طرح‌های زیرساختی «آهن و فولاد ارفع» برای تحقق چشم انداز ۱۴۱۰

صنعت فولاد کشور در نظر داشت تا در چشم انداز 1404 با بهره برداری از طرح های مختلف به تولید 55  میلیون تن فولاد دست پیدا کند. در اختیار داشتن منابع سنگ آهن و منابع گازی در کنار نیروی کار متخصص از دلایل اصلی شکل گیری این هدف بود اما امروز هر سه بخش به نوعی به چالش جدی صنعت فولاد تبدیل شده اند.

حالا در آستانه تحقق این چشم انداز هرچند ظرفیت های نصب شده براساس هدف پیش بینی شده هستند اما بهره برداری از آن با چالش همراه است. در چنین شرایطی شرکت های بزرگ معدنی و فولادی به سراغ ترسیم چشم انداز جدیدی رفته اند و برنامه توسعه ای خود را در قالب چشم انداز 1410 ارائه کرده اند.

شاید این چشم انداز بسیار دقیق تر از چشم اندازهای غیر کارشناسی باشد که به فولادی ها تحمیل شد. بی شک امروز تولیدکنندگان فولاد یا شرکت های معدنی و صنعتی با علم به مشکلات به سراغ اجرای طرح های توسعه می روند و برای حل آنها چاره جویی می کنند. درنتیجه می توان این طور نتیجه گرفت که طرح های توسعه ای برای چشم انداز 1410  بسیار دقیق تر و کارشناسی تر از گذشته خواهد بود.

در این بین شرکت آهن و فولاد ارفع نیز به سراغ تدوین چشم اندازی برای افق 1410  خود رفته است تا با تحقق آن به یکی از بزرگترین مجتمع های معدنی و فولادی یکپارچه در کشور تبدیل شود.

برای یکپارچه شدن باید طرح هایی به صورت کوتاه مدت و میان مدت تعریف و با بررسی های کارشناسی به مرحبه اجرا برسد.

اما تنها تعریف طرح مهم نیست بلکه ، تامین سرمایه نیز از مهمترین موضوعاتی است که می تواند زمان بهره برداری را دست خوش تغییر کند. به همین دلیل این مجموعه باید در کنار اجرای طرح های توسعه ای برای 1410، از طرح هایی در کوتاه مدت جهت افزایش کمی و کیفی تولیدات خود استفاده کرده و میزان فروش خود را افزایش دهد.

برخی از طرح های توسعه ای در شرکت آهن و فولاد ارفع، طرح هایی هستند که در کوتاه مدت یعنی در سال جاری یا نهایت تا سال آینده به بهره برداری می رسند.

به هر حال این مجموعه برای تبدیل شدن به یک مجتمع یک پارچه باید چالش های خود رد حوزه حمل و نقل و انرژی را به موازات افزایش تولید، پیش ببرد.

پروژه های کوتاه و میان مدت آهن و فولاد ارفع

اتصال به شبکه ریلی از مهمترین پروژه هایی است به طور کامل تا سال آینده به بهره برداری می رسد. سرمایه گذاری طرح به 46,313 میلیون ریال برآورد شده بود  تا پایان خرداد سال جاری 43  درصد پیشرفت داشته است. بهره برداری از این طرح دسترسی به مواد اولیه و همچنین بازارهای هدف را از نظر زمانی کوتاه و هزینه های حمل و نقلی را کاهش می دهد.

اما پروژه دیگری که تا سال آینده به بهره برداری می رسد مربوط به تامین آب در این مجموعه است. "احداث تصفیه خانه آب صنعتی با ظرفیت 7000 متر کعب در شبانه روز در بهار سال آینده به بهره برداری می رسد. این طرح علاوه بر تامین نیاز آبی، منجر به کاهش آلایندگی های زیست محیطی می شود. درواقع این پروژه می تواند تا حدودی در راستای مسئولیت های اجتماعی باشد.

در این بین از مهمترین پروژه های این مجموعه باید به اجرای طرح نظارت کارگاهی طرح تولید و ذخیره سازی گاز طبیعی مایع )LNG)، اشاره داشت.

تامین گاز و کمبود آن در سه سال اخیر باعث شده تا تولید شرکت های فولادی تحت تاثیر قرار بگیرند.  سرمایه گذاری در این طرح بیش از 3000 میلیارد تومان بود و ظرفیت واحد مایع سازی به ظرفیت 100  تن در روز و همچنین احداث دو مخزن به ظرفیت هرکدام 30 هزار متر مکعب و تبخیر کننده LNG به ظرفیت  46  هزار متر مکعب در ساعت در دستور کار است. اصلی ترین اهداف برای اجرای این طرح  تداوم تولید آهن اسفنجی و شمش فولادی در ماه های سرد سال و جلوگیری از ضرر 90 میلیون یورویی در سال به علت قطع گاز و تعادل توزیع گاز در شبکه گاز استان یزد است.  

این پروژه اولین پروژه ذخیره سازی LNG کشور است که می تواند در بحث تامین انرژی این واحد مثمر ثمر باشد. این پروژه طبق زمان بندی اعلام شده تا پایان مهر 1404  به بهره برداری می رسد.

همچنین آهن و فولاد ارفع  احداث خطوط ریل راه آهن و احداث انبار 5000 متر مربعی شماره 2 را در برنامه های خود دارد که اولی در پایان 6  ماهه اول 1404  و دومی تا پایان سال جاری به بهره برداری می رسد.

افزایش سرعت توسعه با طرح های زیرساختی

نگاه به طرح های کوتاه و میان مدت آهن و فولاد ارفع نشان می دهد، این مجموعه در کنار طرح هایی در حوزه کمی و کیفی بیشتر در حوزه تامین زیرساخت هایی از جمله حمل و نقل متمرکز شده است و سرمایه گذاری کرده است.

چنین نگاهی می تواند توسعه پایدار را به همراه داشته باشد. بدون شک افزایش تولید و ایجاد سیستم یکپارچه نیازمند تامین پایدار مواد اولیه و انرژی است. به هر میزان مجموعه ای ظرفیت خطوط تولید خود را افزایش دهد اما در فصل زمستان گازی برای واحد آهن اسفنجی نداشته باشد نمی توان انتظار رشد بالایی در تولید و صادرات را متصور بود.

شرکت آهن و فولاد ارفع برای حل این چالش سعی بر آن داشته تا در گام اول برای تحقق چشم انداز 1410 خود به  سراغ تامین زیرساخت ها برود. از سویی دیگر باید برای ارتباط بیشتر با بازار و همچنین تامین به موقع مواد اولیه خود را به راه آهن سراسری برساند.

چنین نگاهی و اجرای پروژه هایی سرعت توسعه در این مجموعه را افزایش می دهد. درواقع توسعه ای اصولی در حال شکل گیری است که در نتیجه آهن این مجموعه می تواند قطب تولید یکپارچه در کشور شود.

در کنار طرح های یاد شده، آهن و فولاد ارفع باید تمرکز خود را بر بالادست و پایین دست نیز متمرکز کند. درواقع در چشم انداز 1410 باید سبد محصولاتی ارفع توسعه پیدا کرده و محصولاتی با ارزش افزوده بیشتر در دستور تولید قرار بگیرد.

رصد بازار برای توسعه فروش

اما در کنار موارد یاد شده از مهمترین موضوعاتی که در دستور کار این مجموعه برای تحقق برنامه 1410 قرار دارد، مسئله رصد بازار و بررسی اشتهای مشتریان است. بدون شک بازارهای جهانی با تغییر ذائقه به سمت فولاد هایی با ارزش افزوده بیشتر رفته اند و چندان تولید شمش نمی تواند سودآوری زیادی به همراه داشته باشد. اینکه چنین مجموعه ای خود را با تقاضای بازارهای داخلی و صادراتی همراه کند منجر به افزایش فروش نیز خواهد شد. در واقع ارفع باید تمامی فاکتورهای رسیدن به بهره وری بالا را امروز در سند چشم انداز خود لحاظ کرده و اجرای آنها را در اولویت بخش های مرتبط قرار دهد.

نگاه کارشناسی

در نهایت آن چیزی که منجر به توسعه این مجموعه و تحقق برنامه های آن برای چشم انداز 1410  می شود نگاهی کارشناسی و به روز است که بتواند برنامه هایی براساس نیاز روز را مطرح و بحران های پیش رو را مدیریت کند. گذر از بحران های ناشی از کمبود انرژی و رکورد شکنی ها در تولید وترسیم افق 1410 حاکی از وجود چنین نگاهی در تیم آهن و فولاد ارفع است.