی ذکر شده‌است از جمله:
۱- باید پای مردم را به عرصه تولید به نحو محسوسی باز کنیم، موانع حضور مردم را برطرف کنیم. (پیام نوروزی سال ۱۴۰۳)
۲- جهش تولید به نظر کار بزرگ و شاید در نظر بعضی نشدنی بیاید، لکن بنده معتقدم با توجه به بخش دوم این شعار، یعنی «مشارکت مردم»، شدنی است. اگر ما این توفیق را پیدا کنیم که همت مردم، سرمایه مردم، ابتکار مردم، حضور جدی آحاد مردم را در عرصه اقتصادی وارد کنیم، در واقع یک بسیج مردمی در امر اقتصاد بکنیم (سخنرانی اول فروردین ۱۴۰۳)
۳- مسئله مشارکت مردم را در شعار سال قرار دادم برای اینکه بیشتر به امکانات مشارکت مردم توجه شود که مردم در مسائل اقتصاد به معنای واقعی کلمه بیایند به عرصه. مردم یعنی توان مردم؛ توان مالی، توان فکری و ذهنی، توان ابتکاری؛ ابتکارات مردم وارد میدان شود. ما سود می‌بریم. یک تصوری وجود دارد که اگر چنانکه مردم وارد عرصه اقتصاد شوند، مدیریت‌ها را به مردم بدهیم، این دست دولت را می‌بندد، دست مسئولان دولتی را می‌بندد؛ این فکر درست نیست، وظایف باید تقسیم شود (۱۵ فروردین ۱۴۰۳)
تأکید رهبری بر نقش مردم به عنوان محور رونق تولید در کشور است و به صراحت توان مالی فکری ذهنی ابتکاری مردم را در تولید مورد تأکید قراردادند.
یکی از شاخص‌های اصلی موضوع، مدیریت مربوط به واگذاری مدیریت خودروسازی به بخش خصوصی است و مصداق آن هم دو خودروساز بزرگ از جمله ایران خودرو است که هم اکنون ۳۰ درصد سهامش متعلق به بخش خصوصی است. این سهامداران معتقدند که دولت تنها ۵ درصد سهام را داراست و مابقی سهام را از طریق سهام تودلی به گروگان گرفته و در نتیجه مدیریت در این شرکت همچنان در دست دولت باقی مانده‌است و به بخش خصوصی واگذار نمی‌شود.
مقام معظم رهبری در بهمن سال گذشته نیز بر این موضوع به صورت صریح مبنی بر اینکه چرا دولت مدیریت را در جا‌هایی که بخش خصوصی توان دارد، مدیریت را واگذار نمی‌کند.
این مهم مورد تأکید مکرر رئیس‌جمهور وزیر اقتصاد و وزیر صمت هم بوده‌است.
این ادعا که «شرکت‌های بزرگ متعلق به بخش خصوصی صنعت خودرو، همه در شراکت با چینی‌ها هستند»، باز دلیل نمی‌شود مدیریت خودروساز‌ها را از چاله مدیران دولتی بیرون بکشیم و به چاه بیگانگان بیندازیم.
اینکه ادعا شده‌است «تا پیش از این، تنها مشتری جدی سهام خودروسازان بزرگ کشور، قطعه‌سازان بودند، اما حالا شرکت‌های خودروساز بخش خصوصی یا همان مونتاژکاران و البته خودروسازان چینی که در ایران حضور دارند، نیز به این عرصه ورود کرده‌اند و شاید رقابتی نزدیک و سخت بین آن‌ها بر سر خرید سهام غول‌های جاده‌مخصوص شکل بگیرد.» حاکی از تدارک یک سناریوی جدید – خطرناک و در عین حال زنگ خطری برای صنعت خودروسازی به عنوان یکی از حساس‌ترین صنایع مادر در کشور است.
به این فراز توجه کنید:
«حضور چینی‌ها در ایران‌خودرو و سایپا اگر با بهبود کیفیت و کمیت خودروهای داخلی همراه شود، می‌توان به آینده این صنعت امیدوار بود، در غیر این صورت حتی خصوصی‌شدن صد‌درصدی نیز نمی‌تواند صف‌های انتظار مردم را کوتاه کند یا از میان بردارد و کیفیت را نیز بهبود بخشد.»
این فراز القا می‌کند که اگر حضور چینی‌ها در ایران خودرو و سایپا محقق شود، می‌توان به بهبود کیفیت و کمیت خودروهای داخلی و آینده این صنعت امیدوار بود واقعاً اگر چینی‌ها به این میدان وارد نشوند، بخش خصوصی ایرانی توان حل مشکل کمیت و کیفیت را ندارد باور این نکته خیلی سخت نیست که ایرانی توان مالی، فنی، تخصصی، مدیریتی، نوآوری و خلاقیت دارد و چرا هر جا که ما می‌توانیم را باید کنار بگذاریم و تأکید کنیم که راه چاره فقط اتکا و اتصال به توان خارجی است، حالا غربی‌ها نیستند، برویم سراغ چینی‌ها.
مقام معظم رهبری به این باور سال‌هاست که رسیده و مکرر تأکید کرده‌اند که راه‌حل مشکل اقتصاد و حل معیشت مردم، اقتصاد مقاومتی است و اقتصاد مقاومتی هم مسیرش بر اتکا به توان داخلی و مردمی و خصوصی‌سازی اقتصاد است، اما چرا وقتی در صحنه عمل وارد می‌شویم، بخش‌ها این باور دچار تردید می‌شود و این تردید تبدیل به تحلیل می‌شود و به افکار عمومی منتقل می‌گردد.
اکنون با وجود اینکه شعار «جهش تولید با مشارکت مردم» به «تولید ایرانی» اشاره دارد و به مشارکت «مردم ایران» تأکید دارد و دادن آدرس غلط در برخی رسانه‌ها نمی‌تواند الزاماً تحقق این مهم را میسر کند، بلکه در مقابل فرمایشات رهبری است برای قبول این ادعا یکبار دیگر به این فراز سخنان مقام معظم رهبری توجه کنیم:
«به امکانات مشارکت مردم توجه شود که مردم در مسائل اقتصاد به معنای واقعی کلمه بیایند به عرصه. مردم یعنی توان مردم؛ توان مالی، توان فکری و ذهنی، توان ابتکاری؛ ابتکارات مردم وارد میدان شود. ما سود می‌بریم.»
