آیت‌الله ایمانی: سعدی شخصیتی عمل‌گرا بوده است
نماینده ولی فقیه در فارس و امام جمعه شیراز، معتقد است که سعدی یک شخصیت عمل‌گرا بوده که در آثارش این رویکرد را ترویج و بر آمیختگی علم و عمل تاکید می‌کند و همین فلسفه عملگرایانه، او و آثارش را مانا و پایا کرده است.
نماینده ولی فقیه در فارس و امام جمعه شیراز، معتقد است که سعدی یک شخصیت عمل‌گرا بوده که در آثارش این رویکرد را ترویج و بر آمیختگی علم و عمل تاکید می‌کند و همین فلسفه عملگرایانه، او و آثارش را مانا و پایا کرده است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)منطقه فارس، آیت‌الله اسدالله ایمانی شامگاه چهارشنبه اول اردیبهشت در مراسم یادروز سعدی و با تصریح این‌که شاعری تنها خصیصه سعدی نیست، گفت: سعدی که روزگار جوانی را به جهانگردی گذرانده و از هر خوانی خوشه‌ای برچیده در کار جهان چنان آب دیده و سرد و گرم چشیده است که هدیه دوستان را انبانی از پند و اندرز قرار دهد.
وی افزود: این ارمغان او که هنوز هم پس از گذشت سال‌ها شیرین‌کننده کام دوست‌داران است تنها نه از سر سخنوری و سخن‌دانی که حاصل تجربه‌اندوزی مردی عمل‌گرا است که به جای عزلت‌نشینی و خلوت‌گزینی حضور در میدان را برگزیده است.
ایمانی با اشاره به نام‌گذاری امسال، از سوی مقام معظم رهبری به‌عنوان اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل، توجه به این وجهه از اندیشه سعدی در این سال را ضروری دانست و گفت: عمل‌گرایی در اندیشه و زندگی سعدی امری است که او را از عصر خود جدا کرده و به شخصیتی تاریخ‌ساز بدل می‌کند، در حالی که اندیشه در عصر سعدی متأثر از حمله مغول در نوعی افیون جامعه‌گریزی و اندیشه‌ستیزی فرو رفته است و امواج عرفان عزلت‌گزین و گوشه‌گیر حیات فکری و عملی جامعه ایرانی را در نوردیده است، سعدی رویکردی عمل‌گرا برمی‌گزیند و بر همگان نهیب می‌زند که ایها الناس جهان جای تن‌آسایی نیست.
امام جمعه شیراز ادامه داد: این اندیشه راهبردی است که او همواره در خلال پند و اندرزهایش پیش می‌کشد و متذکر می‌شود و بدین سان راهی متفاوت را پیش‌روی افراد می‌نهد.
به گفته وی، سعدی در مقابل اندیشه‌گریزی عرفانی درس و مدرسه را جهت خدمت به خلق طرح می‌کند، بنابراین ضمن تقبیح اهل خانقاهی که خدمت به خلق را به فراموشی سپرده‌اند صاحبدلان را بیرون از خانقاه می‌جوید اما او دانش را با کوشش و علم را با عمل می‌خواهد و هرگز مروج خردگرایی و فلسفه‌دانی صرف نیست.
ایمانی با بیان این‌که از نگاه سعدی، کسب معرفت در فقدان منشی کنش‌گرانه و آگاهی به ظرایف دینی و حقایق علمی بدون پیگیری، عملی و اقدامی کاربردی بی‌فایده و بی‌ثمر است، افزود: او که عالم بی‌عمل را چون زنبور بی‌عسل می‌داند بر آن است که بار درخت علم ندانم به جز عمل، با علم اگر عمل نکنی شاخ بی بری.
او خاطرنشان کرد: تذکر سعدی به اهالی درس و مدرسه، پیوند علم و عمل است و علم را باید در راستای خدمت به خلق به کار گرفت و از آن ابزاری برای بهبود حیات انسانی ساخت گرچه در این راه خطرها بسیار است و احتمال خطا بسیار اما هراس از اشتباه نباید موجب بی‌عملی و سکون شود.
ایمانی با بیان این‌که سعدی تنها به اهل علم توجه نداشته بلکه به مردم عامی نیز توصیه‌هایی دارد، گفت: سعدی ضمن فراخوان مردم به کار و کوشش، زندگی فقیرانه همراه با تلاش را برتر از خدمت‌گذاری ذلیلانه می‌داند.
وی در عین‌حال گفت: باید توجه داشت که بر سیاق سنت نبوی و علوی، رویکرد عملگرایانه سعدی راهبرد هوای نفسانی و تمنیات دنیوی نیست. حاصلی اگر هست محل مصرف آن معبد معبود است و حمایت از مخلوق.
ایمانی یادآور شد: این اندیشه با رویکرد توسعه‌گرای دنیاطلب جهان غرب متفاوت است و هرگز نباید با آن خلط گردد، در اینجا هدف علم و عمل، انباشت سرمایه نیست.
امام جمعه شیراز ادامه داد: در تلقی مادی‌گرای غربی تلاش و کوشش امری پسندیده است و تولید علم، رویکردی عمل‌گرا دارد و با اهدافی کاربردی حمایت می‌شود، اما هدف و انگیزه اصلی کار و تلاش چیزی جز توسعه مادی و افزایش رفاه دنیوی به واسطه کسب سود و انباشت سرمایه نیست. زراندوزی نه امری قبیح که هدف نهایی کنش‌گرای عملگرای غربی است و اندیشه خردگرایی او نیز در همین راستا قرار دارد.
وی اضافه کرد: در این رویکرد فعالیت اقتصادی یک سره جدا از اندیشه اخلاقی انسانی است و تفکیک حوزه‌های عمل از اندیشه‌های ناب الهی انسانی از پیش کاملاً روشن است، به همین دلیل بخل و طمع، اصول اساسی و محوری در تاریخ ظهور سرمایه‌داری غربی‌اند.
وی گفت: گذار از اقتصاد به اخلاق، فاقد توجیه نظری است و به همین سبب خارج از منطق جاری در نظام سرمایه‌داری است، اما تلقی سعدی به کلیت رویکرد باورهای دینی است و به چنین تفکیکی قائل نیست و امر اقتصادی در پیوند نزدیک با امر اخلاقی تعریف می‌کند و در این تلقی زراندوزی و انباشت سرمایه مذموم است.
امام جمعه شیراز با بیان این‌که سعدی رویکردی عمل‌گرا را ترویج می‌کند که علم را با عمل بیامیزد و در عین حال از بخل و طمع نیز بپرهیزد، گفت: پیشنهاد سعدی هم از این رو جالب است که زندگی او آیینه تمام‌نمای آن است و زندگی پرفراز و نشیب او و سفرهای گسترده‌اش در سرزمین‌های اسلامی، نمونه‌ای از تلاش عمل‌گرانه اوست. تلاش‌هایی که در روزگار میان‌سالی به دو مجموعه گران‌سنگ گلستان و بوستان می‌انجامد.
نماینده ولی فقیه در فارس، با تصریح این‌که سعدی بر اساس این تجربیات نوعی از فلسفه عملگرایانه را پیش می‌نهد که با وجود فراز و نشیب تاریخ کماکان باقی و الهام‌بخش است، افزود: این‌که اندیشه سعدی قریب ۸۰۰ سال قابلیت شنیده شدن را دارد حال که از بسیاری از اندرزگویان و نویسندگان فارسی‌گو چیزی نمانده است، شاهدی بر نتیجه‌بخش بودن پیشنهاد اوست و اگر این استدلال پذیرفتنی و تجربه او مقبول باشد، هنوز نیز می‌توان پیام او را جدی گرفت و به کار بست.
انتهای پیام
