اشتباه 3‌هزار میلیارد تومانی بانک مرکزی!

به گزارش خبرنگار شبکه مردمی اطلاع رسانی(شمانیوز)،در روزهای پایانی سال 1390 با تصمیم کمیته ویژه دولت، بانک مرکزی در اقدامی ناگهانی و شبانه 3 هزار میلیارد تومان از منابع بانک ها را برداشت کرد.

با انتشار این خبر، تحلیل نمایندگان و کارشناسان اقتصادی این بود که دولت به علت کسری بودجه برای تعهدات خود خصوصا پرداخت یارانه نقدی دست به چنین اقدامی زده است.

در مقابل، دولت این اقدام را اینگونه توجیه کرد که برخی بانک ها ارز مرجع دریافتی از بانک مرکزی را در بازار آزاد فروخته بودند. اما هیچ کدام از مدیران بانک های عامل این اتهام را نپذیرفتند و به دستگاه های نظارتی پناه بردند.

علاوه بر بانکی ها، این اقدام واکنش نمایندگان مجلس را هم به دنبال داشت و ۱۸ نفر از آنها در تذکری کتبی به رئیس جمهوری و نیز وزیر امور اقتصادی و دارایی خواستند تا نسبت به صدور دستور جلوگیری از «برداشت غیرقانونی» منابع مالی از حساب بانک ها توسط بانک مرکزی اقدام کنند. سپس گزارشی از طرف کمیسیون اقتصادی مجلس تهیه و با رای نمایندگان به قوه قضائیه فرستاده شد. به رغم این اعتراض ها اما بانک مرکزی مدعی بود مبلغی که باید از حساب بانک ها کسر می شد بیش از ۸ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان برآورد شده بود، ولی چون سهم برخی بانک ها از این رقم، بیش از سرمایه اصلی آنها بود و می توانست مشکلاتی را در زمینه نقدینگی به وجود بیاورد و حتی باعث ورشکستگی بعضی بانک ها شود، میزان کمتری از آن رقم برداشت شد.

این بحث ها وجود داشت تا اینکه دیوان محاسبات حکم انفصال از خدمت بهمنی را به دلیل این اقدام صادر کرد. ادله دیوان محاسبات برای صدور این حکم، عدم وجود مجوز قانونی بانک مرکزی برای این کار بود.

رئیس کل بانک مرکزی در واکنش به این حکم به رسانه ها گفت: «بحث برداشت از حساب بانک ها توسط بانک مرکزی کاملا براساس مصوبه هیات وزیران است و این برداشت انجام شده به صورت علی الحساب است؛ بانک مرکزی براساس مصوبه هیات دولت درصورت نیاز باز هم از حساب بانک ها برداشت و به خزانه واریز می کند. پس از آن رئیس کل بانک مرکزی به این حکم اعتراض کرد و در حال حاضر این پرونده در نوبت رسیدگی در دادگاه تجدید نظر است.»

اقدام دیوان محاسبات، مورد اعتراض احمدی نژاد هم واقع شد. او در جلسه جنجالی استیضاح وزیر کار هم به این موضوع اشاره کرد و گفت: «بر اساس قانون ديوان محاسبات موظف است، اسناد و مدارك مربوطه را برابر قانون جمع آوري و گزارش تفريغ بودجه هر سال را به انضمام نظرات خود به مجلس شوراي اسلامي تسليم نمايد. آيا در اينجا اصلا گفته شده كه ديوان محاسبات مي تواند دادگاه داشته و محاكمه و مجازات كند اما ديوان محاسبات دو هفته قبل به رئيس بانك مركزي كه اين بانك نه از بودجه كل کشور استفاده مي كند، يك سال از خدمت انفصال داد كه چنين اقداماتي آثار زيانباري دارد اگر هيبت بانك مركزي شكسته شود چنانچه ساعت ها برنامه ريزي اقتصادي كنيم فايده اي نخواهد داشت.»

سرانجام، با گذشت بیش از یک سال و چند ماه از برداشت شبانه 3 هزار میلیارد تومانی بانک مرکزی از حساب بانک ها رئیس کل بانک مرکزی به سادگی از عقب نشینی دولت خبر داده و اعلام کرده است: «تصور همکاران ما این بود که مابه التفاوت هایی از قیمت ارز که در آنها انحراف وجود داشت مربوط به بیت المال است که باید به خزانه برمی گشت. با توجه به این موضوع پس از رسیدگی مراجع نظارتی به این موضوع و تشخیص اینکه اشتباه برداشت کرده ایم و بخشی از این برداشت باید بازگردانده شود، این کار را انجام خواهیم داد.» (روزنامه ایران پنجشنبه 2 خرداد 1392)

اظهارنظر اخیر رئیس کل بانک مرکزی نشان دهنده عقب نشینی از تصمیم جنجالی اسفند 1390 است. بر این اساس، آیا می توان پذیرفت که بانک مرکزی دچار اشتباه 3 هزار میلیارد تومانی شده باشد؟ مطمئنا با وجود کارشناسان و متخصصان برجسته و باتجربه که در بدنه بانک مرکزی مشغول به کار هستند، نمی توان بروز چنین اشتباهی را پذیرفت.

بنابراین می توان تحلیل آن زمان کارشناسان را مبنی بر "دولت بابت کسری بودجه، آن پول را از حساب بانک ها برداشت کرده بود"را به واقعیت نزدیک دانست.