آمریکا نمی تواند جلوی داد و ستد ایران با همسایگانش را بگیرد

به گزارش خبرنگار شمانیوز به نفل از فارس : دبیر سابق شورای هماهنگی مناطق آزاد گفت: آمریکا نمی تواند جلوی داد و ستد ایران با افغانستان و پاکستان و ترکیه و ارمنستان و... را بگیرد و در سلطه ایالات متحده نیز نیست و ما باید این دریچه را می گشودیم؛ لذا برای هر کشور همسایه در پی ایجاد سر پل تجاری بودیم

اکبر ترکان دبیر سابق شورای هماهنگی مناطق آزاد در ارتباط زنده تلفنی با برنامه "حجره" رادیو گفت وگو اظهار کرد: «قبل از جنگ ایران و عراق، کویت قطب تجاری خلیج فارس بود و مردم این کشور را بعنوان بازاری خوب مثال می زدند. این کشور مرکز تجاری داشت ولی ابتدای جنگ کویت که در معرض درگیری بود، از رونق و قطب تجاری خارج شد.»

وی یادآور شد: «در آن زمان تصمیم گرفتند دبی را ایجاد کنند؛ در گذشته این کشور یک بلوار بود و لنج ها تخلیه و بارگیری کرده و بار خود را می فروختند و این نقطه تجاری تکیه گاه روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران شد.»

ترکان با بیان اینکه عربستان و کویت و بحرین از ظرفیت تجاری دبی استفاده نمی کنند، گفت: «دبی برای ما ایجاد شده و برای رشد، عده ای باید قطب روبروی این کشور را می کوبیدند و آنچنان قطب روبرو سرکوب شد که دبی به یک تکیه گاه تبدیل شود.»

وی ادامه داد: «جمهوری اسلامی سال ها متوجه این موضوع است و در حال حاضر در حال ظرفیت سازی در سواحل جنوبی خود است؛ ظرفیت سازی بندر امام، بوشهر و چابهار بدین منظور است که کلاهی بر سرمان نرود. چنانچه دیگران با پول ما بندرهای بزرگی شکل می دهند و مردم ما را در صف های زیاد ویزا تحقیر می کنند.»

ترکان افزود: «تا کنون مجلس نیز به میدان آمده و مرحله جدیدی برای ما ایجاد شده است.»

وی با بیان اینکه مناطق آزاد در ارتباط تجاری با همسایگان تا کنون نقش آفرین بوده، تصریح کرد: «اروند و قشم و کیش و چابهار در جنوب و بندر انزلی و ماکو و ارس در شمال فعال بودند که در دوره تحریم اول همه پی بردند آنجایی که می تواند قطب تبادلات باشد و ایالات متحده روی آن اشراف ندارد، همسایگان ایران هستند.»

ترکان ادامه داد: «امریکا نمی تواند جلوی داد و ستد ایران با افغانستان و پاکستان و ترکیه و ارمنستان و... را بگیرد و در سلطه ایالات متحده نیز نیست و ما باید این دریچه را می گشودیم؛ لذا برای هر کشور همسایه در پی ایجاد سر پل تجاری بودیم و بنده در این راستا لایحه ایجاد مناطق آزاد تجاری را ارائه دادم.»

وی اضافه کرد: «هم اینک برای عراق سه قطب تجاری تعریف کردیم که شامل اروند، بانه-مریوان و مهران است. همچنین برای گلستان و ترکمنستان منطقه آزاد جدیدی تعریف کردیم که قطب مبادلات تجاری جدید است؛ چون راه آهن ایجاد شده که بصورت مشترک ساخته شد، یکی از مهم ترین خطوط ریلی در شرق دریای خزر است.»

ترکان کمتر بودن صادرات نسبت به واردات در مناطق آزاد را حرفی اشتباه دانست و گفت: «در مناطق آزاد دو نوع واردات داریم که یکی وارد سرزمین اصلی می شود. این محصولات را گمرک ترخیص کرده و ربطی به مناطق آزاد ندارد چراکه برای فروش در منطقه آزاد نیست. اما کالایی که در مناطق آزاد به فروش می رسد 450 میلیون دلار در مجموع همه مناطق آزاد بوده است. بنابراین صادرات بیش از دو برابر واردات است و اگر کسی شک دارد بنده این آمار را با کارشناسی تقدیم می کنم.»

ترکان اضافه کرد: «صادرات 44 میلیارد دلاری غیر نفتی بخش اعظمی از میعانات گازی را به خود تخصیص می دهد و نمی توان تصور کرد 44 میلیارد کالای کشاورزی و صنعتی صادر می شود و بعد باید این آمار را با صادرات و مصنوعات مناطق آزاد مقایسه کرد!»

وی در خصوص سرمایه گذاری در مناطق آزاد اظهار کرد: «اگرچه بودجه های کلانی در اختیار نداشتیم که مثل مناطق دیگر کشورها سرمایه گذاری کنیم؛ اما اندک هم در این حوزه سرمایه گذاری صورت نگرفته است.»

ترکان در خصوص صادرات محصولات ایرانی به همسایگان گفت: «سبد مصرف مردم عراق نسبت به ایران نزدیک تر است. این مردم سبک زندگی نزدیک به ما دارند و لذا بازار صادراتی ایران هستند.»

*می خواهند با فنس کشی جلوی قاچاق را بگیرند!

محمدصادق جعفری دبیر مرکز مطالبه گری و گفتمان سازی بسیج دانشجویی با حضور در برنامه "حجره" به اهداف اصلی برای تشکیل مناطق آزاد در کشور اشاره کرد و گفت: «در این راستا با کلمات بسیار زیبایی روبرو می شویم که در صورت اجرا، باعث پیشرفت اقتصاد کشور خواهند بود.»

دبیر مرکز مطالبه گری و گفتمان سازی بسیج دانشجویی در عین حال گفت: «بنده از جنس جنبش دانشجویی هستم و لذا می خواهم از مباحث فلسفی و کتابی دور شده و به مردم و کف جامعه نزدیک شوم.»

جعفری با بیان این مطلب افزود: «با نگاهی به آمار می بینیم متاسفانه طی 25 سال تشکیل مناطق آزاد در کشور عملا هیچ کدام از اهداف اصلی محقق نشده است؛ سهم این مناطق در صادرات کمتر از دو درصد و در جذب سرمایه خارجی حدود 5 درصد است.»

وی با اشاره به سهم ناچیز مناطق آزاد در اشتغال زایی کشور گفت: «دو و نیم میلیارد دلار صرف تامین زیر ساخت مناطق آزاد شده است؛ اما سوال اینجاست تا امروز چه کاری برای زیر ساخت ها شده تا حداقل وسعت مناطق آزاد حفره ای برای قاچاق پدیدار نکند!»

جعفری خاطرنشان کرد: «آقایان چه توجیهی دارند که 500 هزار هکتار زمین در منطقه آزاد ماکو در نظر گرفتند؟ بعد ادعا می کنند که فنس می کشند و جلوی قاچاق را می گیرند. این حرف بسیار خنده دار است.»

*شورای نگهبان هنوز افزایش تعداد مناطق آزاد را تایید نکرده است

فروزان زیادلو کارشناس مناطق آزاد در پاسخ به این سوال که آیا شورای نگهبان احداث مناطق آزاد جدید را تایید می کند یا خیر گفت: «توسعه مناطق آزاد یعنی 8 گذرگاه جدید در حاشیه کشور و نقاط مرزی ایجاد شود که مبنی بر دو بینش است؛ یکی از این بینش ها که آقای ترکان طرفدار آن بودند این بود که به علت روابط همسایگی با سایر کشورها، موقعیتی خاص در دنیا داریم و لذا امکان دستیابی به بازار های همسایگی بالایی داریم و لذا برای توسعه صادرات باید روی این بازار ها تکیه کنیم.»

وی بینش دوم را اینگونه تشریح کرد: «دومین نظریه می گفت به لحاظ آمایشی تا کنون برنامه ریزی برای توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور [پیش نرفته] و همچنان کارها را از مرکز آغاز کردند و لذا حلقه های انتخابی بعنوان مناطق مرزی رشد نیافته بود.»

زیادلو با اشاره به اینکه شهرهای اصلی عمدتا در مناطق اول هستند، ادامه داد: «می خواستند بر اساس این تفکر توسعه را از انتها شروع کرده و به مرکز بیایند تا حلقه آمایشی کامل شود.»

وی ادامه داد: «تفکری مخالف نیز وجود داشت که می گفت مناطق آزاد به علت محدودیت کشورها، کارایی و بهره وری لازم را نداشتند؛ لذا باید هم و غم را صرف مناطق آزاد موجود کنیم تا به رشد قابل توجهی در اقتصاد ملی برسیم.»

زیادلو پیوند با شبکه ارزش بین المللی، سکوی صادرات و جلب منابع خارجی را از الزامات توسعه مناطق آزاد کنونی دانست و افزود: «تفکر اولیه پیش رفت و امروز ماندیم و کش و قوس های قانونی برای توسعه مناطق آزاد که هنوز در شوراس نگهبان نیز مصوب و تایید نشده است.»

وی به برنامه "حجره" گفت: «مناطق آزاد به گونه ای باید گسترش یابد که با منابع همخوان باشد؛ لذا برنامه ریزی نمی تواند در صورت کمیابی منابع گسترش یابد.»

زیادلو اضافه کرد: «در این راستا حد مطلوب باید پاسخگوی نیازها و احتیاجات و بر اساس منابع قابل دسترس باشد؛ بنده از نظر تفکر برنامه ریزی اقتصادی این مسئله را عرض می کنم.»