توسعه گردشگری «هویت محور» در مناطق آزاد
محمدفرزاد میرزایی قلعه، مدیر گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در گفتگوی اختصاصی با فرینا به ارائه اقدامات صورت گرفته در حوزه گردشگری مناطق آزاد ایران پرداخت.
میرزایی قلعه با بیان اینکه امروزه گردشگری در بسیاری از کشورهای دنیا به عنوان محل تولید ثروت و دستگاه عظیم دیپلماسی سیاسی محسوب میشود گفت: همه کشورها بخصوص کشورهای در حال توسعه بر این باور هستند که با استفاده از ظرفیت گردشگری که سفر جزو آن است هم می توان بهرهمند شد و هم جذب سرمایهگذار داشت.
وی، وضعیت گردشگری در کشور را نوپا دانست و افزود: زمان زیادی نیست که وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به عنوان متولی اصلی گردشگری کشور تعریف شده است. اسناد مختلفی هم که در حوزه گردشگری وجود دارند جدید هستند، پژوهشهای صورت گرفته در این حوزه عمر کوتاهی دارند و این نشان میدهد که لازم است در حوزه گردشگری و سفر اقدامات دقیقتر و پر جاذبهتری انجام دهیم.
مدیر گردشگری دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی گفت: ایران جزو 10 کشور مطرح دنیا از لحاظ دسترسی کریدوری و جاذبههای طبیعی و انسانی است. ایران کشور تمدنی است با روایتهای تاریخی متعدد که برای گروههای مردمی جذابت دارد. از طرفی جاذبههای طبیعی و ژئوتوریسمی ایران پر پتانسیل است.
ایران دومین کشور در جهان است که داری مرزهای مشترک است، این یک پتانسیل مهم است که با توجه به گذرگاههایی که وجود دارد بتوانیم جذب گردشگر داشته باشیم.
میرزایی قلعه با اشاره به شرایط اقتصادی کشور، افزود: ایران کشوری است که از لحاظ مقصد و هزینه جزو کشورهای کم هزینه است، این مزیتی است برای گردشگران که میتوانند با کمترین هزینه بیشترین بهرهبری را داشته باشند.
وی در ادامه توجه به جامعه محلی و کنشگران این حوزه را در توسعه و اقتصاد گردشگری کشور حائز اهمیت دانست و گفت: گردشگری در سند کلان سیاستی مناطق آزاد به عنوان دومین قطب درآمدی تعریف شده، اما امروزه به صورت میانگین اولین محل درآمدی مناطق آزاد محسوب میشود. سال گذشته بالغ بر 1200 بسته سرمایهگذاری تعریف شد که 240 بسته با ماهیت گردشگری و با سرمایهگذاری بالغ بر دو میلیارد یورو عرضه شد که نشان از حجم بالای اقداماتی است که در حوزه گردشگری مناطق آزاد در حال انجام است.
مدیر گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی از عضویت رسمی مناطق آزاد ایران در ستاد اربعین، راهیان نور، خدمات سفر کشور و عضویت رسمی در شبکه ژئوپارکها خبر داد و افزود: در تلاش برای ثبت ژئوپارک دریاچه صورتی و کوههای مریخی چابهار هستیم.
همچین در حال پیگیری هستیم تا ژئوپارک منشورهای بازاتی ماکو را ثبت جهانی کنیم. منطقه آزاد ماکو میتواند به قطب کردشگری زمستانه ایران تبدیل شود.
میرزایی قلعه به ظرفیتهای گردشگری مناطق ویژه اقتصادی هم اشاره کرد و گفت: منطقه ویژه اقتصادی گردشگری آیلند(سرزمین ایرانیان) که در نزدیکی تهران قرار دارد و بزرگترین کارترینگ دنیا در این منطقه واقع شده است. این منطقه ویژه اقتصادی دارای پیست موتور سواری، ماشین سواری و زمین گلفی است که چمنهای آن از کشور نیوزیلند تهیه شده و حجم سرمایهگذاری آن بالغ بر 30 هزار میلیارد تومان است.
وی به استقبال گردشگران برای حضور در مناطق آزاد کشور اشاره کرد و گفت: در مناطق آزاد به دلیل پلاک شمارهایی که در ورودی منطقه وجود دارد بالغ بر 56 میلیون نفر از مناطق آزاد در سال گذشته بازدید کردند. سال گذشته 6 میلیون نفر گردشگر خارجی وارد ایران شد که حدود 3 میلیون گردشگر از مناطق آزاد بازدید کردند که از این تعداد 2 میلیون نفر تنها در منطقه آزاد اروند بود. انتظار داریم تا پایان امسال جذب 5 میلیون نفر گردشگر خارجی در مناطق آزاد کشور را داشته باشیم.
مدیرگردشگری دبیرخانه شورایعالی ادامه داد: از گفتمان اقامت در مناطق آزاد به سمت گردشگری سبک زندگی با شعار گردشگری «هویت محور» حرکت کردیم. برای گردشگری «هویت محور» در بودجه سالیانه مناطق افقی ترسیم کردیم. این نوع گردشگری پرجریانترین گردشگری مردمی است که در آن به دنبال گردشگری ارزان، همه گیر و کارآفرین است.
با تکیه بر نظریه پیشرفت و نظریه حلقههای میانی و توجه به افق تمدنی ایران، جایگاه گردشگری تعریف شد و با 32 حکم سیاستی و 65 برنامه اقدام محور در بودجه مناطق، گردشگری این مناطق را پیشبردیم که امروز اگر کسی به جزیره کیش سفر کند با بوم گردی و گذرگاه فرهنگی در این منطقه آشنا میشود.
میرزایی قلعه به رشد 70 درصدی بوم گردی در جزیره قشم اشاره کرد و افزود: در تعداد بومگردیهای منطقه آزاد قشم رشد 70 درصدی را شاهد هستیم. برای اینکه جامعه محلی از این مزیتهای بهرهمند شود، تعاونیهای حوزه گردشگری را به 47 درصد گسترش دادیم.
وی با بیان اینکه برای توسعه حوزه گردشگری در مناطق آزاد، 13 خانه صنایع دستی ثبت و 3 جلد کتاب در قالب کتاب سیاستی برای این حوزه تعریف شده است گفت: پایلوت برنامههایی در مناطق راهاندازی شد و قشم را به عنوان جزیره جهانی «قشم بوم» پیش بردیم که هویتهای محلی مناطق جاذب گردشگر شوند، همچنین پروژه «بزن بریم کیش» که این پروژه برای اولین بار اجرایی شد و در آن جوامع بخش خصوصی برای اولین بار کنار هم جمع شدند و تعهد حقوقی بستن و سازمان منطقه آزاد کیش هم به عنوان یکی از اعضای این تعهد بتواند از کل جریان درآمدی که در حوزه گردشگری شکل میگیرد بهرهمند شود.