دولت روحانی با "مسکن" چه کرد؟

هنوز دولت یازدهم 6 ماهه نشده بود که بحث مسکن امید مطرح شد. بعدا از به روزرسانی طرح جامع مسکن سخن به میان آمد و از دل آن طرح مسکن های اجتماعی و حمایتی، در فضای عمومی جامعه مطرح شد. بعضا اعداد و ارقامی در مورد هر طرح فهرست می شد اما خبری از اجرا نبود. تا این که نهایتا تمام این طرح ها در انتظار تامین اعتبار متوقف شد. بعد از مدتی بحث احیای نظام پس انداز مطرح شد و مهمترین سازوکار آن یعنی صندوق پس انداز یکم در سال 94 افتتاح شد. در حالی که سه سال گذشته و طرح های پیشین روی کاغذ مانده است حالا از یک طرح مسکنی دیگر رونمایی شده است. روز دوشنبه 4 تیر 95 بود که موضوع ساخت انبوه مسکن در بافت های فرسوده مطرح شد. متاسفانه مثل طرح های قبلی هنوز اعداد و ارقام دقیقی اعلام نشده. معلوم نیست چه مقدار منابع برای این طرح نیاز است و این منابع از کجا تامین خواهد شد. با توجه به رکود مسکن و آثار آن بر اقتصاد کلان کشور بیم آن می رود که یک سال دیگر از وقت باقیمانده دولت هم به طراحی این طرح جدید بگذرد و کارنامه دولت یازدهم در بخش مسکن، سرشار از طرح های خوب و خالی از اجرا بسته شود. در ادامه مروری می کنیم بر این کارنامه تاکنون.  نگاه علمی دولت یازدهم به بخش مسکن روی کاغذ قبل از آن که وارد جزئیات طرح های اعلامی شویم باید کلیت نگاه وزارت راه دولت جدید به بخش مسکن را شرح دهیم. خوشبختانه این وزارتخانه با احیا و بازنویسی طرح جامع مسکن یک نقطه مثبت در کارنامه خود ثبت کرد. ویژگی مثبت نگاه دولت یازدهم به تامین مسکن مردم، در تقسیم اقشار درآمدی و طراحی بسته های مجزا برای هر گروه درآمدی متناسب با شرایط هرکدام از آنهاست، موضوعی که متاسفانه در مسکن مهر رعایت نشد. طبق طراحی هایی که این وزارتخانه روی کاغذ داشته است برای دهک های 1 و 2 که توان تامین مسکن ندارند طرح مسکن اجتماعی، برای دهک های 3 و 4 طرح مسکن حمایتی و برای اقشار میانی احیای نظام پس انداز مدنظر قرار گرفت. البته همه این ها در حد طراحی ماند و حتی تفسیر های مختلفی نیز از هر طرح و جزئیات آن ارائه شد. در دوره ای از طرح پرداخت کمک هزینه اجاره بها به اقشار مختلف در قالب مسکن حمایتی سخن رفت و بعضا مسکن حمایتی به طرحی تفسیر شد که در آن کمک هزینه خرید مسکن به دهک های سوم و چهارم پرداخت می شود. چراغ مسکن امید روشن نشده خاموش شد طرح مسکن امید، اولین بار در فروردین 93 توسط وزارت کار مطرح شد تا بر اساس آن کارگران تامین اجتماعی صاحب خانه شوند. در همان فروردین 93 وزارت راه اعلام کرد که نمی داند طرح مسکن امید چیست و در دستور کار این وزارتخانه نیست. همان روز ها اعلام شد که این طرح در هیئت مدیره و هیئت امنای سازمان تامین اجتماعی به تصویب رسیده است. قرار بود که در طرح مسکن امید از ظرفیت و سرمایه گذاری صندوق تامین اجتماعی استفاده شود بنابراین نیازی به بودجه دولتی نخواهد بود. چر ا که از منابع سازمان تامین اجتماعی که کارگران صاحبان اصلی آن هستند برای پیشبرد طرح استفاده خواهد شد. با همه این ها اخبار مسکن امید فقط در همان سال 93 مطرح شد و خیلی زود به بایگانی رفت. برخی رسانه ها از توقف این طرح خبر دادند و اعلام کردند که دولت اجرای تمام طرح های خود را به اتمام مسکن مهر موکول کرده است. مسکن اجتماعی و حمایتی، طرح هایی فعلا بر روی کاغذ بر  خلاف طرح مسکن امید، مسکن اجتماعی و حمایتی توسط خود وزارت راه مطرح شد. حتی در برهه ای اعداد و ارقام مربوط به ساخت سالانه مسکن در قالب این طرح هم اعلام شد اما بعدا خبر از نبود منابع برای اجرای طرح مطرح شد. نظام احیای پس انداز، فعلا بدون استقبال اما طرح چهارم وزارت راه برای مسکن که بر اقشار میانی تمرکز داشت احیای نظام پس انداز بود. به گونه ای که با تاسیس صندوق های پس انداز و افزایش قدرت تسهیلات دهی بانک ها - از طریق بازار رهن ثانویه و... - طبقه میانی مردم بتوانند با استفاده از پس انداز های خود و دریافت وام کلان از نظام بانکی خانه دار شوند. صندوق پس انداز یکم مهمترین ابزار اجرای این سیاست بود که عملا مورد استقبال قرار نگرفت. در حالی که وزیر راه پیش بینی کرده بود حدود 100 هزار نفر در این صندوق ثبت نام کنند، عملا با گذشت یک سال حدود 40 هزار نفر ثبت نام کردند.حالا و در این شرایط طرح پنجم دولت یعنی ساخت انبوه مسکن در بافت فرسوده در دستور کار قرار گرفته است که هیچ جزئیاتی فعلا از آن در دست نیست. همین موضوع بیم آن را ایجاد می کند که این طرح نیز تا مدت ها درگیر تفسیر های مختلف و طراحی قرار گیرد و وقت دولت برای اقدام و عمل در عرصه مسکن تمام شود. منبع:خراسان