پاسخ ایران درباره توافق چه بوده است؟ | گیر توافق با آمریکا کجاست

علی آبشناس- خبرنگار شمانیوز، با اعلام در دسترس بودن توافق ایران و آمریکا و ارسال نامه ایران به نماینده اتحادیه اروپا در پاسخ به پیشنهاد جدید اروپا برای حصول توافق، بسیاری از رسانه‌ها به نقل از منابع «آگاه!!» اقدام به گمانه‌زنی‌هایی کرده اند که بعضی از متن‌ها به مباحثی خارج از قضایای مذاکراتی و در مواردی به صورت فضایی خبر و تحلیل آورده شده است. اما آن چه که در همه این متن‌ها و گزارشات به طور کلی و مشخص دیده می‌شود، ارزیابی مثبت و موافقت طرفین برای دسترسی به توافق در آینده نزدیک است.

سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری گفت: پیشرفت های جدی در مذاکرات وین را شاهد بودیم، بخشی از انتظارات ما در مذاکرات تامین شد.

ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امورخارجه در نشست خبری مشترک با خبرنگاران با اشاره به روند مذاکرات و خواسته‌های طرفین، اظهار داشت:  در روندی قرار داریم که گفت‌وگوهای تیم مذاکره کننده برای رفع تحریم‌های ایران است.گفت و گوهای سنگین و قابل پیشرفتی داشتیم و پیشرفت‌های نسبی داشتیم و حرکت رو به جلو بوده است.

در عین حال برخی منابع غربی با ادعای رؤیت متن پیش‌نویس به انتشار جزئیاتی از مفاد مناقشه‌برانگیز آن پرداخته‌اند که صحت و سقم این اطلاعات احتمالاً تا زمان اعلام رسمی توافق احتمالی، مورد تردید باقی خواهد ماند. این گزارش‌ها مدعی اند که متن پیشنهادی اروپا شامل ارائه امتیازات تعدیل شده‌ای به ایران در مورد هر دو موضوع یاد شده (تحریم‌ها علیه سپاه و پرونده PMD) است.

مارک فیتزپاتریک دیپلمات سابق آمریکایی و عضو ارشد موسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک که بین سال‌های ۱۹۷۹ تا ۲۰۰۵ در وزارت خارجه آمریکا در مقاله ای با عنوان «احیای برجام ممکن است دوباره شاهد مصالحه بین دانش گذشته و حال باشد»، نوشته است: نقاط اختلافی برای شروع دوباره توافق هسته ای ایران عبارت است از “تقاضای ایران از آژانس بین المللی انرژی اتمی برای پایان دادن به تحقیقات خود در مورد ذرات اورانیوم [ادعایی] یافت شده در سه سایت در سال ۲۰۱۹”.

در این یادداشت آمده است: توافق هسته‌ای ایران، پس از ماه‌ها بن‌بست و نزدیکی با مرگ،  فرصت جدیدی برای احیای مجدد دارد. در ۸ آگوست، اتحادیه اروپا که در ۱۶ ماه گذشته به عنوان میانجی بین ایران و ایالات متحده در مذاکرات برای احیای برجام عمل کرده است، آنچه را که متن نهایی یک بسته مصالحه نامید ارائه کرد که امیدوار است خواسته‌ها همه طرف‌ها را به بهترین وجه ممکن برآورده کند.

نویسنده مدعی است، آنچه ماه‌ها به عنوان مانع اصلی مذاکرات تلقی می‌شد، کنار رفت و ظاهراً ایران پذیرفته است که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (سپاه پاسداران انقلاب اسلامی) از فهرست سازمان‌های تروریستی خارجی آمریکا حذف نشود، در عوض موافقت کرده است که این موضوع را برای بحث بعدی به تعویق بیندازد.

به نوشته فیتزپاتریک، نقطه گیر باقیمانده مربوط به درخواست ایران از آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA) است که تحقیقات خود را در مورد ذرات اورانیومی که آژانس [مدعی است] در سه سایت در سال ۲۰۱۹ پیدا کرده است، پایان دهد. همانطور که توسط وال استریت ژورنال گزارش شده، آخرین متن اتحادیه اروپا تضمین می‌کند که اگر ایران در فاصله امضا تا اجرای توافق به سوالات پاسخ قانع‌کننده دهد، ایالات متحده و سایر طرف‌های توافق از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌خواهند که تحقیقات خود را به پایان برساند.

این بند احتمالاً همان چیزی است که محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره کننده ایران، در گفتگو با المانیتور اشاره کرد که ایران امتیازات کلیدی را به دست آورده است.

بنابر ادعای فیتزپاتریک، نقطه گیر باقیمانده مربوط به درخواست ایران از آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA) است که تحقیقات خود را در مورد ذرات اورانیومی که آژانس [مدعی است] در سه سایت در سال 2019 پیدا کرده است، پایان دهد. اگر ایران بتواند ثابت کند که اورانیومی که قبلا گزارش نشده بود اکنون تحت پادمان آژانس بین المللی انرژی اتمی است، ماموریت اصلی آژانس انجام خواهد شد. 

برخی دیگر در یادداشت‌های مجازی با چند کلمه و جمله مشکل اصلی را در زمانبر بودن اجرای کامل تعهدات و برخی گام به گام دانستن اجرای لغو تحریم ها همزمان با اعتبارسنجی و تضامین مربوطه اعلام کرده اند.

کانال تلگرامی چند ثانیه به نقل از استفانی لیختنشاتین خبرنگار پولتیکو نوشت: پاسخ ایران توسط اتحادیه اروپا دریافت شد. یک منبع می گوید: هیچ چیز بسیار تحریک برانگیز در آن وجود ندارد. ظاهراً چیزی در مورد بحث پادمان در پاسخ ایران وجود ندارد؛ بیشتر بر تحریم ها و تضمین ها متمرکز است.

موضوع مطرح شده از طرف فیتزپاتریک اگر صحت داشته باشد، باید گفت همان چرخه تکراری توافق ۲۰۱۵ و بهانه خروج از برجام توسط آمریکایی هاست. به هر حال باید منتظر ماند تا زمان اعلام رسمی از طرف مذاکره‌کنندگان تا درستی این کلام و مطالب مربوط به این گمانه‌زنی‌ها را متوجه شد.