آرشیوهای جهان نیازمند اقدامات فوری بین المللی در مورد کپی رایت هستند

از سال 2010، شورای جهانی آرشیو(ICA)  در سازمان جهانی مالکیت معنوی(WIPO)  در تلاش است تا بهترین قوانین کپی‌رایت را برای پشتیبانی از مأموریت آرشیوها توسعه دهد. قوانین ملی کپی‌رایت، تعیین کننده اصلی توانایی آرشیوها در انجام مأموریت خود است، اما قوانین کپی‌رایت از یک کشور به کشور دیگر متفاوت است. بسیاری از کشورها قوانین لازم برای تهیه نسخه‌های پشتیبان و ذخیره محتوای دیجیتالی شده در ابر را ندارند یا ضرورت آن را حس نمی‌کنند.

در سراسر جهان، ما با شواهد روشنی از تغییرات آب و هوایی-  نظیر افزایش سطح آب دریاها، طوفان‌ها و آتش‌سوزی- مواجه هستیم که مجموعه‌های غیر قابل جایگزین را در معرض خطر قرار می‌دهد. اکنون باید به طریقی عمل کنیم تا آرشیوها در هر کشوری بتوانند میراثی را که در معرض خطر قرار دارند، بدون نقض کپی‌رایت، حفظ کنند. نامه زیر از WIPO خواسته است که برای نجات میراث فرهنگی ما بدون درنگ اقدام کند.

روز جهانی مالکیت معنوی - 26 آوریل 2020

اقلیم، میراث فرهنگی و مالکیت معنوی

به مناسبت روز جهانی مالکیت معنوی 2020، ما سازمان‌های امضا کننده، از سازمان جهانی مالکیت معنوی (WIPO) می‌خواهیم که برای کمک به حفظ میراث فرهنگی اقدامات فوری و اورژانسی به عمل آورد.

میراث فرهنگی جهان به خاطر اثرات مخرب تغییرات آب و هوایی در معرض خطر است. کتابخانه‌ها، آرشیوها، موزه‌ها، سایت‌ها و سایر مؤسسات میراث فرهنگی در سطح جهان، عواقب سنگین ناشی از حوادثی همچون آتش‌سوزی، سیل و سایر بلایای مربوط به تغییرات آب و هوایی را متحمل می‌شوند. وارد شدن خسارت یا ناپدید شدن هرگونه میراث فرهنگی، به میراث همه ملل آسیب و خدشه وارد می‌کند. لذا در راستای اهداف توسعه پایدار 13 و 11.4 نیاز به اقدام فوری می‌باشد.

سازمان جهانی مالکیت معنوی، نهاد جهانی که قوانین بین‌المللی کپی‌رایت را تنظیم می‌کند، وظیفه مضاعفی به‌منظور اطمینان از حفاظت مجموعه‌های مهم و منحصر به‌فرد در کتابخانه‌ها، آرشیوها و موزه‌هایی که با تهدید واقعی تغییرات آب و هوا روبرو هستند، را به عهده دارد.

همانطور که قبلاً در توصیه 2015 یونسکو در مورد حفظ و دسترسی به میراث مستند، از جمله به شکل دیجیتالی، به رسمیت شناخته شده است، دیجیتالی نمودن و ذخیره‌سازی در ابر از جمله مؤثرترین راه‌های محافظت از میراث ما است. اما دیجیتال‌سازی نیاز به تهیه نسخه کپی دارد، و بسیاری از قوانین کپی‌رایت ملی نیز اجازه حفظ دیجیتالی برای مواد دارای حق مؤلف را نمی‌دهند. در حقیقت، بیش از یک چهارم کشورهای عضوWIPO اجازه نگهداری حتی برای نسخه کپی چاپی هم ندارند.

علاوه بر این، قوانین متناقض کپی‌رایت و فقدان امکانات شفاف برای وارد و صادر نمودن آثار از مرزها غالباً مانع از همکاری مؤسسات میراث فرهنگی در کشورهای مختلف می‌شود. همکاری‌های برون مرزی باعث می‌شود که نسخه‌های دیجیتالی شده در مکان‌های مختلفی ذخیره شده و در نتیجه به‌طور مؤثری خطر از بین رفتن آن‌ها کاهش یابد، همچنین به کاهش هزینه‌ها و جلوگیری از تهیه کپی اضافی کمک می‌کند. این مسئله به خصوص به کشورهای کمتر توسعه یافته، که منابع کمتری دارند، کمک می‌کند.

با این وجود، علیرغم منافع عمومی واضح، بدون قوانین کپی‌رایت مناسب، مؤسسات میراثی برای نگهداری نسخه کپی، موظف به أخذ مجوزهای لازم و پرداخت وجوه مربوط به آن هستند که اغلب باید از منابع مالی عمومی هزینه گردد. مؤسسات میراث فرهنگی نیاز فوری به ابزار قانونی بین‌المللی با قوانین مشخص دارند که به آن‌ها اجازه نگهداری مجموعه‌ها را از جمله در خارج از مرزها بدهد. تنها WIPO وظیفه تعیین این استاندارد جهانی را دارد و فقط WIPOمی‌تواند مشکلات فرامرزی را حل کند.

اکنون ما باید کار مؤسسات میراث فرهنگی را در دستیابی به مأموریت اصلی خویش که در جهت منافع عمومی است تسهیل نماییم و برای کاهش خسارات فرهنگی ناشی از تغییرات اقلیمی، اقدام کنیم. اکنون باید برای پاسداری از میراث خود عمل کنیم.