آغاز طرح تحول زمین‌شناسی دریایی در سواحل استان سیستان و بلوچستان (مکران) از مهر ۱۴۰۳

به گزارش روابط‌عمومی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور، مدیرکل دفتر بررسی‌های زمین‌شناسی دریایی این سازمان به مناسبت 10 اردیبهشت و روز ملی خلیج‌فارس گفت: مطالعات زمین‌شناسی دریایی یکی از مهم‌ترین بررسی‌هایی است که می‌تواند راهکارهای سودمندی در جهت توسعه فعالیت‌های عمرانی، اقتصادی، اجتماعی و توسعه پایدار در مناطق کرانه‌ای و دریایی ارائه کند.

دکتر مسعود زمانی‌پدرام، با اعلام این خبر که طرح تحول زمین‌شناسی دریایی در مهرماه سال 1403 به‌صورت متمرکز در سواحل استان سیستان و بلوچستان  طراحی و آغاز به کار خواهد کرد، خاطرنشان کرد: این طرح جهت تهیه 30 برگ نقشه زمین‌شناسی در سه لایه اطلاعاتی شامل ژئوشیمی رسوبی، آلاینده‌های زیست‌محیطی و رسوب‌شناسی با تمرکز بر شناسایی منابع غیرزنده دریایی و ژئومورفولوژی در مقیاس یک‌پنجاه‌هزارم انجام خواهد شد.

وی ادامه داد: این نقشه‌ها برای مناطق جوانی، پسا بندر، بریس بالا، کمبل، چابهار، کنارک، گوردیم، بیر، هومدان و درک واقع در استان سیستان و بلوچستان همراه با مطالعات ژئو فیزیک دریایی در دو برگه چابهار و کنارک انجام خواهد شد.

مدیرکل دفتر بررسی‌های زمین‌شناسی دریایی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور با بیان این‌که وسعت محدوده مورد مطالعه بیش از 6 هزار و 250 کیلومتر مربع است؛ تصریح کرد: پیش‌بینی انجام طرح تحول زمین‌شناسی دریایی در این مناطق  12 ماهه خواهد بود و این طرح در مهر ماه سال 1404 به پایان می‌رسد.

زمانی‌پدرام با اشاره به این‌که در این طرح متمرکز از دو کمپ عملیاتی واقع در سواحل سیستان و بلوچستان جهت انجام مطالعات میدانی استفاده خواهد شد، افزود: نمونه‌برداری در محیط خشکی و دریا با حضور32 نفر مسئول پروژه، 32 نفر کارشناس همراه، 32 نفر ناظر فنی با پیش‌بینی حدود 140نفر کارشناس روز برای هر نقشه و در مجموع حدود 4 هزار 480 نفر کارشناس روز ماموریت برای هر برگه درچهار لایه فنی پیش‌بینی شده که با استفاده از توان لجستیکی و آزمایشگاهی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور انجام می‌شود.

به گفته وی؛ برداشت نقاط اطلاعاتی برای هر یک برگه‌ها حدود 600 نقطه و نمونه‌برداری در نقشه‌های رسوب‌شناسی و ژئوشیمی رسوبی و آلاینده‌های زیست محیطی به‌صورت سیستماتیک و غیرسیستماتیک برای هر برگه یک‌پنجاه‌هزارم (25 در 25 کیلومترمربع) به تعداد میانگین 150 نمونه انجام می‌شود.

شایان ذکر است؛ طرح تحول زمین شناسی دریایی با همکاری مدیریت زمین‌شناسی دریایی، مرکز پژوهش‌های کاربردی البرز، مرکز زمین‌شناسی کاسپین خاوری، مرکز زمین‌شناسی کاسپین باختری، مرکز سیستان و بلوچستان، مرکز زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی آذربایجان غربی، پایگاه داده‌های علوم زمین، مدیریت آزمایشگاه‌ها، دفتر برنامه‌ریزی، فناوری اطلاعات و بودجه، دفتر نظارت و ارزیابی و با پشتیبانی معاونت برنامه‌ریزی، توسعه منابع و پشتیبانی و حراست سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور در سواحل شمالی کشورمان در حال انجام است.

مروری بر روز ملی خلیج‌فارس با تاکید بر مطالعات زمین‌شناسی دریایی

با ابلاغ سیاست‌های کلی توسعه دریامحور رهبر انقلاب به رؤسای قوای سه‌گانه و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، توجه سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران کلان کشور به این بخش از مواهب کشور پهناور و غنی ایران معطوف شده است. سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور به عنوان یکی از دست‌اندرکاران حوزه سواحل و دریا، همواره تلاش کرده با رویکردهای همزمان "جلوگیری از هدر رفت ثروت" و "تولید ثروت با شناسایی منابع جدید" ضمن پاسداشت میراث زمین و نگهداری آن برای نسل­‌های آینده، زمینه را برای کشف منابع جدید آماده کرده و همینطور با تکیه بر گستره وسیع علوم زمین (زمین‌شناسی، اقلیم‌‌شناسی، زمین‌ریخت‌شناسی، ژئوفیزیک، ژئوشیمی و...) امکان مدیریت بهینه منابع موجود را در سواحل و دریا فراهم آورد. این سازمان با تولید بیش از 30 لایه اطلاعات بنیادی مکان­دار، تصویری دقیق از محیط دریا و سواحل ترسیم کرده تا با معرفی فرصت­‌های طبیعی هر یک از مناطق ساحلی و آبی کشورمان، مزیت­‌های رقابتی انواع پروژه‌­های توسعه­‌محور هر منطقه را آشکار کرده و سرمایه­‌گذاران خرد و کلان و یا خارجی و داخلی را برای فعالیت در منطقه ترغیب کند.

از سوی دیگر، مطالعات کارشناسان خبره سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور در بخش زمین‌‌شناسی دریایی در شناسایی منابع غیر زنده دریایی، زیست بوم‌های دیرینه و محیط زیست دریا می‌­تواند با کاهش ریسک عملیاتی فعالیت­‌های اقتصادی دریا­محور ضمن بالا بردن بیش از پیش جذابیت­‌های سرمایه‌‌گذاری (به‌ویژه خارجی) موجبات حفظ و ثبات جوامع ساحلی، افزایش رشد اقتصادی و تحقق یافتن سعادت پایدار در منطقه شود.

با نگاهی به سابقه همکاری سازمان زمین­‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور در تدوین برنامه‌های آمایشی و راهبردی در انواع مقیاس‌­های منطقه‌­ای و یا استانی‌و...، اهمیت و ضرورت حضور دیدگاه مبتنی بر شناخت علمی زمین و منابع آن- به عنوان یکی از سه عنصر مهم در توسعه همه جانبه و پایدار- در کلیه طرح­‌های راهبردی و توسعه­ای کشور مانند طرح جامع توسعه دریامحور هویدا می‌شود.

شناخت عوامل زمین­‌شناختی مؤثر در اهداف توسعه فضایی پایدار سواحل و پهنه­‌های آبی کشور مانند توزیع عادلانه منابع، پاسداشت زیست‌­بوم ساحل و دریا، افزایش رقابت­پذیری و رشد اقتصادی جوامع ساحلی، تاب‌آورسازی جوامع ساحلی... و کمی‌­سازی تأثیر این عوامل به جهت بکار­گیری در الگوهای تصمیم­‌گیری نوین که گستره زمین تا مردم و جامعه را پوشش می­‌دهند و در نهایت ارائه این اطلاعات به همراه راهکارهای توسعه­ مبنا از اقدامات شاخص این سازمان بوده است.

یکی از نمونه­‌های بارز این تفکر در حیطه رشد پایدار و توسعه­‌محور برای جوامع ساحلی کشور که سازمان زمین­‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور نه تنها در ایران بلکه در سطح جهانی پیشرو و پیشگام بوده؛ طرح تحول زمین‌شناسی دریایی بوده است.