زوال عقل چیست ؟ | علائم و درمان زوال عقل

زوال عقل، دمانس یا خِرَدسودگی در پزشکی و روان‌پزشکی، اختلال مزمن و گاهی حاد فرایندهای روانی و زوال عصبی پیشرونده بوده که با تغییر شخصیت و موقعیت‌ناشناسی و اختلال در حافظه و داوری و اندیشه همراه است. زوال عقل اصطلاحی گسترده است که به زوال عملکرد شناختی اشاره دارد. شامل مشکلات تفکر، یادآوری، یادگیری، قضاوت، استدلال و زبان است. بهتر است که در زمان مناسب نسبت به درمان زوال عقل اقدام کنید.

علائم زوال عقل

علائم زوال عقل، بسته به علت آن متفاوت است ولی علائم و نشانه‌های رایج آن عبارتند از:

تغییرات شناختی

• از دست دادن حافظه، که معمولا همسر فرد یا شخص دیگری متوجه آن می‌شود
• مشکل در برقراری ارتباط یا یافتن واژه‌های مناسب
• مشکل در توانایی‌های بصری و فضایی، برای مثال گم کردن راه خود در زمان رانندگی
• مشکل در استدلال و حل مسئله
• مشکل در انجام وظایف پیچیده
• مشکل در برنامه‎‌ریزی و سازمان‌دهی
• مشکل در هماهنگی و عملکردهای حرکتی
• گیجی و عدم تمرکز

تغییرات روانشناختی

• تغییرات شخصیتی
• افسردگی
• اضطراب
• رفتار نامناسب
• پارانویا (بدگمانی)
• آشفتگی و تشویش
• توهم

چه زمانی باید به پزشک مغز و اعصاب مراجعه کرد؟

اگر شما یا یکی از عزیزانتان مشکلات حافظه یا دیگر علائم زوال عقل را دارید، به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. برخی از بیماری‌های قابل درمان می‌توانند باعث علائم زوال عقل شوند، بنابراین مهم است که علت اصلی زوال عقل را مشخص کنید.

علل زوال عقل

زوال عقل به سبب آسیب یا از بین رفتن سلول‌های عصبی و ارتباطات آن‌ها در مغز ایجاد می‌شود. بسته به ناحیه‌ای از مغز که تحت تاثیر آسیب قرار گرفته، زوال عقل می‌تواند افراد را به طرز متفاوتی تحت تاثیر قرار داده و علائم متفاوتی را باعث شود.

انواع زوال عقل اغلب بر اساس اشتراکات آن‌ها مانند پروتئین‌های رسوب کرده در مغز یا بخشی از مغز که تحت تاثیر قرار گرفته، گروه‌بندی می‌شوند. برخی از بیماری‌ها شبیه به زوال عقل هستند، مانند بیماری‌هایی که به علت حساسیت به داروها یا کمبود ویتامین ایجاد می‌شوند و این بیماری‌ها ممکن است با درمان بهبود یابند.

پیشگیری از زوال عقل

هیچ راه مطمئنی برای پیشگیری از زوال عقل وجود ندارد، ولی اقداماتی وجود دارد که انجام آن‌ها می‌تواند به شما کمک کند. تحقیقات بیشتری لازم است ولی انجام موارد زیر می‌تواند برای شما سودمند باشد:

• ذهن خود را فعال نگه دارید. فعالیت‌های تحریک‌کننده‌ی ذهن از قبیل مطالعه، حل معما و انجام بازی‌های مرتبط با واژگان و پرورش حافظه می‎‌تواند شروع زوال عقل را به تعویق بیاندازد و اثرات آن را کاهش دهد.
• از نظر فیزیکی و اجتماعی فعال باشید. فعالیت فیزیکی و تعامل اجتماعی ممکن است شروع زوال عقل را به تاخیر بیاندازد و علائم آن را کاهش دهد. تحرک بیشتری داشته باشید و 150 دقیقه در هفته ورزش کنید.
• سیگار را ترک کنید. برخی مطالعات نشان داده است که سیگار کشیدن در میانسالی و سنین بالاتر می‌تواند ریسک ابتلا به زوال عقل و بیماری‌های قلبی عروقی را افزایش دهد. ترک سیگار ممکن است ریسک ابتلا را کاهش دهد و سلامت شما را بهبود بخشد.
• ویتامین کافی مصرف کنید. برخی تحقیقات پیشنهاد می‌کنند که افرادی که کمبود ویتامین D دارند، احتمال بیشتری دارد که به بیماری آلزایمر و دیگر انواع زوال عقل دچار شوند. شما می‌توانید ویتامین D را از طریق غذاهای خاص، مکمل‌ها و قرار گرفتن در معرض نور خورشید به دست آورید.