کودتا در ترکیه ناکام ماند

گروهی از نیروهای ارتش در دو شهر عمده ترکیه یعنی آنکارا، پایتخت و استانبول با تانک و زره پوش وارد خیابان‌ها شده و مناطق مختلف از جمله فرودگاه‌ها، پارلمان و ساختمان رادیو و تلویزیون دولتی را تحت کنترل خود در آوردند و درگیری‌های شدیدی در برخی مناطق روی داد. نیروهای ارتش ترکیه هم‌چنین پل‌های اصلی استانبول را بستند و هواپیماها و هلیکوپترهای جنگی در ارتفاع کم بر فراز استانبول و آنکارا به پرواز درآمدند.

در پی این رویدادها بنعالی ییلدیریم، نخست‌وزیر ترکیه گفت حضور نیروهای نظامی در خیابان‌های استانبول بدون مجوز بوده و او اجازه نمی‌دهد تلاش‌های غیرقانونی گروهی در ارتش به نتیجه برسد. نخست وزیر ترکیه در عین حال گفت اتفاقی که افتاده کودتا نیست. او اطمینان داده که دموکراسی ترکیه آسیب نخواهد دید. ییلدیریم تأکید کرد، نیروهای امنیتی فراخوانده شدند تا هر آنچه که لازم است را انجام دهند. وی هم‌چنین به نیروهای ارتش دستور داد تا به پادگان‌هایشان باز گردند.

در آنکارا و استانبول صدای تیراندازی‌های پیاپی شنیده شد. منابع خبری در حالی از ورود تانک‌ به خیابان‌های آنکارا خبر دادند که گروهی از مردم این شهر در مسیر حرکت تانک‌ها دراز کشیدند و مخالفت خود را با این اقدام ارتش ابراز کردند. هزاران تن از مردم در مخالفت با این اقدام ارتش به خیابان‌ها آمدند و با شعار، حمایت خود را از دولت اعلام کردند.

در آغازین دقایق کودتا فرودگاه آتاتورک استانبول به تصرف ارتش درآمد و تمام پروازها متوقف شد. حریت گزارش داد که تانک‌ها در مقابل ورودی فرودگاه آتاتورک مستقر شدند و رفت و آمد به این فرودگاه متوقف شد.

تصاویری نیز از حضور سربازان ارتش درون ساختمان تلویزیون دولتی ترکیه منتشر شد. تلویزیون دولتی که در آن موقع به تصرف نیروهای ارتش در آمده بود اعلام کرد که ارتش قدرت را در سراسر کشور به دست گرفته است.

از سوی دیگر، در بیانیه‌ای که در ساعات اول کودتا از سوی ارتش ترکیه منتشر شد، آمده بود که ارتش "برای دموکراسی و حقوق بشر" اداره امور را در دست گرفته است. در این بیانیه آمده بود که تمام روابط خارجی کشور به شکل موجود باقی خواهد ماند. ارتش در بیانیه‌اش آورده بود که برقراری قانون باید اولویت اصلی باشد.

همچنین خبرگزاری رسمی ترکیه گزارش داد که عده‌ای از افسران ارتش "خلوصی آکار" رئیس ستاد کل ارتش را به گروگان گرفتند اما صبح امروز وی آزاد شد و بر اساس آنچه مخابره شده به سر کارش بازگشته است.

خبرگزاری آناتولی ترکیه هم‌چنین به نقل از شاهدان عینی گزارش کرد هلیکوپترهای نظامی به سوی کاخ ریاست‌جمهوری تیراندازی کردند.

با گذشت ساعاتی از وقوع کودتا، وزیر دادگستری ترکیه اعلام کرد که کودتاچیان در دستیابی به اهداف خود شکست خوردند. دیلی صباح به نقل از وزیر دادگستری‌ ترکیه اعلام کرد: اینها از گروه فتح‌الله گولن دستور می‌گیرند و مستقل از فرماندهی ارتش عمل می‌کنند.

در همین حال گزارش‌ها و تصاویری در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که حکایت دارد گروه‌هایی از مردم در ترکیه برای برداشتن پول نقد جلوی ماشین‌های خودپرداز بانک‌ها صف بستند.

اردوغان خطاب به مردم: در مقابل کودتا از دولت مشروع حمایت کنید

با گذشت ساعتی از وقوع کودتا رییس‌جمهوری ترکیه با انتشار پیامی از مردم کشورش خواست در مقابل کودتایی که به راه افتاده، از دولت مشروع آنکارا حمایت کنند.

رجب طیب اردوغان که در تعطیلات بود در مصاحبه تصویری با موبایل به سی‌ان‌ان ترک گفت که ترکیه بر مشکلی که پیش آمده چیره خواهد شد. او از مردم ترکیه خواست به خیابان بیایند تا با "شورش" مقابله کنند.

در همین حال درحالی که برخی منابع از خروج اردوغان از ترکیه و سفر وی با استفاده از هواپیمای شخصی به یک کشور همسایه خبر می‌دادند، منابع دیگری اعلام کردند که رئیس جمهوری ترکیه در حال حرکت به سمت استانبول است.

اردوغان از مردم کشورش خواست در اعتراض به کودتا به خیابان‌ها بروند. اردوغان در پیامی که از طریق اسکایپ منتشر کرد، خواستار آن شد که مردم علیه کودتاچیان در میادین اصلی تجمع کنند.

وی با تأکید بر این که ترکیه بر این کودتا پیروز خواهد شد، تصریح کرد، کودتای نظامی بعد از مدت زمانی کوتاه برچیده خواهد شد.

اردوغان گفت، از مردم می‌خواهد با حضور در خیابان‌ها از دولت مشروع این کشور در مقابل کودتا حمایت کنند.

رئیس‌جمهوری ترکیه با بیان اینکه وی همچنان فرمانده کل قوا در کشور است، اظهار کرد که کودتاچیان بهای سنگینی را بابت اقدامی که انجام داده‌اند، خواهند پرداخت.

اردوغان اظهار کرد: کاملاً مشخص است که اقدام روی‌ داده یک کودتاست و من منتظر این هستم که همه‌ی مردم ما به میادین و خیابان‌ها بیایند. ما در کنار یکدیگر می‌توانیم پاسخ لازم و کافی را بدهیم. مشخص است که این کودتا در یک ساختار موازی (جنبش گولن) مدیریت و رهبری شده است.

هم‌زمان در حالی که گروهی از نظامیان در ترکیه اقدام به کودتا در این کشور کردند، شبکه‌های اجتماعی پس از وقوع ناآرامی‌ها قطع شدند. شبکه‌های اجتماعی توئیتر، یوتیوب و فیس‌بوک در این کشور قطع شدند.

سخنان اردوغان پس از ورود به استانبول

با گذشت نزدیک به پنج ساعت از اعلام کودتا، رئیس جمهور ترکیه پس از فرود در فرودگاه آتاتورک استانبول، با حضور در جمع مردم، کودتای این کشور را شکست‌خورده خواند.

به گزارش ایسنا، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در جمع مردم استانبول با تاکید بر شکست کودتا گفت: دست در دست ملت ترک به جنایتکاران درس عبرت خواهیم داد.

اردوغان گفت: کودتاگران با هر گرایش و وابستگی با پاسخ مناسب روبه رو خواهند شد. وی افزود کودتاگران وحدت کشور را هدف قرار دادند.

وی در این کنفرانس خبری گفت: برخی در ارتش ترکیه از پنسیلوانیا یعنی محل سکونت فتح‌الله گولن دستور گرفته‌اند. این کودتا نشان داد که سازمان گولن تروریستی است. گروهی کوچک از نظامیان مردم را هدف قرار دادند و نیروهای مسلح ترکیه با کمک نیروهای پلیس توانستند بر آن‌ها مسلط شوند و این کسانی که این اقدام خائنانه را انجام دادند بهای کار خود را خواهند پرداخت.

وی ادامه داد: دولت ترکیه هوشیارانه با پشتیبانی مردم به کار خودش ادامه می‌دهد و ما بار دیگر با دولت قانونی و شرعی خود به کار خود ادامه می‌دهیم.

رئیس جمهوری ترکیه تأکید کرد: این یک مسئله‌ای بود که باعث شد نیروهای مسلح ترکیه دست به دست هم دهند و کنترل را در دست بگیرند. این اقدام پیش از نشست نظامی کشور انجام شد و این سوال را ایجاد کرد که چرا اکنون این مسئله باید رخ دهد اما گویا عاملان نمی‌دانستند که ترکیه، ترکیه قدیم نیست و آن‌ها هر کاری انجام دهند نمی‌توانند به اهداف خود دست پیدا کنند.

اردوغان با تأکید بر حضور خود در فرودگاه آتاتورک ادامه داد: ما اکنون در فرودگاه آتاتورک هستیم و تنها در مدت کوتاهی این اتفاقات رخ داد. ما تنها مدت کوتاهی شاهد حملات این گروه و کنترل آن‌ها بر فرودگاه بودیم. اکنون با وجود اینکه زمانی از حملات داعش نمی‌گذرد شاهد قدرت موازی هستیم که با اقدامات نظامی تلاش می‌کند به اهداف خود برسد. اما ما این اجازه را نخواهیم داد.

رئیس جمهور ترکیه درباره اقدامات فعلی ارتش کشور گفت: جنگنده‌های ترکیه اکنون به مأموریت خود ادامه می‌دهند و از ملت ترکیه دفاع می‌کنند. من در جای دیگری بودم و از آن‌جا اوضاع را رصد می‌کردم. شورشیان تلاش کردند تا به مقر ریاست جمهوری و سازمان اطلاعات حمله کنند که ناکام ماندند.

اردوغان خطاب به ارتش و رؤسای سه‌گانه قوای نظامی گفت: من به شما اعتماد دارم. شما از جان مردم دفاع می‌کنید. برخی از نظامیانی که این کار را انجام داده‌اند خائنند. این افسران دون‌پایه در ارتش ترکیه جایی ندارند. ارتش ترکیه از ملت ترکیه دفاع می‌کند و شما در کنار ملت هستید و از مردم حمایت می‌کنید و ملت ترکیه به شما افتخار می‌کند.

وی ادامه داد: ارتش ترکیه، ارتشی پاک و شفاف است. به شما می‌گویم که ما به شما افتخار می‌کنیم و نیروهای مسلح کار خود را مثل گذشته انجام خواهد داد. همانطور که ترکیه را از سازمان‌های تروریستی پاک سازی کرده‌اند. شما مورد حمایت ملت ترکیه هستید و پیروز خواهید شد.

اردوغان گفت: برخی نمی‌خواهند ترکیه متحد باشد. اما به اهداف خود نمی‌رسند و این گروه کوچک با ملت ترکیه می‌جنگند و ما با قدرت به کار خود ادامه می‌دهیم و وزرای دولت، در کابینه حاضر خواهند شد و این‌گونه نیست که شورشیان می‌خواهند. ما در اینجا حضور داریم و مردم در حمایت از دولت حاضر شده‌اند.

رئیس جمهور ترکیه ادامه داد: مقامات ترک از جمله نخست وزیر و رئیس جمهور در بین مردم حاضر خواهند شد و قدردان شما مردم ترکیه خواهند بود. ملت ترکیه، ملت هوشیار و متحدی است و هرگز از خواسته‌های خود عقب‌نشینی نمی‌کند.

وی در حالی که نشست خبری خود را نیمه‌تمام گذاشت در آخرین اظهارات خود عنوان کرد: مردم ترکیه به حضور هوشیارانه خود در خیابان‌ها ادامه خواهند داد و تا زمانی که سربازان به پادگان‌ها بازگردند آن‌ها از خیابان‌ها خارج نخواهند شد. همه‌چیز آشکار خواهد شد که چه کسانی در این شورش دست داشتند.

اوضاع ترکیه در صبح امروز

ساختمان پارلمان در آنکارا که از بامداد محل درگیری و انفجار بود برای مدتی در اختیار کودتاچیان قرار گرفت اما در نهایت با کشته شدن ۱۶ سرباز از کنترل عوامل کودتا در آمد.

تنگه بسفر در استانبول هم که برای مدتی بسته شده بود مجددا بازگشایی شد.

هم‌چنین اعلام شد یکی از طراحان اصلی کودتا مشاور حقوقی رییس ستاد ارتش، سرهنگ "محرم کوسه" بوده که طی ساعات گذشته از پستش برکنار شده است.

به گزارش ایسنا، شبکه سی‌ان‌ان ترک اعلام کرد تلاش کودتا را دادستان نظامی کل با حمایت ۴۶ افسر عالیرتبه ترکیه بر عهده داشتند و اجرای کننده آن دو فرمانده نیروی هوایی و زمینی بودند.

اکرم چاغلار، مقام سوم ارتش ترکیه هم در شهر ارزینجان دستگیر شد. تاکنون ۳۴ تن از مقامات ارتش از جمله ۵ ژنرال و ۲۹ سرهنگ عزل شده‌اند.

هم‌چنین دادستانی ترکیه دستور بازداشت تعدادی از اعضای شورای عالی قضات را صادر کرده است.

هم‌زمان ده‌ها سرباز شرکت کننده در کودتا سلاح خود را در استانبول تحویل دادند.

نخست‌وزیر ترکیه هم با شکست خورده خواندن کودتای این کشور اعلام کرد، در پی وقایع نیمه شب گذشته ده‌ها تن از سربازانی که در کودتا دست داشته‌اند، بازداشت شده‌اند. وزیر دادگستری ترکیه تعداد بازداشت شدگان را ۱۵۶۳ تن اعلام کرده است.

این در حالی است که گزارش‌ها حاکی از تداوم درگیری‌های پراکنده در بخش‌هایی از آنکارا و استانبول است و تاکنون اعلام شده دستکم ۱۰۴ تن کشته و ۱۱۵۴ تن دیگر زخمی شده‌اند.

هم‌چنین اعلام شد بنعالی ییلدیریم، نخست وزیر ترکیه "امیت دوندار" فرمانده اول ارتش ترکیه را به طور موقت جانشین "خلوصی آکار" رییس ستاد مشترک ارتش کرد که وضعیتش نامشخص بود اما وی سرانجام از دست کودتاچیان آزاد شد و ظاهرا به سر کارش بازگشته است.

هم زمان دوندار گفت: بسیاری از نظامیان کشور به نقاط غیر معمول برده شدند. کسانی که به دولت و ملت ترکیه خیانت کرده‌اند به هیچ وجه در نیروهای مسلح ترکیه باقی نخواهند ماند و کودتا به طور کامل شکست خورده است. وی تاکید کرد: نیروهای مسلح ترکیه مصمم به نابودی ساختار موازی هستند.