نقش خیّرین در تقویت منابع قرضالحسنه بانک مهر ایران
در اقتصاد اسلامی، ابزارهایی برای دسترسی به اهداف مالی پیش‌بینی، و در روایات اسلامی، قرضالحسنه به‌عنوان راهکاری برای تأمین نیازهای افراد و همچنین، عامل رشد و شکوفایی اقتصادی، معرفی شده است. در منابع روایی، قرضالحسنه بر صدقه ترجیح دارد؛ چرا که در صدقه، پولی به صدقه دهنده باز نمی‌گردد؛ اما در قرضالحسنه، قرض‌گیرنده باید با تلاش و فعالیت اقتصادی، وام خود را بازگرداند؛ در نتیجه، انگیزه کار و تلاش در قرضالحسنه از بین نمی‌رود و همین کار و تلاش، چرخ اقتصاد را به حرکت وامی‌دارد.
به گزارش شمانیوز به نقل از روابط عمومی بانک قرض الحسنه مهر ایران، با وجود مزایای قرضالحسنه، باید دید چه عواملی خیّرین را به اعطای این قرض یا سپرده‌گذاری وجوه خود در بانک‌های قرضالحسنه، تشویق می‌کند؟ اولین مشوق سپرده‌گذارانی که وجوه خود را در قالب سپرده‌های قرضالحسنه در اختیار بانک‌ها قرار می‌دهند، انگیزه معنوی و اجر اخروی قرضالحسنه است. با این حال، مشوق‌های دیگری نیز وجود دارند که این انگیزه معنوی را تقویت می‌کنند.
جوایزی که کارساز نبودند
پیش از این، اعطای جوایز و قرعه‌کشی بین صاحبان حساب‌های قرضالحسنه، یکی از راه‌های رایج برای جذب این نوع سپرده‌ها بود، ولی عملاً در سال‌های اخیر، بر اساس آمارهای بانک مرکزی، مجموع منابع قرضالحسنه شبکه بانکی کشور نسبت به کل منابع، کمتر از ۱۰ درصد بوده است. البته درباره جوایز و قرعه‌کشی، شک و شبهه‌هایی هم مطرح بود؛ به‌طوری که برخی، افتتاح حساب قرضالحسنه به شرط شرکت در قرعه کشی را شبه‌ربوی می‌دانند. به همین دلیل، خیّرین نمی‌خواستند این اجر معنوی را با چنین شبهاتی، از دست دهند.
در چنین شرایطی، یک بانک تخصصی قرضالحسنه، چگونه می‌تواند منابع خود را افزایش دهد تا افراد کمتری در صف انتظار وام قرار گرفته و بانک بتواند به درخواست تعداد بیشتری از متقاضیان دریافت تسهیلات پاسخ دهد؟ در فعالیت‌های بانکی، جذب مشتری و منابع مالی وی اهمیت زیادی دارد و دو دسته از عوامل، بر جذب منابع تأثیر دارند.
دسته اول، عوامل برون‌سازمانی مانند شرایط اقتصاد کلان، نرخ تورم و نرخ سود سپرده‌های بانکی هستند که تعیین آن‌ها، خارج از اختیار بانک‌هاست. دسته دوم، عوامل درون‌سازمانی بانک‌هاست که رقابت بین بانک‌های مختلف را به وجود می‌آورد.
این در حالی است که یکی از بزرگترین دغدغه‌های بانک‌های قرضالحسنه، جذب منابع و سپرده‌های جدید است. این امر زمانی دشوارتر می‌شود که به یاد بیاوریم بانک قرضالحسنه از مهم‌ترین عامل جذب مشتری در بانکداری رایج، یعنی نرخ سود سپرده‌ها، استفاده نمی‌کند. پس وقتی از عوامل مؤثر بر جذب سپرده خیّرین در بانک‌های قرضالحسنه صحبت می‌کنیم، باید به عوامل دیگری غیر از نرخ سود، توجه کنیم.
سود، تنها دلیل افتتاح حساب نیست
قبل از هر چیز باید به‌خاطر داشته باشیم که قرضالحسنه، رفتاری ناشی از انگیزه‌های ایثار و نوع‌دوستی است و انگیزه‌های مادی، تأثیر چندانی بر آن ندارد. حال باید دید چه عواملی، این انگیزه‌های خیرخواهانه را از حالت بالقوه، به حالت بالفعل در می‌آوردند؟
بانک قرضالحسنه مهر ایران یکی از نمونه‌های موفق تبدیل انگیزه‌های معنوی، به کنش‌های مثبت اجتماعی است و توانسته در دوره ۱۲ ساله فعالیت خود، بیش از ۷ میلیون سپرده‌گذار را جذب کند و به‌تنهایی، حدود یک‌چهارم کل تسهیلات قرضالحسنه کشور را به متقاضیان اعطا کند؛ به‌طوری که تا کنون ۵ میلیون و ۸۰۰هزار نفر از تسهیلات این بانک استفاده کرده‌اند.
عوامل متعددی در رابطه با جذب منابع خیّرین در بانک قرضالحسنه مهر ایران وجود دارد، خیّرینی که با گذاشتن وجوه مازاد خود در اختیار این بانک، صف‌های انتظار وام قرضالحسنه را کوتاه‌تر و دامنه پوشش وام قرضالحسنه را گسترده‌تر می‌کنند.
اعتماد مردم به مهر ایران
اولین عاملی که موجب اقبال این قشر جامعه به بانک قرضالحسنه مهر ایران شده، عملکرد شفاف بانک و جلب اعتماد آن‌هاست. در حالی که طی سال‌های اخیر در مجموع نظام بانکی کشور، به‌طور میانگین تنها نیمی از منابع قرضالحسنه به محل قانونی و شرعی خود یعنی وام قرضالحسنه تخصیص داده شده، بیش از ۹۰ درصد منابع بانک قرضالحسنه مهر ایران در قالب وام قرضالحسنه به متقاضیان اعطا شده است. در نتیجه خیّرین اطمینان دارند که از انگیزه‌های معنوی‌شان سوءاستفاده نمی‌شود و بانک، فعالیتی بر خلاف میل و خواسته آن‌ها انجام نمی‌دهد، خواسته‌ای که در واقع همان خدمات‌رسانی به متقاضیان قرضالحسنه و تأمین مالی آن‌هاست.
اطلاع‌رسانی، کیفیت خدمات و کارکنان شایسته
دومین عامل را می‌توان در اطلاع‌رسانی و بازاریابی صحیح و هوشمندانه خدمات بانکی دانست. ممکن است بخشی از خیّرین به دلیل عدم اطلاع از خدمات بانکی مورد نظر خود، در بانک سپرده‌گذاری نکنند، اما بانک قرضالحسنه مهر ایران با اطلاع‌رسانی مناسب، به‌روزرسانی دائمی وب‌سایت و صفحات خود در فضای مجازی و همچنین تبلیغات محیطی توانسته در جذب منابع خیّرین، عملکرد موفقیت‌آمیزی داشته باشد.
سومین عامل را می‌توان در کیفیت ارائه خدمات دانست. بانک قرضالحسنه مهر ایران کوتاه‌ترین مسیر را برای تبدیل انگیزه‌های معنوی به تلاش‌های واقعی در اختیار خیّرین قرار داده است. به‌طوری که افتتاح حساب در این بانک، در کمترین زمان و با طی کمترین مسافت از منزل یا محل کار و به‌صورت آنلاین و غیرحضوری، امکان‌پذیر است.
چهارمین عامل، برخورد کارکنان با مشتریان است. کارکنان آموزش‌دیده، صبور و آگاه نسبت به خدمات بانک می‌توانند نقش قابل توجهی در جذب سپرده‌گذاران جدید ایفا کنند. رفتار کارکنان بانک، به‌عنوان اولین بازخوردی که مشتری از بانک می‌گیرد، می‌تواند در جذب یا عدم جذب او تأثیرگذار باشد. کارکنانی که با دقت به سؤالات مشتریان توجه کرده و پاسخ‌های دقیق و بدون ابهام را به آن‌ها ارائه می‌دهند، تأثیر مثبتی بر جذب منابع برای بانک و دستیابی به اهداف تعیین‌شده دارند. همان برخود اولیه، می‌تواند در تصمیم‌گیری مشتریان برای سپرده‌گذاری یا ترک بانک، دخیل باشد. اطلاع کامل از خدمات بانک، آشنایی با زبان بدن، حسن برخورد و اختصاص زمان کافی به مشتریان از ویژگی‌های مؤثر بر جذب سپرده‌گذاران جدید است.
علاوه بر مجموعه عوامل فوق، برخی نوآوریها می‌تواند به جذب منابع سپرده‌گذاران جدید و همچنین ترویج و توسعه سنت قرضالحسنه کمک کند که نمونه این نوآوریها در بانک قرضالحسنه مهر ایران، باشگاه خیّرین است.
باشگاه خیّرین مهر ایران، راهکاری برای تقویت انگیزه‌های معنوی
باشگاه خیّرین بانک قرضالحسنه مهر ایران برای برقراری ارتباط خیّرین با بانک راه‌اندازی شده و چهره‌های مردمی و بنگاه‌های اقتصادی، از اعضای آن هستند. چهره‌های شناخته شده در سطح جامعه، می‌توانند به‌عنوان الگویی برای ترویج و توسعه سنت قرضالحسنه فعالیت کنند. بنگاه‌ها اقتصادی نیز می‌توانند در راستای ایفای نقش در زمینه مسئولیت‌های اجتماعی خود، تفاهم‌نامه‌هایی را با بانک در دستورکار قرار دهند.
عضویت در باشگاه خیّرین، کمک می‌کند تا منابع این قشر از جامعه با راهکارهای بانک قرضالحسنه مهر ایران به‌صورت هدفمند، هدایت شود. به‌عنوان مثال، بانک قرضالحسنه مهر ایران بسته‌های خدمات بانکی و اعتباری ویژه خیّرین مانند پرداخت تسهیلات قرضالحسنه از محل گردش مالی حساب آن‌ها به افراد معرفی‌شده را در طرح‌های خود دارد.
