جامساز در گفتگو با شمانیوز پاسخ داد:
بازار مسکن چگونه رونق خواهد گرفت؟
یک کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به موفقیت کشورهای پیشرفته در تأمین مسکن اجتماعی، پیشنهاد داد: به جای تمرکز بر وام‌های خرید، دولت باید مسکن‌های اجاره‌ای با حمایت دولتی را برای اقشار کم‌درآمد و جوانان توسعه دهد. این الگو در بسیاری از کشورها به بهبود امنیت اجتماعی کمک کرده است.
محمود جامساز، اقتصاددان و تحلیلگر بازار مسکن، در گفت‌وگو با شمانیوز، به بررسی موانع و راهکارهای حل بحران مسکن پرداخت. وی با اشاره به تلاش‌های ناکام دولت‌های مختلف طی چهار دهه اخیر، اظهار داشت: اگرچه برنامه‌های متعددی برای رفع مشکل مسکن اجرا شده، اما به دلیل ناکارآمدی سیاست‌ها، نتایج ملموسی حاصل نشده است. حتی تزریق منابع مالی از طریق نظام بانکی نیز نتوانسته پاسخگوی نیازهای واقعی جامعه باشد و در عمل، این رویکرد با مشکلات جدیدی همراه شده است.
به گفته این کارشناس، تسهیلات بانکی فعلی با توجه به فاصله زیاد بین سطح درآمدها و قیمت‌های سرسام‌آور مسکن، کارایی لازم را ندارد. وی افزود: بانک‌ها نیز به دلیل عدم اطمینان از بازپرداخت اقساط توسط اقشار کم‌درآمد، تمایلی به اعطای این وام‌ها نشان نمی‌دهند.
جامساز با تأکید بر ناکارآمدی سیاست‌های صرفاً اعتباری، هشدار داد: تزریق نقدینگی از طریق وام‌های مسکن، بدون افزایش متناسب عرضه، تنها به دامن‌زدن به تقاضا و رشد قیمت‌ها منجر می‌شود. حتی با وام‌های کلانی مثل ۴۰۰ میلیون تومانی، خرید مسکن در بسیاری از نقاط کشور غیرممکن است، درحالی که تعداد زیادی واحد خالی به دلیل سیاست‌گذاری‌های نادرست در اختیار سوداگران قرار گرفته است.
این تحلیلگر اقتصادی راه‌حل اصلی را افزایش عرضه واقعی مسکن دانست و پیشنهاد کرد: دولت باید با اختصاص زمین‌های ارزان‌قیمت در حاشیه شهرها و توسعه حمل‌ونقل عمومی، زمینه را برای فعالیت سازندگان حرفه‌ای فراهم کند. همچنین باید از واگذاری پروژه‌ها به گروه‌های رانتی جلوگیری شود، چرا که این اقدامات تنها بحران را تشدید می‌کند.
وی اجرای مالیات بر خانه‌های خالی و مالیات بر عایدی سرمایه را گام دیگری برای مهار سوداگری عنوان کرد و گفت: این قوانین گرچه تصویب شده‌اند، اما عملیاتی نشده‌اند. درحالی که این ابزارها می‌توانند تعادل را به بازار مسکن بازگردانند.
جامساز با اشاره به موفقیت کشورهای پیشرفته در تأمین مسکن اجتماعی، پیشنهاد داد: به جای تمرکز بر وام‌های خرید، دولت باید مسکن‌های اجاره‌ای با حمایت دولتی را برای اقشار کم‌درآمد و جوانان توسعه دهد. این الگو در بسیاری از کشورها به بهبود امنیت اجتماعی کمک کرده است.
به گفته وی، مشکل اصلی به ساختارهای ناکارآمد و فساد بازمی‌گردد: نهادهای فرادولتی و بانک‌ها به جای حمایت از متقاضیان واقعی، به دنبال منافع شخصی هستند. بسیاری از این سازمان‌ها مالک بخش عمده‌ای از اراضی کشورند، اما به جای حل بحران، خود به بازیگران سودجو تبدیل شده‌اند.
جامساز در پایان خاطرنشان کرد: تا زمانی که اصلاحات ساختاری در اقتصاد کلان انجام نشود، هیچ راه‌حل مقطعی‌ای نتیجه‌بخش نخواهد بود. سیاست‌های فعلی تنها به ایجاد رانت‌های جدید می‌انجامد و وضعیت را پیچیده‌تر می‌کند.
