میگرن
علت ایجاد میگرن چیست؟
میگرن یک سردرد اولیه و تکرار شونده است که میتواند به صورت درد متوسط تا شدید و معمولا یک طرفه و گاهی دو طرفه در تمامی نقاط سر به خصوص در نواحی پیشانی، گیجگاه و پشت گردن احساس شود.
سردردها انواع مختلفی دارند که یکی از انواع آن میگرن است.میگرن یک سردرد اولیه و تکرار شونده است که میتواند به صورت درد متوسط تا شدید و معمولا یک طرفه و گاهی دو طرفه در تمامی نقاط سر به خصوص در نواحی پیشانی، گیجگاه و پشت گردن احساس شود.
این سردرد میتواند از یک ساعت تا چند هفته طول بکشد و معمولا با فعالیت افزایش مییابد؛ در حالی که استراحت معمولا باعث تسکین آن میشود. در موارد شدید ممکن است فرد از انجام کارهای روزانه خویش باز بماند. میگرن در خانمها شایع تر از آقایان است.
علائم پیش درآمد میگرن چه هستند؟
حدود ۶۰ درصد از مبتلایان به میگرن در حدود دو ساعت تا دو روز پیش از شروع حمله میگرن، علائمی را تحت عنوان مرحله پیش درآمد تجربه میکنند. این علائم شامل تغییرات خلق و خو، احساس افسردگی یا سرخوشی، تحریک پذیری خلقی، احساس خستگی، خمیازه کشیدن زیاد، خشکی گردن، تشنگی شدید و افزایش میزان ادرار، تمایل شدید به یک یا چند غذای خاص، اسهال یا یبوست و حساسیت به صدا و بو است. باید توجه داشت که علائم پیش درآمد را بسیاری از مبتلایان به میگرن تجربه میکنند.
بسیاری از بیماران از احساس تپش و ضربان در سر شکایت میکنند. علائم همراه معمولا شامل حالت تهوع، استفراغ و حساسیت به محرکها مانند نور، صدا، بو و لمس است. بیماران ممکن است از تارشدن دید و احساس سبک شدن سر هم شکایت داشته باشند.
علائم پس از پایان حمله میگرن چه هستند؟
بعضی افراد تا ۲۴ ساعت پس از حمله میگرن ممکن است حالاتی نظیر احساس تخلیه و تهی شدن از درون، ضعف و تحلیل رفتن انرژی، احساس گیج بودن نسبت به زمان ومکان، سرگیجه و تغییرات خلقی را تجربه کند. حساسیت نسبت به نور و صدا نیز ممکن است تا مدتی باقی بماند.
علت ایجاد میگرن چیست؟
متاسفانه هنوز علت قطعی ایجاد این سردرد مشخص نشده است. آنچه مشخص است دیگر نمیتوان مانند گذشته میگرن را یک بیماری با منشا صرفا عروقی به حساب آورد و تحقیقات جدید، مکانیسمهای مختلف عصبی – شیمیایی را در ایجاد آن موثر میدانند.
به هر حال نقش ژنتیک در به ارث رسیدن میگرن از طریق خانواده در بسیاری از مبتلایان مشخص شده است. مطلب مهم دیگر دانستن شرایط تحریک کننده و شروع کننده میگرن است. تغییرات هورمونی به خصوص هورمون استروژن در خانم ها، برخی مواد غذایی، تغییرات زیست محیطی، محرکهای حسی و استرس در شروع میگرن موثر هستند.
شایع ترین محرکهای غذایی قهوه و چاشنیها هستند. گرسنگی و حذف یک وعده غذایی هم میتواند شروع کننده حمله میگرن باشد. تغییرات زیست محیطی میتوانند شامل بیخوابی، پرخوابی، کم آبی بدن و قرار گرفتن در معرض باد سرد باشند. انواع محرکهای حسی مانند سروصدا و محرکهای قوی بینایی، تلاش شدید فیزیکی و استرسهای شغلی و یا عاطفی نیز میتوانند آغازگر حمله میگرن باشند.
درمان میگرن چیست؟
به جز موارد خفیف میگرن که تنها نیاز به مصرف مسکنها دارند، موارد متوسط تا شدید نیاز به درمانهای پیشگیرانه و یا درمان به صورت استفاده از چند دارو دارند. از این رو بهتر است افراد مبتلا به میگرن شدید تحت نظر یک پزشک و ترجیحا پزشک متخصص مغز و اعصاب باشند.
عوامل تشدید کنندۀ سردرد میگرن و راههای درمان میگرن
استرس خود را کنترل کنید
استرس یکی از مهمترین عواملی است که میگرن را تحریک میکند. در واقع می توان گفت استرس بیماری های بسیاری را به وجود می آورد که میگرن یکی از بیماریهای آن است از این رو باید به بهترین شکل ممکن خود را از شر استرس و اضطراب رها کنید.
گاهی میگرن پس از برطرف شدن استرس آغاز میشود. کنترل کردن استرس و اضطراب و تغییر شیوه زندگی در بهبود و درمان میگرن تاثیر به شدت زیادی دارد، چراکه این عامل در کنار رژیم غذایی مهمترین عاملی است که در تشدید میگرن تاثیر میگذارد.
از خواب نامنظم به شدت بپرهیزید
کمخوابی، بیش از حد خوابیدن و ساعت خواب نامنظم هم میتواند باعث شروع میگرن شود.
افرادی که خواب نامنظم دارند بیشتر سردرد میگیرند و متقابلا سردرد هم خواب نامنظم را تشدید میکند. اگر میگرن دارید بهتر است حتما ساعت خواب خود را تنظیم کنید؛ به صورتی که هر شب سر ساعت مشخصی به خواب بروید و صبح سر ساعت مشخصی بیدار شوید و این برنامه را در روزهای تعطیل هم اجرا کنید.
برای آن که عادتهای خوابتان را تغییر دهید لازم است بعضی از کارهایی که انجام دادن آن در شب باعث بیخوابی میشود را از برنامهی زندگی حذف کنید و کارهایی که به خواب راحت کمک میکنند را انجام دهید. سعی کنید شب ها زود به رختخواب بروید و صبح ها نیز سر ساعت معین و زود از خواب بیدار شوید. ساعت خواب خود را طوری تنظیم نمایید که 7 الی 8 ساعت بخوابید.چند نمونه از کارهایی که برای راحتتر خوابیدن میتوانید انجام دهید:
قبل از خوابیدن و در رختخواب، از نگاه کردن به تلویزیون، موبایل و گوش کردن به رادیو خودداری کنید. در عوض میتوانید قبل از خواب چند دقیقه کتاب بخوانید.
بهتر است وعده شام را سه یا چهار ساعت قبل از خواب بخورید و بعد از آن نوشیدنی و غذا نخورید. در طول روز هم سعی کنید
فاصله منظمی بین وعدهها داشته باشید تا ساعت بدن شما به طور خودکار تنظیم شود.
تا چند ساعت قبل از خواب محرکهایی نظیر کافئین نخورید و ورزش سنگین نکنید؛ یک فضای آرامش بخش برای خوابتان مهیا کنید و تا زمانی که نمیخواهید بخوابید به رختخواب نروید.
رژیم غذایی خود را اصلاح کنید؛ تغذیه و رژیم غذایی ما بر آرام کردن و تشدید کردن میگرن تاثیر زیادی دارد. یکی از مواردی که پزشکان برای کنترل و درمان میگرن به بیمار توصیه میکنند پرهیز غذایی است. غذاهایی هستند که میگرن را تحریک میکنند و اگر شما سردرد مزمن دارید برای کمتر شدن آن حتما باید آنها را از رژیم خود حذف کنید.
در کل اگر به میگرن مبتلا هستید تا حد امکان مواد غذایی تند، ترش و ادویهدار، گوشت و مواد پروتئینی مانده، موز، شکلات، پرتقال، سوسیس و کالباس و انواع فست فود، پنیر مانده، غذاهای کنسروشده، سیر و پیاز را از رژیم غذایی خود حذف کنید، مخصوصا در زمانی که سردرد شروع شده است.
نور و صدای شدید میگرن را تشدید میکند
نور شدید و صدای مهیب میتواند باعث شروع سردرد میگرن شود؛ اگر سردرد شروع میگرن به تازگی شروع شده، نباید خود را در معرض نور شدید یا صدای شدید که شما را از جا میپراند، قرار بدهید.
چه رژیم غذایی برای درمان میگرن مناسب است؟
قبل از هر چیز باید نظم غذایی در خود ایجاد کنید. هر سه وعده غذایی را کامل بخورید و هیچکدام از وعدههای غذاییتان را حذف نکنید؛ زیرا گرسنه ماندن طولانی و نامنظم بودن رژیم میگرن را تحریک میکند. حداقل سه وعده در روز میوه و سبزی مصرف کنید. همچنین مصرف امگا ۳ بسیار مفید است. امگا ۳ در روغنهای گیاهی مثل روغن گردو و ماهیهای چرب مثل سالمون یافت میشود.
سعی کنید لبنیاتی که مصرف میکنید کم چرب باشند. تا حد ممکن گوشت و مرغ تازه بخورید و گوشت را به اندازه مصرفتان بپزید تا وعده بعد گوشت مانده نخورید. منیزیم یکی از عناصری است که به بهبود میگرن کمک میکند. این ماده در بادام، دانه کدو، برگ اسفناج و چغندر، لوبیای سیاه و انجیر یافت میشود.
به یاد داشته باشید که بدن شما به روزی ۸ لیوان آب نیاز دارد و نوشیدن آن به بهبود سردردتان کمک میکند.