ویروس کرونا از چه زمانی وارد ایران شد؟

به گزارش شمانیوز و به نقل از باشگاه خبرنگاران: علی اکبر حقدوست رئیس کمیته اپیدمیولوژی ستاد ملی مقابله با کرونا در نشست خبری با خبرنگاران اظهار کرد:‌ کرونا به تازگی به جامعه بشری وارد شده و اطلاعات ما بسیار کم است و برای اینکه بتوانیم رفتار ویروس و ایمنی بشر در مقابل این ویروس را پیش‌بینی کنیم نیاز به گذشت زمان است.

او ادامه داد: با اطلاعات مختصر کنونی، انتظار همه مردم و مسئولان این است که پیش‌بینی‌های قابل قبول ارائه شود. مداخلات صرفا نباید از طرف دولت اعمال شود،  همین که مردم آگاه باشند و رعایت کنند کافی است، دست ندادن به اندازه زیادی انتشار را کم می‌کند و هر هفته مداخلات جدیدی به بسته مداخلات ما اضافه می‌شود و در کنترل بیماری نقش دارد.

کاهش ۳۰درصد تماس ها با تعطیلی مدارس و دانشگاه ها

حقدوست گفت: براساس مدل‌سازی‌ها به نظر می‌رسد بتوانیم در اردیبهشت ماه به یک کنترل نسبی و نه مطلق کرونا برسیم. امیدوارم اتفاقات عجیبی نیفتند و سفرهای مختصر نوروزی که اتفاق افتاده، تاثیر عجیبی نگذارد و بتوانیم روند پیش‌بینی شده را داشته باشیم. تعطیل کردن مدارس و دانشگاه‌ها اقدام جدی است. مدارس و دانشگاه‌ها از کانون‌های تجمع هستند و حداقل ۳۰ درصد از تماس‌های موثر را کاسته‌اند.

چرخش ویروس کرونا از اوایل بهمن در ایران

رئیس کمیته اپیدمیولوژی ستاد ملی مقابله با کرونا بیان کرد: براساس مستندات ما، احتمالا از اوایل بهمن ماه ویروس بسیار آرام و بی‌سرو صدا در چند شهر کشور در حال گردش بوده است و موارد اول بی‌علامت بوده‌اند که سیستم ما نتوانسته مثل خیلی از کشورهای دنیا شناسایی کند. اگرچه سیستم ما چند هفته در تشخیص تاخیر داشته اما نسبت به خیلی از کشورهای منطقه با حساسیت بیشتر اقدام کرده است.

او در پاسخ به این سوال که  در چه مرحله‌ای از روند شیوع بیماری شیوع هستیم و  به ۷۰ درصد درگیری خواهیم رسید؟ گفت: با توجه به دانش کنونی ما، پاسخ به این سوالات خیلی سخت است. لذا تمام پاسخ‌ها احتمالی است. اپیدمی ما از یک زمان ثابت شروع نشده است. بعضی از شهرها زودتر و بعضی دیرتر آلوده شدند. اینکه بگوییم الان در کدام نقطه از اپیدمی هستیم، سخت است.

سطح پایین اپیدمی کرونا در نیمه جنوبی و غرب کشور

حقدوست ادامه داد: به نظر می‌رسد شهرهایی که در ابتدا آلوده شدند، برای این فصل شاید روی قله باشند. مگر اتفاق عجیبی بیفتد و رفتارها تغییر کند. انتظار پیک جدید در این شهرها را نداریم و فصل انتقال آینده ما ممکن است شرایط متفاوت باشد. شهرهای نیمه جنوبی و غرب کشور خوشبختانه در سطح پایین اپیدمی هستند و تا الان هیچ قله سنگینی نداشتند. لذا آماده ایجاد انتقال محلی هستند. مگر با کنترل‌ها سعی کنیم مانور دهیم و خدا بخواهد با گرم شدن هوا، میزان سرایت در فصل تابستان پایین بیاید و از موج اول عبور کنیم.

رئیس کمیته اپیدمیولوژی ستاد ملی مقابله با کرونا درباره گردش ویروس کرونا در هوا اظهار کرد: از موارد استثنا باید صرف نظر کنیم. اینکه استثناء در جایی از طریق هوا منتقل شده است، دلیل بر این نیست که مسیر انتقال بیماری از طریق هواست. انتقال هوایی مسیر مهمی برای انتقال نیست لذا در عین حال که باید با وسواس برخورد کنیم، اما نباید به وادی وسواس بیمار گونه بیفتیم.

تاثیر تعطیلی مدارس و دانشگاه ها بر شیوع کرونا

او درباره تصمیم برای بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها گفت: این  بحث چند بعدی است و بعد علمی و اجرایی و مسائل دیگر تاثیر گذار هستند. از نظر علمی زمانی می‌توانیم در مورد بازگشایی مدارس صحبت کنیم که دو دوره تکثیر در آن منطقه روند کاهنده باشد. پس زمان بازگشایی در شهرهای مختلف یکسان نیست. نکته بعدی تفاوت بین دانشگاه و مدارس است. به نظر می‌رسد دانشگاه‌ها به غیر از اینکه محل تجمع هستند، دانشجویان از شهرهای مختلف می آیند و خوابگاه هم دارند شرایط باید سخت‌گیرانه‌تر باشد تا مدارس. نکته دیگر فضای اجتماعی است. اگر والدین و دانش آموزان مضطرب باشند، حتی اگر مدرسه باز باشد، مشارکت خانواده‌ها برای فرستادن به مدرسه کم می‌شود.

حقدوست در پاسخ به سوال خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان درباره تاثیر تعطیلی ادارات بر شیوع بیماری کرونا گفت: فعال کردن زنجیره تولید به شکل کامل است و اگر زنجیره تولید آسیب ببیند تاثیر منفی آن را در زندگی مردم خواهیم دید و دورکاری و شرایط فعالیت ایمن به صورت حضوری نیز در روند کاری ادارات تاثیر دارد.

سناریوی وزارت بهداشت برای آزمون های پزشکی

معاون آموزشی وزارت بهداشت در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان درباره برگزاری آزمون های وزارت بهداشت اظهار کرد: چندین سناریو برای آزمون ها ترسیم کرده ایم تا در چند هفته آینده تحصیلی را فراهم کنیم و باید توجه داشت وضعیت عادی نیست و استاندارها را تغییر دهیم و قبول کنیم آموزش مجازی را رکن اصلی ببنیم و آزمون های جامع را تا حد امکان تغییر دهیم.

رئیس کمیته اپیدمیولوژی ستاد ملی مقابله با کرونا درباره احتمال ابتلای مجدد به بیماری کرونا در بهبودیافتگان گفت: در خصوص ابتلای مجدد مستندات علمی تایید کننده این موضوع نیست. این ویروس در این مدت موارد معدودی را در سطح دنیا اعلام کردند که دوباره عفونت گرفتند. بعضی از این موارد که در دسترس بودند، از نظر توالی ژن‌ها مشخص شده که ویروس عفونت اول و دوم بسیار شدید بوده است و احتمالا فعالیت مجدد ویروس در بدن آنها بوده تا اینکه ابتلای جدید داشته باشند. ادله قوی وجود ندارد که عفونت مجدد در این بیماری خیلی مهم است. به صورت کلی اگر هم عفونت مجدد در طول زمان اتفاق بیفتد، قطعا نسبت به عفونت اولیه خفیف‌تر است.

اپیدمی کرونا دیرتر از همه کشور در تهران به پایان می رسد

او با اشاره به زمان پیک بیماری در تهران بیان کرد: هر چقدر شهر بزرگتر و رفت وآمدها بیشتر باشد مدت اپیدمی طولانی‌تر است. اپیدمی مثل آتش گرفتن یک منزل است.اگر یک کلبه کوچک را با منزل بزرگ مقایسه کنید، کلبه کوچک سریع شعله‌ور شده و خاموش می‌شود. اما منزل بزرگ، آتش به اتاق‌ها تسری پیدا می‌کند و طول مدت بیشتر است. در تهران هم به دلیل جمعیت زیاد، رفت‌وآمدهای زیادی که از کل کشور دارد، انتظار داریم که زودتر از همه شروع شود و دیرتر از همه به انتها برسد. اینکه در تهران به پیک رسیده باشد، بعید است. امیدوارم پیک تیز نباشد و قله‌ای تخت باشد که مدیریت کنیم.

رئیس کمیته اپیدمیولوژی ستاد ملی مقابله با کرونا درباره تاثیر ایزولاسیون بر کنترل بیماری بیان کرد: در مورد ایزولاسیون در مدل‌سازی ما شاید با بعضی مدل‌سازی‌ها متفاوت باشد. منظور ما این است که متوسط ایزولاسیون هر نفر چند درصد است. ممکن است برخی از عزیزان بسیار وسواس گونه در حد قرنطینه در منزل محبوس باشند و ایزولاسیون ۱۰۰ درصد ایجاد کرده و بعضی افراد هیچ تغییر رفتاری ایجاد نکرده باشند.

حقدوست بیان کرد: اگر میانگین ایزولاسیون به ۴۰ درصد برسد، انتظار ما بر این است که بتوانیم با سرعت بیشتری به فاز کنترل برسیم. اگر در محیط‌هایی مثل خانه سالمندان و خوابگاه و زندان رعایت نکنیم، میزان انتقال ویروس خیلی زیاد می‌شود.

او در پاسخ به سوال اینکه وضعیت ابتلا چقدر با پیش‌بینی های اپیدمیلوژیکی تفاوت دارد؟ گفت: معمولا اگر رفتار خاصی ایجاد شده باشد، ۱۰ تا ۱۵ روز بعد متوجه آن می‌شویم. از آنجا که احتمالا ممکن است بعضی از عزیزان چند روز قبل از عید مسافرت را شروع کرده باشند باید اثرات آن را در آمار ببینیم. افزایش تعداد مواردی که روزانه اعلام می‌شود به معنی افزایش تعداد موارد نیست و این افزایش موارد نه تنها من را نگران نمی‌کند حتی خوشحال هم می‌شوم که می‌توانیم بیماران را در مراحل ابتدایی و قبل از اینکه به سایرین منتقل کنند، شناسایی کنیم.

حقدوست بیان کرد:  این ویروس هیچ نقطه‌ای از جهان را ایمن نخواهد گذاشت. در تمام جزایر و روستاهای جهان نفوذ خواهد یافت اما سرعت آن متفاوت است که سرعت انتشار به ارتباطات مردم و حساسیت سیستم برای شناسایی موارد ارتباط دارد. آب‌و هوا نیز تاثیر زیادی می‌گذارد.

او در پاسخ به این سوال که فاصله گذاری اجتماعی تا چه اندازه در قطع زنجیره کرونا تاثیر گذار بوده است، گفت: بهتر است از واژه فاصله گذاری اجتماعی استفاده نکنیم و از فاصله گذاری فیزیکی استفاده کنیم چرا که باید همدلی اجتماعی را بالا ببریم نه فاصله گذاری اجتماعی. بیش از نیمی از جامعه ما پیام را گرفته است و در این زمینه همراهی می‌کند. همین باعث شده است که از اعداد بسیار بالا در خصوص بستری و مرگ به اعداد پایین‌تری برسیم. اگر بتوانیم توصیه‌ها را به زندگی روزمره مردم برسانیم و کاهش تماس فیزیکی در منزل را هم اجرا کنیم، موفق‌تر خواهیم بود.

تاثیر انواع ماسک در پیشگیری از کرونا

حقدوست درباره تاثیر ماسک‌های موجود در بازار در پیشگیری از کرونا گفت: ماسک یک اثر حمایتی و پیشگیری دارد و یک اثر روانی دارد و گاهی افراد احساس می‌کنند اگر ماسکی را استفاده نکنند بیشتر در معرض خطر هستند. از نظر علمی، ضرورت ندارد همه در همه جا ماسک بزنند مگر اینکه اضطراب آنها را بگیرد. ما غیر از اپیدمی ویروس، اپیدمی شایعات و اخبار ناگوار در جامعه را هم باید در نظر بگیریم. اپیدمی‌ اضطراب را باید رسانه‌ها مدیریت کنند.

رئیس کمیته اپیدمیولوژی ستاد ملی مقابله با کرونا ادامه داد:‌ ماسک‌های بازار با دو هدف تولید می‌شوند. هدف اول اینکه فرد آلوده دیگران را آلوده نکند و دوم اینکه افراد سالم آلوده نشوند. عمده ماسک‌ها در بازار نقشی در آلوده شدن ما ندارند و تاثیر آنها کم است. اگر در معرض آلودگی قرار گیرید ممکن است قوی‌ترین ماسک را هم بزنید اما آلوده شوید. پس از نظر آلوده شدن این ماسک‌ها خیلی کمک کننده نیست. مگر ماسک های N95 که استاندارد لازم را دارد  اما در مورد آلوده شدن این مسئله عکس است.

او با اشاره به نقش آموزش در کنترل شیوع کرونا اظهار کرد: وقتی پیامی را می‌دهیم، باید گوش شنوا وجود داشته باشد. صرف بیان به تغییر رفتار منجر نمی‌شود. در جامعه گاهی اوقات بیش از حد در مورد کرونا پیام می‌فرستیم. امروز در مورد کرونا به اندازه کافی اطلاع‌رسانی شده و می‌شود. اینکه دستکش‌های نایلونی هیچ اثری ندارند، درست نیست  اما به هر حال فردی که در بیمارستان کار می‌کند باید ابزار ایمن‌تری استفاده کند.

ویروس کرونا همراه همیشگی مردم جهان

حقدوست گفت:  این بیماری نه تنها تا آخر تابستان که در سال‌های آینده با ما و کل جهان با ماست. اپیدمی اگر خدا بخواهد موج اول آن زودتر از تابستان کنترل می‌شود. خیلی از بیماری‌ها در حال حاضر اندمیک هستند. مثلا تب کریمه کنگو از بین نرفته اما به صورت اندمیک هر از چند گاهی چند کیس را مبتلا خواهد کرد و باید کنترل شود. امیدوارم که زودتر از آخر تابستان به مرحله اندمیک بیماری برسیم. البته رفتار آن در پاییز و زمستان سال آینده قابل پیش‌بینی نیست و باید دید در نیمکره جنوبی چه رفتاری را از خود نشان می‌دهد.

او بیان کرد:  ایران جامعه فهیمی است و تلاش ما باید این باشد که این فهم و شعور اجتماعی را بالا ببریم. این اپیدمی یک پدیده و آزمایش جدید برای کل دنیا بود و سیستم مدیریتی کل دنیا در این چالش نمره خوبی نگرفته است. ما باید بعد از کرونا، نظام سلامت را مرور کنیم. خیلی از رهبران دنیا مجبور شدند صحبت‌های خود را مکررا تغییر دهند. این نشان می‌دهد که دانش ما خیلی ضعیف است. این اختلاف نظرها، ناگزیر بوده است. بیماری جدی است و مسئولین سلامت و غیرسلامت کشور متوجه شدند که این با آنفلوانزا متفاوت است و ابزار کنترلی و درمان نداریم و لذا تنها راه کنترل آن تغییر سبک زندگی است.

حقدوست گفت: این بیماری یک روز و دو روز نیست. باید خود را برای دوی ماراتن آماده کنیم و نه دوی صد متر. این بیماری در ماه‌های آینده هم خواهد بود اما شدت آن کم خواهد شد و ابزارهایی مثل دارو و واکسن هم به کمک ما خواهد آمد.

چرا از همه افراد مشکوک تست گرفته نمی شود؟

رئیس کمیته اپیدمیولوژی ستاد ملی مقابله با کرونا در پاسخ به این سوال باشگاه خبرنگاران جوان  که رئیس سازمان جهانی بهداشت بر تست تاکید دارد و چرا از همه افراد مشکوک و خانواده اطرافیان تست گرفته نمی شود؟ گفت: تست یکی از حلقه‌ها و ابزارهای کنترلی است. این حلقه به تنهایی خیلی معجزه‌آسا نخواهد بود. اگر ما تست بگیریم اما قبل و بعد آن معلوم نباشد، فرد مثبت باشد اما شرایط ایزولاسیون فراهم نباشد، بود و نبود تست تاثیر زیادی نمی‌گذارد. تست محدودیت‌های زیادی دارد. هم مثبت کاذب دارد و هم منفی. تستی که الان رایج است، ممکن است الان منفی و چند ساعت بعد مثبت شود. پس یک تست منفی نمی‌تواند خیال ما را راحت کند که فرد سالم است. حتی جواب مثبت به این معنا نیست که فرد آلوده کننده است. چون معمولا حتی اگر فرد بعد از ابتلا و بهبود، ترشح کند، ویروس آلوده کننده نخواهد بود.

او تاکید کرد:‌ تست هم گران است و هم شرایط گرفتن نمونه و آزمایش آن در تمام دنیا محدود است. ما میزان تست‌ها را به سرعت بالا بردیم اما ظرفیت آن محدود است و ما نمی‌توانیم و صلاح نیست از همه تست بگیریم و در هیچ جای دنیا این گونه عمل نکردند که براساس افزایش تست‌ها، بیماری را کنترل کنند. اگر واقعا توصیه‌ها را رعایت کنیم، نیازی به تست نیست. تست مهم است، برنامه‌ریزی شده است که در داخل بیمارستان و سرپایی از آن استفاده شود اما معجزه نمی‌کند.