فشار چشم بالا و بیماری هایی که می تواند به دنبال داشته باشد

اغلب مردم در دوران زندگی خود با مشکلات چشمی مواجه می‌شوند. برخی از مشکلات در اثر کار زیاد، خستگی، استرس و ... ایجاد می‌شوند که به راحتی و با کمی استراحت، رفع می‌گردند. اما اختلالات جدی‌تری نیز وجود دارند که باید تحت نظر یک متخصص درمان شوند تا مشکلی را برای فرد ایجاد نکنند. در این بخش در مورد اختلالات و بیماری‌های چشمی مانند فشارچشم، آب مروارید و آب سیاه صحبت کرده و اطلاعاتی در مورد هریک از آن‌ها در اختیارتان قرار می‌دهیم.

فشار چشم

فشار چشم در واقع فشار مایع زلالیه داخل چشم است که یک میزان مشخص و نرمالی دارد. زلالیه مایعی است که در پشت قرنیه چشم تولید می‌شود و از طریق سوراخ مردمک به بخش قدامی جریان پیدا می‌کند. این مایع در نهایت از طریق کانال‌هایی که دور قرنیه وجود دارد، خارج می‌شود. در صورتی که راه این کانال‌ها به هر دلیلی مسدود شود، مایع جلوی چشم افزایش یافته و باعث فشار بر روی اعصاب و سلول‌های چشمی می‌گردد. فشار چشم پایین اغلب به دلیل نشت مایع زلالیه اتفاق می‌افتد که اگر به زیر 5 میلی‌متر جیوه برسد، بیماری‌ها و اختلالاتی چون  تورم قرنیه، آب مروارید  و آسیب‌دیدگی ماکولا را به دنبال دارد.

اندازه طبیعی مایع زلالیه بین 10 تا 20 میلی‌متر جیوه است. در صورتی که این اندازه به 21 میلی‌متر جیوه برسد، فشار چشم اتفاق می‎افتد. افزایش فشار چشم باعث آسیب به اجزای داخلی چشم شده و در نهایت مشکلات و اختلالات بسیار جدی را برای بیمار ایجاد می‌کند که مهم‌ترین آن‌ها گلوکوم یا آب سیاه می‌باشد. افزایش فشار مایع زلالیه دلایل متعددی دارد که از میان آن‌ها می‌توان به افزایش سن، آسیب‌دیدگی چشم، مصرف داروهای استروئیدی و بیماری‌های چشمی مانند قوز قرنیه، سندرم افتادگی پیگمنت، آب سیاه و ... اشاره کرد. علاوه بر این، عوامل ژنتیکی، سابقه خانوادگی، مصرف الکل و کافئین، بلند کردن اجسام سنگین، جراحی چشم و بیماری دیابت نیز از دیگر دلایل افزایش فشار چشم هستند که باید مورد توجه قرار گیرند.

فشار چشم معمولا هیچ علامتی ندارد و با معاینات دوره‌ای توسط چشم‌پزشک تشخیص داده می‌شود. چشم‌پزشک برای تشخیص فشار بالای چشم از روش‌های مختلفی استفاده می‌کند که شامل اپلاناسیون نوتومتری، پنوماتونومتری، ریبوند تونومتری، تونومتری پف هوا، آزمون کونیوسکوپی، معاینه افتالموسکوپی، آزمون پاکی‌متری و پریمتری می‌باشد. فشار چشم بالا به تنهایی بیماری محسوب نمی‌شود، اما با افزایش سن خطر ابتلا به برخی بیماری‌ها و اختلالات چشمی را به دنبال دارد. از این رو، فرد باید همواره تحت نظر پزشک یوده و فشار چشم خود را به صورت دوره‌ای بررسی نماید تا در صورت نیاز و تشخیص پزشک مورد درمان قرار گیرد. تجویز و جراحی با لیزر از جمله راهکارهای  درمان فشار چشم می‌باشد که با توجه به صلاح‌دید پزشک برای بیمار انجام می‌شود.

آب مروارید

 آب مروارید یکی از رایج‌ترین بیماری‌های چشمی است که در اثر کدر شدن عدسی چشم ایجاد می‌شود. کدر شدن عدسی مانع از عبور نور از آن شده و بینایی فرد را مختل می‌سازد. این مشکل ممکن است در هر سنی ایجاد شود، اما اغلب افراد بالای 45 سال را درگیر می‌کند. از جمله علائم بیماری آب مروارید می‌توان به تاری دید، دشواری دید در شب، حساسیت به نور، سفید شدن مردمک، دیدن هاله در اطراف چراغ، تغییرات مکرر در شماره عینک یا لنز و محو شدن یا زرد شدن رنگ‌ها اشاره کرد.  این  بیماری در مراحل اولیه نیاز به درمان خاصی ندارد، اما اگر اختلال در بینایی فعالیت‌های روزانه فرد را تحت تاثیر قرار دهد، باید مورد جراحی قرار گیرد. 

آب مروارید به سه نوع آب مروارید هسته‌ای، کورتیکال و کپسول خلفی تقسیم می‌شود که هرکدام از آن‌ها ویژگی‌های خاص خود را دارند و  بر روی بخش مشخصی از عدسی تاثیر می‌گذارند. آب‌مروارید مادرزادی نیز نوع دیگری از آب مروارید است که از هنگام تولد یا سه ماه پس از آن در کودک بروز پیدا می‌کند. در اغلب موارد آب مروارید به علت کهولت سن اتفاق می‌افتد، اما دلایل دیگری نیز دارد که از بین آن‌ها می‌توان به  اختلالات ژنتیکی، مصرف طولانی مدت داروهای استروئید و بیماری دیابت، اشاره کرد. علاوه بر این، مواردی چون سیگار کشیدن، اشعه فرابنفش خورشید، جراحی قبلی چشم، فشار خون بالا و  مصرف بیش از اندازه الکل نیز باعث افزایش احتمال ابتلا به آب مروارید می‌گردد.

 آب سیاه

آب سیاه یا گلوکوم، از دیگر بیماری‌های مربوط به چشم می‌باشد که به عصب بینایی آسیب رسانده و در نهایت باعث نابینایی بیمار می‌گردد. این بیماری علامت مشخصی ندارد، اما در طی چند سال باعث کاهش دید بیمار می‌شود. میزان بینایی که در اثر آب سیاه از دست می‌رود، دیگر قابل بازگشت نیست. از این رو، تشخیص هرچه زودتر این بیماری، مانع از پیشرفت آب سیاه شده و به کاهش نابینایی بیمار کمک می‌کند

آب سیاه در اثر افزایش مایع زلالیه ایجاد می‌شود. افزایش این مایع باعث فشار بر روی اعصاب و سلول‌های داخل چشم شده و به آن‌ها آسیب وارد می‌کند. با توجه به این مسئله پزشک نیز معمولا از تجویز داروهای چشمی جهت کنترل فشار داخل چشم و درمان بیماری استفاده می‌کند. برخی از داروهای تجویز شده به تولید کمتر مایع زلالیه و برخی دیگر به تخلیه بیشتر این مایع کمک می‌کنند و از این طریق باعث کاهش فشار چشم می‌شوند. لیزر و عمل جراحی نیز راهکارهای درمانی دیگر هستند که در مراحل بعدی به بیمار پیشنهاد می‌شوند.

در این بخش در مورد فشار چشم صحبت کردیم و اطلاعاتی در مورد دو بیماری آب سیاه و آب مروارید در اختیارتان قرار دادیم. با توجه این که این اختلالات علامت خاصی ندارند، پیشنهاد می‌شود به صورت دوره‌ای به چشم‌پزشک مراجعه نمایید تا مورد معاینه قرار گیرید. در این صورت این فرصت را دارید که در  مراحل اولیه بیماری متوجه آن شده و از پیشرفت آن جلوگیری کنید.