اتصال 95 درصد روستاهای کشور به شبکه ملی اطلاعات تا پایان‌ سال

به گزارش شمانیوز به نقل از روابط عمومی شرکت مخابرات ایران، در خصوص توسعه اینترنت روستایی و دسترسی به شبکه ملی اطلاعات با «مهرداد ترابیان» مجری طرح ارتباطات روستایی وزارت ارتباطات به گفت‌و‌گو نشسته‌ایم که می‌خوانید.

با چه هدفی دولت دسترسی به اینترتت و شبکه ملی اطلاعات را در روستاها فراهم کرده است؟

طبق برنامه ششم توسعه کشور و در راستای اجرای عدالت اجتماعی دولت موظف است دسترسی‌ها و امکاناتی را که در شهرها وجود دارد در اختیار مردم روستاها نیز قرار دهد تا بتوانند از طریق شبکه ملی اطلاعات خدمات (الکترونیک، آموزش، سلامت، کشاورزی، بهداشت و...) دریافت کنند بنابراین در همین راستا وزارت ارتباطات نیز مکلف شده است که دسترسی به اینترنت را برای 80 درصد جمعیت روستایی کشور که عمدتاً روستاهای بالای 20 خانوار هستند، فراهم کند.

چه تعداد از روستاها هم‌اکنون از بستر اینترنت برخوردار هستند؟

در حال حاضر 40 هزار روستای بالای 20 خانوار در کشور وجود دارد. پیش از این تنها 32 درصد روستاها از اینترنت برخوردار بودند ولی از ابتدای دولت دوازدهم به دستور ویژه وزیر ارتباطات پیاده‌سازی اتصال روستاها به اینترنت و شبکه ملی اطلاعات با تغییر روش‌ها در دستور کار قرارگرفت و تنها در مدت سه سال میزان دسترسی روستاها به 87‌‌درصد رسید. البته از آنجایی که پوشش رادیویی است، روستاهای زیر 20 خانوار هم که در نزدیکی این روستاها قرار دارند از دسترسی به اینترنت و شبکه ملی اطلاعات برخوردار شده‌اند بنابراین آمار بیش از این است.

دولت یازدهم و دوازدهم چقدر در توسعه اینترنت روستایی و دسترسی به شبکه ملی اطلاعات نقش داشته است؟

با 20 سال سابقه کار در وزارت ارتباطات به‌جرأت می‌گویم که هیچ دولتی به اندازه دولت‌های یازدهم و دوازدهم به توسعه ارتباطات روستایی توجه نداشته است. به‌طوری که فقط در 6 ماهه نخست دولت‌های دوازدهم بادستور ویژه وزیر ارتباطات تمام شهرهای کشور به نسل‌های 3 و 4 متصل شدند و سپس عزم در وزارتخانه جزم شد که این تکنولوژی به روستاها نیز برده شود و به‌همین علت در مدت سه سال پهنای باند که تنها در 32 درصد از روستاها اجرا شده بود به 87 درصد رسید و این یعنی برگ زرینی در این دولت.

آیا دولت به‌صورت مستقیم در این حوزه ورود کرده و در حال رساندن اینترنت به روستاها است؟

دولت تصدیگری نمی‌کند و تنها با سرمایه‌گذاری‌ای که انجام می‌دهد برای رساندن اینترنت به روستاها از بخش خصوصی یعنی اپراتورهای اول و دوم کمک گرفته است. مانند تمام دنیا برای بخش خصوصی سرمایه‌گذاری در روستاها به‌دلیل نداشتن بازگشت سرمایه سودی ندارد بنابراین این بخش در اجرا به کمک دولت آمده است. از آنجایی که اپراتورها پوشش اینترنتی شهرها و روستاهای بالای 2 هزار جمعیت را انجام می‌دهند از سوی دیگر میانگین فاصله روستاها از شهرها 15 کیلومتر است. بنابراین دولت با سرمایه‌گذاری که انجام می‌دهد اپراتورها سایت‌های خود را افزایش می‌دهند تا سرمایه‌گذاری نیز بهینه شود. البته اپراتورها نیز کار را به‌صورت پیمانکاری به دیگر بخش‌های خصوصی واگذار می‌کنند و به این صورت میلیاردها تومان اعتباری که به سمت توسعه اینترنت روستایی سرازیر شده در 31 استان پخش می‌شود و پیمانکاران محلی در ساخت دکل، نصب تجهیزات، برق‌رسانی و جاده‌سازی و... حضور پیدا می‌کنند و همین امر موجب شده تا اشتغالزایی خوبی نیزدر این حوزه در روستاها ایجاد شود.

تاکنون چه میزان منابع برای توسعه اینترنت روستایی از سوی دولت هزینه شده است؟

با گذشت سه سال یعنی از سال‌های 96 تا 98 بیش از هزار میلیارد تومان از منابع دولتی صرف توسعه ارتباطات در روستاهای زیر 2 هزار نفر جمعیت شده است. بخش خصوصی (اپراتورها) نیز در روستاهایی که بیش از 2 هزار نفر جمعیت دارند، بیش از دوبرابر همین مبلغ را هزینه کرده‌اند.

دولت چگونه از وضعیت ارتباطی روستاها مطلع می‌شود؟

دولت سامانه‌ای به‌نام «دیار» را راه‌اندازی کرده است که در این سامانه اطلاعات روستاها در حوزه وضعیت ارتباطات تلفن همراه و ثابت، دسترسی به اینترنت و شبکه ملی اطلاعات به‌صورت دو سال یکبار پایش می‌شود بنابراین روستاهایی که هنوز از ارتباطات برخوردار نیستند در برنامه توسعه قرار گرفته و با تأمین منابع مالی از سوی دولت برای اجرا به اپراتورها ارجاع می‌شود.

در حال حاضر چند درصد از روستاها به اینترنت و شبکه ملی اطلاعات دسترسی پیدا نکرده‌اند؟

هدفگذاری برنامه ششم توسعه اتصال 80 درصد روستاها به اینترنت و دسترسی به شبکه ملی اطلاعات بود ولی با اقدام ویژه در مدت دو سال این رقم به 87 درصد رسیده است بنابراین ما از برنامه ششم توسعه جلو هستیم ولی با این حال حدود 13 درصد از روستاها هنوز به اینترنت و پهنای باند و شبکه ملی اطلاعات متصل نشده‌اند و قرار است تا پایان سال روستاهای باقی مانده نیز از اینترنت برخوردار شوند و میزان توسعه ارتباطات روستایی به 95 درصد برسد.

در کدام استان‌ها برای راه‌اندازی اینترنت روستایی باید سرمایه‌گذاری بیشتری صورت بگیرد؟

عمده روستاهای کشور در حد نرمال به اینترنت و شبکه ملی اطلاعات دسترسی دارند اما استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان و خوزستان دارای روستاهای بسیار گسترده و پراکنده هستند و حداقل فاصله بین آنها 50 کیلومتر است از این‌رو نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتری برای دسترسی به اینترنت دارند. دو استان سیستان و بلوچستان و کرمان بیش از 10 هزار روستا دارند و از این تعداد 5 هزار روستا بالای 20 خانوار هستند به همین دلیل برای رساندن اینترنت به یک روستای کم جمعیت باید فقط 50 کیلومتر فیبر نوری و دیگر تجهیزات را راه‌اندازی کنیم. دولت با برنامه ویژه‌ای که دارد با بیش از 50 درصد ظرفیت مالی، سرمایه‌گذاری در این استان‌ها را آغاز کرده به طوری که در حال اجرای 500 کیلومتر فیبرنوری در استان سیستان و بلوچستان و 300 کیلومتر فیبر نوری در استان کرمان هستیم و امیدواریم که تا پایان امسال این تعهد را نیز انجام دهیم.

به هزینه بر بودن سرمایه‌گذاری در روستاها در سه استان اشاره کردید. برای توسعه اینترنت در این مناطق چه نهادهایی می‌توانند کمک کنند؟

برای برقراری ارتباطات در این مناطق فقط نیاز به دستگاه انتقال، فیبر نوری و... نیست چون در این مناطق جاده دسترسی، برق در ارتفاعات روستاها برای نصب تجهیزات وجود ندارد و وزارت ارتباطات روی کمک وزارت نیرو و راه به‌دلیل محدودیت در منابع مالی هم نمی‌تواند حساب کند به همین دلیل نهادهای دیگری که در روستاها فعال هستند، می‌توانند به کمک وزارت ارتباطات بیایند تا هر چه سریعتر بتوانیم روستاهای بسیار دور دست را نیز از دسترسی به شبکه ملی اطلاعات بهره‌مند کنیم.

در دوران شیوع کرونا وجود اینترنت و دسترسی به شبکه ملی اطلاعات در خدمات‌رسانی به روستاها چقدر نقش داشت؟

شیوع کرونا بخوبی ثابت کرد که دولت ابزارهای جامعی برای کل کشور حتی روستاها فراهم کرده است به همین دلیل در این دوران روستاها نیز با دسترسی به اینترنت و شبکه ملی اطلاعات از ارتباطات، آموزش از راه دور، سلامت از راه دور، بانکداری الکترونیک و... برخوردار شدند. با اینکه با خانه ماندن مردم مصرف دیتا در کشور افزایش ناگهانی داشت ولی کمتر دچار مشکل

شدیم و این نشان می‌دهد وزارت ارتباطات در دولت‌های یازدهم و دوازدهم به قدر کافی ظرفیت شبکه را ارتقا داده و در تمام کشور در زمینه دسترسی به اینترنت و شبکه ملی اطلاعات با سرمایه‌گذاری انجام شده بدرستی ظرفیت‌سازی کرده است.

آزاد‌سازی فرکانس‌های 700 و 800 مگاهرتز چقدر می‌تواند در توسعه اینترنت روستاها مؤثر واقع شود؟

هرچه فرکانس پایین‌تر باشد تعداد سایت‌هایی که اپراتورها باید برای پوشش اینترنت اختصاص دهند، کاهش می‌یابد بنابراین فرکانس 700 و 800 مگاهرتز اگر برای پوشش و ضریب نفوذ در شهرها ضروری باشد در روستاها و جاده‌ها حیاتی است. هدف وزارت ارتباطات از آزادسازی این فرکانس‌ها کمک به مردم است تا از منابع ملی خود که بدون استفاده مانده بهره ببرند و روستاها و جاده‌ها همان جایی است که به‌صورت حیاتی به آنها نیاز دارند. در حال حاضر ما از فرکانس‌های 1800، 2100 و 2600 برای ارتباطات دیتا استفاده می‌کنیم که فرکانس‌های بالایی هستند از این‌رو نیاز است تعداد سایت بالاتری با منابع دولت راه‌اندازی شود که با استفاده از این فرکانس‌ها به منابع کمتری برای توسعه نیاز است.

ورود اینترنت به روستاها و دسترسی به شبکه ملی اطلاعات چقدر توانسته است عدالت اجتماعی را گسترش داده و شکاف دیجیتالی را کاهش دهد؟

با رفتن اینترنت به روستاها و دسترسی به شبکه ملی اطلاعات دیگر مردم روستا، فرقی با شهری‌ها در دسترسی به امکانات ندارند اکنون آنها می‌توانند با بستری که فراهم شده به خدمات الکترونیک، بانکداری الکترونیک، آموزش از راه دور، سلامت و بهداشت الکترونیک و... دست یابند. هم‌اکنون آموزش از راه دور برای روستاییان فراهم است. 124 هزار شبکه بهداشت به شبکه ملی اطلاعات متصل هستند.

در روستاهای دور افتاده دستگاه ATM وجود دارد و امکان پرداخت انواع قبوض و دریافت یارانه و... روستایی بدون سفر به شهر مهیا است. روستایی می‌تواند از طریق بستر اینترنت از طریق فروشگاه‌های اینترنتی محصول خود را با قطع دست واسطه‌ها بفروشد و حتی صادر کند. یا از طریق بومگردی خانه روستایی خود را اجاره دهد و این یعنی اشتغالزایی. آنها حتی بدون مراجعه به شهر از فروشگاه‌های اینترنتی خرید می‌کنند. و... به‌عنوان مثال همین مردم روستای کلپورگان استان سیستان و بلوچستان صنایع دستی ویژه خود یعنی سفال خود را از طریق بستر اینترنت فروخته و حتی صادر می‌کنند. گردشگری در روستای «درک» افزایش یافته و... این یعنی عدالت اجتماعی و کاهش شکاف دیجیتالی و حتی مهاجرت معکوس./